Vikipediya

Stefaniya Turkevich

Stefaniya Turkevich-Lukyanovich (1898-yil 25-aprel, Lvov, Avstriya-Vengriya — 1977-yil 8-aprel, Cambridge, Buyuk Britaniya) — ukrainalik bastakor, pianinochi va musiqashunos. Ukrainaning birinchi ayol bastakori sifatida tan olingan.[1] Uning asarlari SSSR davrida sovetlar tomonidan taqiqlangan.

Stefaniya Turkevich-Lukyanovich
Туркевич-Лукіянович Стефанія Іванівна
Turkevich 1920-yillarda
Turkevich 1920-yillarda
Umumiy maʼlumot
Tavalludi 25-aprel 1898-yil
Lvov, Avstriya-Vengriya
Vafoti 8-aprel 1977-yil(1977-04-08)
(79 yoshda)
Kasbi bastakor, musiqashunos
Faoliyat yillari 1920-1970
Fuqaroligi Avstriya-Vengriya imperiyasi, Gʻarbiy Ukraina Xalq Respublikasi va Ukrainian People's Republic
Millati ukrain

Bolalik

tahrir

Stefaniyaning bobosi (Lev Turkevich) va uning otasi (Ivan Turkevich) ruhoniylar edi. Uning onasi Sofiya Kormoshiv pianinochi boʻlib, Karol Mikuli va Vilem Kurz bilan tahsil olgan, shuningdek, yosh Solomiya Krushelnitskaga hamrohlik qilgan. Butun oila musiqachi edi va hamma musiqa asboblarini chalardi. Stefaniya pianino, arfa va garmoniya chalgan.

Tadqiqotlar

tahrir
 
Oʻrta qator (chapdan oʻngga): opasi Irena, ukasi Lev (raketka bilan), Stefaniya, taxminan 1915-yil

Stefaniya musiqa sohasida oʻqishini Vasiliy Barvinskiy bilan boshladi. 1914-yildan 1916-yilgacha u Vena shahrida Vilem Kurz bilan pianinochi sifatida tahsil oldi. Birinchi jahon urushidan keyin u Lvov universitetida Adolf Chybinski bilan birga tahsil oldi, shuningdek, Lvov konservatoriyasida uning musiqa nazariyasi boʻyicha maʼruzalarida qatnashdi.[2] :10

1919-yilda u oʻzining birinchi musiqiy asari — „Liturgiya“ ni yozdi, u Lvovdagi Avliyo Jorj soborida bir necha marta ijro etilgan.[3]

1921-yilda u Vena universitetida Gvido Adler va Vena musiqa va sahna sanʼati universitetida Jozef Marks bilan birga oʻqigan va uni 1923-yilda oʻqituvchilik diplomi bilan tugatgan.[3]

1925-yilda u Robert Lisovskiyga turmushga chiqdi. Keyinchalik u bilan birga Berlinga sayohat qildi va u yerda 1927-yildan 1930-yilgacha yashadi va Arnold Schoenberg va Frans Shreker bilan birga oʻqidi.[2] :14Bu davrda 1927-yilda uning qizi Zoya dunyoga keladi.[4]

1930-yilda u Chexoslovakiyaning Praga shahriga sayohat qildi, Charlz universitetida Zdenek Nejedli va Praga konservatoriyasida Otakar Shin bilan tahsil oldi. U musiqa akademiyasida Vítězslav Novák bilan kompozitsiyani ham oʻrgangan. 1933-yil kuzida u fortepianodan dars berdi va Praga konservatoriyasida hamrohlik qildi. 1934-yilda u rus operalarida ukrain folklori mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi.1934-yilda Pragadagi Ukraina erkin universitetida musiqashunoslik fanlari doktori ilmiy darajasini oldi. U Galisiyalik (oʻsha paytda Polshaning bir qismi boʻlgan) birinchi ayol boʻldi va fan nomzodi ilmiy darajasini oldi.

Lvovga qaytib, 1934-yildan Ikkinchi Jahon urushi boshlanishiga qadar u Lvov konservatoriyasida musiqa nazariyasi va pianino oʻqituvchisi boʻlib ishladi va Ukraina professional musiqachilar uyushmasiga aʼzo boʻldi.[3]

