Sulton Ali
Sulton Ali ibn Muhammad al-Boqir ibn Ali Zayn al-Obidin ibn Al-Husayn (arab ạlḥsyn) oʻn ikkinchi shia musulmonlarining beshinchi imomi va ismoiliy shia musulmonlarining toʻrtinchi imomi Muhammad al-Baqirning oʻgʻli[1]. Madinada tugʻilgan, Eronda „Sulton Ali“ nomi bilan mashhur boʻlgan Ali otasi tomonidan Koshon va Qum viloyatlariga joʻnatilgan. U yerda juma namozi imomi va ustozlik qilgan. Mashhurligi va shia islomini targʻib qilishi Umaviylar sulolasining mahalliy vakili uchun tahdid tugʻdirgan[2]. Umaviylar vakili qoʻshinlari uzoq davom etgan jangdan soʻng Sulton Ali va uning bir guruh tarafdorlarini qurshovga olib, milodiy 734-yil 7-avgustda (hijriy 116-yil, Jumodi as-soniy oyining 27-kuni) Koshondan 45 kilometr sharqda joylashgan Ardihal qishlogʻida kattaroq tarafdorlar guruhi yetib kelishidan oldin ularni oʻldirganlar[3]. Uni shia musulmonlari, ayniqsa Eronda, hali ham eʼzozlaydilar. Uning dafn etilgan joyi – qayta-qayta taʼmirlangan, ammo qisman Saljuqiylar davriga mansub boʻlgan – ziyoratgohga aylangan[4]. Ziyoratgoh har yili kuzning oʻn yettinchi kunida oʻtkaziladigan oʻziga xos gilam yuvish marosimi bilan mashhur. Bu marosim Sulton Alining shahid boʻlgan kunini xotirlash uchun oʻtkaziladi va uning kelib chiqishi Sulton Alining jasadi gilamga oʻralib, oʻldirilgandan soʻng dafn etiladigan joyga olib kelinganiga bogʻliq boʻlishi mumkin[5].
Shajaraviy maʼlumotlarga koʻra, Sulton Ali beshinchi shia imomining oʻgʻli, oltinchi shia imomining ukasi, shuningdek, qizi Fotima orqali yettinchi shia imomining qaynotasi boʻlgan[6].
Manbalar
tahrir- ↑ "Encyclopaedia of Islam (12 vols.)" (2nd nashri). Leiden: E. J. Brill. 1960–2005. https://referenceworks.brillonline.com/search?s.q=&s.f.s2_parent=s.f.book.encyclopaedia-of-islam-2&search-go=Search.
- ↑ Burke, Andrew. Iran, Fifth Edition. Footscray, Victoria AU: Lonely Planet, 2008 — 231-bet.
- ↑ Zojaji-Kashani, Majid. Hamasah-ye Tarikhi-ye Mashhad-e Ardehal. Tehran: Nashr-e Sobhan, 1999–2000. ISBN 964-5978-33-5.
- ↑ Varjavand, Parviz (1998). "Emāmzāda iii". Encyclopaedia Iranica 8 (4): 400–412. http://www.iranicaonline.org/articles/emamzada-iii.
- ↑ Houtum-Schindler, Albert. Eastern Persian Irak. London: J. Murray, 1897 — 88–89-bet.
- ↑ Zujaji, Majid. The Martyr of Ardihāl: A Historical Biography of ʿAlī ibn Muḥammad al-Bāqir, translated by Cyrus Ali Zargar, Qom: University of Religions and Denominations Press, 2021 — 33–38-bet. ISBN 9786006730837.