Stepler

Stepler – qogʻoz yoki shunga oʻxshash materiallar varaqlarini varaqlar orqali yupqa metall shtapelni haydash va uchlarini qatlama orqali birlashtiradigan mexanik qurilma. Jumladan, hukumat, biznes, idoralar, ish joylari, uylar va maktablarda keng qoʻllanadi^[1].

„Stapler“ soʻzi aslida turli xil maqsadda foydalaniladigan bir qator turli xil qurilmalarni anglatishi mumkin. Qogʻoz varaqlarini birlashtirishga qoʻshimcha ravishda, steplerlar jarrohlik sharoitida jarrohlik jarohatini yopish uchun toʻqimalarni jarrohlik steplerlari bilan birlashtirish uchun ham ishlatilina oladi(xuddi choklar kabi)^[2].

Koʻpgina steplerlar bir nechta qogʻoz varaqlarini birlashtirish uchun ishlatiladi. Qogʻoz steplerlarning ikki xil turi mavjud: qoʻlda va elektr. Qoʻlda shtapellar odatda qoʻlda ushlanadi, garchi stol yoki boshqa sirt ustida oʻrnatilganda ishlatiladigan modellar kamdan-kam uchraydi. Elektr steplerlar turli xil dizayn va modellarda mavjud hisoblanadi. Ularning asosiy operatsion vazifasi koʻp sonli qogʻoz varaqlarini ketma-ket birlashtirishdir. Baʼzi elektr steplerlar bir vaqtning oʻzida 20 ta varaqni birlashtira olish funktsiyasiga ega^[3]. Odatda steplerlar uchinchi toifali tutqichdir .

Tarixi

19-asrda qogʻozdan foydalanishning ortib borishi samarali qogʻoz mahkamlagichiga talabni keltirib chiqardi^[4].

McGill stepleri

1866-yilda Jorj MakGill zamonaviy steplerning kashshofi boʻlgan kichik, egiluvchan mis qogʻozli mahkamlagich uchun 56,587 AQSh patentini oldi. 1867-yilda u mahkamlagichni qogʻozga kiritishga press uchun 67,665 AQSh patentini oldi. U oʻz ixtirosini 1876-yilda Filadelfiyada (Pensilvaniya shtati) yuz yillik koʻrgazmada namoyish etdi va 1880-yillarda bu va boshqa turli xil qogʻoz mahkamlagichlar ustida ishlashni davom ettirdi.1868-yilda stepler uchun ingliz patenti CH Gouldga berildi va AQShda Sent-Luislik Albert Kletzker, MO ham qurilmani patentladi.

1877-yilda Genri R. Xeyl steplerni bir qadamda qoʻyish va qisish uchun birinchi dastgohlar uchun 195,603 raqamli patentga erishdi va shuning uchun baʼzilar uni zamonaviy stepler ixtirochisi deb hisoblashadi. 1876 −1877-yillarda Heyl Filadelfiyadagi Novelty Paper Box Manufacturing Co. kompaniyasiga ham patent topshirdi^[5]. Biroq, NPB Manufacturing Co. ixtirolari qutilar va kitoblarni shtapellash uchun ishlatilishi kerak edi.

Oldindan tayyorlangan koʻplab shtapellardan iborat jurnalni ushlab turadigan birinchi mashina 1878-yilda chiqdi.

1879-yil 18-fevralda Jorj MakGill birinchi tijorat uchun muvaffaqiyatli stepleri boʻlgan , McGill Single-Stroke Staple Press uchun 212316 ^[6] patent oldi. Ushbu qurilma ikki yarim funtdan ortiq ogʻirlikda va bitta 1/2 dyumli keng simli shtapel boʻlib, u bir nechta qogʻoz varaqlaridan oʻta oladi.

Qogʻozlarni yupqa metall sim bilan mahkamlash mashinasini koʻrsatish uchun „stapler“ soʻzining birinchi nashriyotda ishlatilishi 1901-yilda Amerikaning Munsey’s Magazineʼdagi reklamada boʻlgan^[7].

1900-yillarning boshlarida qogʻozlarni bir-biriga metall qisqichsiz yopishtirish uchun teshuvchi va qatlamali bir nechta qurilmalar ishlab chiqilgan va patentlangan. Klipsiz stend mashinasi (Shimoliy Bervikda ishlab chiqarilgan) 1909-yildan 1920-yilgacha sotilgan. U qogʻozdaga tilni kesib tashladi va uni orqaga bukdi va ichiga tiqdi. Bumpning yangi modeldagi qogʻoz birlashtirgichi xuddi shunday kesish va toʻqish texnologiyasidan foydalangan.