Ikkinchi jahon urushi

tahrir

1939-yil kuzida, Gʻarbiy Ukraina Sovet Ittifoqi tomonidan bosib olingandan soʻng, Stefaniya Lvov opera teatrida repetitor va konsertmeyster, 1940-yildan 1941-yilgacha Lvov konservatoriyasida dotsent boʻlib ishlagan. Konservatoriya yopilgandan soʻng, nemis ishgʻoli bilan u Davlat musiqa maktabida dars berishni davom ettirdi. 1944-yil bahorida u Lvovdan Venaga joʻnab ketdi.[5] Sovet qoʻshinlaridan qochib, 1946-yilda u janubiy Avstriyaga, u erdan Italiyaga koʻchib oʻtdi, u yerda ikkinchi eriga turmushga chiqdi. Eri Nartsiz Lukyanovich Britaniya qoʻmondonligi ostida shifokor edi.[6]

Angliya

tahrir

1946-yil kuzida Stefaniya Buyuk Britaniyaga koʻchib oʻtdi va Brighton (1947-1951), London (1951-1952), Barrou Gurni (Bristol yaqinida) (1952-1962), Belfast (Shimoliy Irlandiya) (1962-1973) , Kembrij (1973) shaharlarida yashadi.

1940-yillarning oxirida u bastakorlikka qaytdi. Vaqti-vaqti bilan u yana pianinochi sifatida, xususan 1957-yilda Angliyadagi ukrain jamoalarida bir qator kontsertlarda va 1959-yilda Bristoldagi pianino musiqasi kontsertida ishtirok etdi. U Britaniya bastakor va musiqachi ayollar jamiyatining aʼzosi edi (jamiyat 1972-yilgacha mavjud edi).

Uning „ Oksana yuragi“ operasi 1970-yilda Vinnipegda (Kanada) Centennial konsert zalida singlisi Irena Turkevycz-Martynec badiiy rahbarligida ijro etilgan.[7]

Kompozitsiyalar

tahrir
Simfoniyalar
  • Симфонія — 1937.
  • Симфонія;— 1952.
  • Симфонія
  • Симфонієта — 1956.
  • Три Симфонічні Ескізи — 3 травня, 1975.
  • Симфонічна поема  «La Vita».
  • Космічна симфонія — 1972.
  • Сюїта для подвійного струнного оркестру&nbsp
  • Фентезі для подвійного струнного оркестру 
Baletlar
  • Руки — Bristol, 1957.
  • Перли 
  • Весна (Дитячий балет) —1934-5.
  • Мавка (a) — 1964-7 — Belfast.
  • Мавка (b) — 1964- Belfast.
  • Страхопуд — 1976.
Opera
Xor
  • Літургія 1919.
  • Псалом Шептицькому
  • До Бою.
  • Триптих.
  • Колискова 1946
Musiqiy kompozitsiyalar
  • Соната для скрипки і фортепіано 1935 
  • (a) струнний квартет 1960—1970 
  • (b) струнний квартет 1960—1970 
  • Тріо для скрипки, альта та віолончелі 1960—1970 
  • Квінтет для двох скрипок, альта, віолончелі фортепіано 1960—1970 
  • Тріо для флейти, кларнету, фагота 1972 
Fortopianoli kompozitsiyalar
  • Варіації на українську тему 1932 
  • Фантазія: Сюїта фортепіанна на українські теми — 1940.
  • Імпромпту — 1962.
  • Гротеск — 1964.
  • Гірська сюїта —1966—1968.
  • Цикл п'єс для дітей — 1936—1946.
  • Українські коляди та щедрівки 
  • Вістку голосить&nbsp
Turli
  • Серце 
  • Лореляй 
  • Травень —1912
  • Тема народної пісні 
  • На Майдані 
  • Не піду до леса з конечкамі 

Vafoti

tahrir

Stefaniya Turkevich 1977-yil 8-aprelda Angliyaning Cambridge shahrida vafot etdi.

Manbalar

tahrir
  1. ↑ http://www.ukrainianartsong.ca/new-page-1/
  2. ↑ 2,0 2,1 Pavlishin, Stepanіya Stefanіvna. Persha ukraїnska kompozitorka: Stefanіya Turkevich-Lіsovska-Lukіyanovich, BaK, Lviv 2004.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 arxiv nusxasi, 2017-04-27da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2022-02-28
  4. ↑ http://esu.com.ua/search_articles.php?id=55702
  5. ↑ http://www.ukrainiansintheuk.info/ukr/02/turkevych-u.htm/ (Wayback Machine saytida 2017-04-27 sanasida arxivlangan)Roman Kraves. „Ukraїnsі v Spoluchenomu Korolіvstvі“ (Wayback Machine saytida 2017-04-27 sanasida arxivlangan). Іnternet-ensiklopedіya. Retrieved 2018-08-28.
  6. ↑ http://www.ukrainiansintheuk.info/ukr/02/lukianovych-u.htm
  7. ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 28-fevral.

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefaniya_Turkevich&oldid=3984114" dan olindi