Zamonaviy stepler

1941-yilda bugungi kunda eng keng tarqalgan qogʻoz stepler turi ishlab chiqildi-bu toʻrt tomonlama qogʻoz stepler. Toʻrt yoʻl bilan operator qogʻozlarni yogʻoch yoki kartonga shtapellash uchun yoki sumkalar uchun pens kabi shtapeldan foydalanishi mumkin . Steplerlash plitasi anvil sifatida tanilgan. Anvil koʻpincha ikkita sozlamaga ega: birinchisi va eng keng tarqalgani refleksiv sozlama boʻlib, u „doimiy“ sozlama deb ham ataladi. Bu holatda steplerning oyoqlari oʻzaro faoliyat barining oʻrtasiga qarab qatlanadi. U ajratishni talab qilmaydigan qogʻozlarni birlashtirish uchun ishlatiladi. Agar 180 ° aylantirilsa yoki ikkinchi holatiga surilsa, anvil „vaqtinchalik“ yoki „toʻgʻridan-toʻgʻri“ sozlama sifatida ham tanilgan aniq sozlamaga oʻrnatiladi. Bu holatda steplerning oyoqlari koʻndalang chiziqdan uzoqda, tashqariga buklanadi, natijada oyoqlar va koʻndalang chiziq koʻproq yoki kamroq tekis chiziqda boʻladi. Ushbu sozlama bilan stepler bosilsa, qogʻozlar himoyasi zaifroq boʻladi, lekin steplerning oʻqini olib tashlash ancha oson. Ikkinchi sozlamadan foydalanish deyarli hech qachon koʻrilmaydi, ammo steplerlarni tozalash vositalarining keng tarqalgani va undan foydalanish haqida umumiy maʼlumot yoʻqligi sababli baʼzi oddiy zamonaviy steplerlar aniq pozitsiyadan mahrum boʻlgan sobit anvilga ega.

Zamonaviy steplerlar rivojlanishda va foydalanuvchilarning oʻzgaruvchan odatlariga moslashishda davom etmoqda. Kamroq harakat yoki oson siqish ham da foydalanish steplerlar, masalan, foydalanuvchi qoʻllashi kerak boʻlgan kuch miqdorini kamaytirish uchun turli xil leveraj samaradorligidan foydalaniladi. Natijada, bu steplerlar takrorlanadigan, katta steplerlash ishlari odatiy boʻlgan ish muhitida qoʻllanadi.

Baʼzi zamonaviy ish stoli steplerlari Flat Clinch texnologiyasidan foydalanadi. Flat Clinch stepleri yordamida stepler oyoqlari avval qogʻozni teshib, keyin egilib, qogʻozga mutlaqo tekis bosiladi va odatda ishlatiladigan ikki oʻrnatuvchi anvilni yoʻqotadi va oyoqlari buklangan chuqurchaga oʻrnatilgan stepler asosini ishlatadi. Shunga koʻra, steplerlarning oʻtkirroq qirralari yoʻqoladi va qogʻozning tekisroq yigʻilishiga olib keladi, yaʼni fayl va bogʻlovchi joyni tejagan holda.

Baʼzi nusxa koʻchirish mashinalarida hujjatlar nusxalari chop etilayotganda ularni avtomatik ravishda birlashtirib olish imkonini beruvchi oʻrnatilgan steplerlar ham mavjud.

Sanoati

2012-yilda AQShda 80 million dollarlik steplerlar sotilgan^[8]. Dominant AQSh ishlab chiqaruvchisi Swingline hisoblanadi.

Usullari

Koʻrinish chizmasi

Doimiy mahkamlash steplerni materialdan oʻtkazib, anvilga, uchlarini egadigan kichik metall plastinkaga, odatda ichkariga qarab, narsalarni bogʻlay oladi. Aksariyat zamonaviy steplerlarda anvil aylanadi yoki siljiydi, stepler uchlarini doimiy birlashtirish uchun ichkariga yoki mahkamlash uchun tashqariga egishda oʻrtasida oʻzgaradi . Hujjatlarni toʻgʻri yigʻishni osonlashtirish uchun qogʻozga toʻliq qoʻshni boʻlgan qisqichlar shakllari standart, burmalangan, tekis yoki yumaloq boʻlishi mumkin.

Pinning yopishtirish usulida hujjatlar yoki boshqa elementlar vaqtincha bogʻlanadi. Yopishtirish uchun anvil sirpanadi yoki aylanadi, shunda stepler ichkariga emas, tashqariga egiladi. Baʼzi steplerlar shtapelning bir oyogʻini ichkariga, ikkinchisini esa tashqariga bukish orqali pin qiladi. Stepler elementni nisbatan xavfsizlik bilan bogʻlaydi, lekin osongina olib tashlanadi.

Tacking yopishtirish usulida ob’ektlarni eʼlonlar taxtasi yoki devorlar kabi sirtlarga mahkamlaydi. Birikishi mumkin boʻlgan shtapelning ostingi qismi oʻzining yoʻlidan tashqariga buklanadi, shuning uchun shtapellar anvilga buklanishdan koʻra toʻgʻridan-toʻgʻri ob’ektga kirib boradi. Bu holatda shtapellar shtapel tabancasi ishiga oʻxshab, lekin shtapelni kamroq kuch bilan boshqaradi.

Egar steplerlarida bukletlar tayyorlash uchun oldindan buklangan varaqlarni bilashtira olish uchun teskari V shaklidagi egar mavjud hisoblanadi.

1910-yilda ixtiro qilingan ishlatilmaydigan shtapellar qogʻozning kichik qopqogʻini teshib, uni tirqish orqali oʻraydigan vosita boʻlgan. Eng yangi muqobil usul sahifalarni tishli metall tishlar bilan birlashtirib, hosil boʻlgan teshikdan qochadi.

Jarrohlik steplerlari

Jarrohlar terini yopish yoki jarrohlik anastomozi paytida tikuv oʻrniga jarrohlik steplerlardan foydalanishlari mumkin.

Teri stepleri standart staplerga oʻxshamaydi, chunki uning anvillari yoʻq. Teri shtapellari odatda „M“ shakliga ga oldindan oʻzgartiriladi. Steplerni teriga bosish va tutqichga bosim oʻtkazish uni teri orqali fastsiyaga egiladi, toki ikkala uchi oʻrtada deyarli uchrashib, toʻrtburchak hosil qilmaguncha.

Steplerlar odatda kolorektal jarrohlikda ichak rezektsiyalari paytida operatsiya vaqtida qoʻllanadi. Koʻpincha bu stepler turi ajralmas pichoqqa ega boʻlib, ular steplerni aniq joylashtirish bilan ichakni kesib oʻtadi va aseptik maydonni saqlaydi. Jarrohlik poʻlatdan yasalgan shtapellar odatda bir martalik sterillangan kartridjlarda beriladi.

Turlari

Uzunroq buklet stepleri.
Buklet stepleri.
Elektron stepler.

Manbalar

↑ Eric Limer. „Is Fashion-Conscious Design the Future of the Stapler?“. Gizmodo. Gawker Media (2013-yil 23-mart).^{[sayt ishlamaydi]}
↑ Andoza:MerriamWebsterDictionary
↑ „Bostitch Electric Staplers“. 2018-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 18-yanvar.
↑ „Antique Staplers & Other Paper Fasteners“. Early Office Museum. 2006-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 10-mart.
↑ „View the Patent“. Qaraldi: 2010-yil 10-iyun.
↑ „View the Patent“. 2015-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 10-iyun.
↑ „Antique Staplers & Other Paper Fasteners“. Early Office Museum. 2006-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 10-mart.
↑ Korkki, Phyllis. „The Attachment That Still Makes Noise“. The New York Times (2013-yil 23-mart). 2013-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 25-mart.

Havolalar

Vikiomborda Staplers mavzusiga oid fayllar bor
Andoza:Wiktionary inline

[1] Eric Limer. „Is Fashion-Conscious Design the Future of the Stapler?“. Gizmodo. Gawker Media (2013-yil 23-mart).^{[sayt ishlamaydi]}

[2] Andoza:MerriamWebsterDictionary

[3] „Bostitch Electric Staplers“. 2018-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 18-yanvar.

[4] „Antique Staplers & Other Paper Fasteners“. Early Office Museum. 2006-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 10-mart.

[5] „View the Patent“. Qaraldi: 2010-yil 10-iyun.

[6] „View the Patent“. 2015-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 10-iyun.

[office-7] „Antique Staplers & Other Paper Fasteners“. Early Office Museum. 2006-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 10-mart.

[8] Korkki, Phyllis. „The Attachment That Still Makes Noise“. The New York Times (2013-yil 23-mart). 2013-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 25-mart.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]