Tagʻribirdiy masjidi
Tagʻribirdiy masjidi va madrasasi (arabcha: مسجد و مدرسة تغري بردي) – Misrning Qohira shahrida joylashgan masjid va madrasa. 1440-yilda, Mamluklar davrida davrida qurilgan masjid va madrasaning tarixiy dafn majmuasi. Bu yodgorlik Sulton az-Zohir Jaqmoqning kotibi Amir Tagʻribirdiy sharafiga qurilgan. Tagʻribirdi masjidi va madrasasi Saliba koʻchasining bir burchagida joylashgan[1]. Buni Qohiraning Darb al-Maqosis mahallasida joylashgan Tagʻribirdiy masjidi bilan adashtirmaslik kerak[1].
| Masjid | |
Tagʻribirdiy masjidi
مسجد ومدرسة ابن تغري | |
 | |
| Manzil | Qohira, Misr |
| Meʼmoriy uslub | Islom Mamluk |
| Binokorlik | ?—1440 |
 Tagʻribirdiy masjidi Vikiomborda
| |
Amir Tagʻribirdiy
tahrirYodgorlikka 1440-yilda Sulton az-Zohir Jaqmoq davrida Amir Tagʻribirdiy tomonidan asos solingan. Amir Tagʻribirdiyni oʻz oʻgʻli, mashhur islom olimi Ibn Tagʻribirdiy bilan adashtirib yubormaslik kerak. Amir Tagʻribirdiy, goʻyoki odobli odam boʻlib, Kipr salibchilar podshohligiga qarshi mamluklar qoʻshiniga rahbarlik qilgani uchun Sulton Barsbay davrida amir sifatida shuhrat qozongan[2]. Bu yutugʻi uchun u Sulton az-Zohir Jaqmoq boshchiligida mas’ul kotib lavozimiga koʻtarilgan[2]. Biroq Tagʻribirdi koʻp oʻtmay oʻz mamluklari tomonidan oʻldirilgan[2].
Umumiy koʻrinishi
tahrirTagʻribirdiy masjidining oʻzi bir vaqtning oʻzida masjid va madrasa boʻlib, oxirgi mamluklar davrida mashhur boʻlgan ixcham meʼmorchilik uslubini oʻzida ifodalaydi[2]. Masjid poydevoriga ikkita yozuv oʻyilgan boʻlib, bino islom taqvimi boʻyicha 844-yil Jumodilavval va Jumodissoni yoki 1440-yilning oktyabr va noyabr oylariga toʻgʻri keladi[2].
Arxitektura va dizayni
tahrirAsosiy kirish joyi Saliba koʻchasiga qaragan boʻlib, mamluklarga xos meʼmoriy bezaklar, yaʼni ablaq va marmarlarga ega[2]. Koʻtarilgan portalning chap tomonida sevil joylashgan boʻlib, u yerda 1911-yilda Komité tomonidan rekonstruksiya qilingan maktabxona qurib bitkazilgan[3]. Sabil orqasida joylashgan minora 15-asr boshlariga xos uslub elementi boʻlgan toʻrtburchak asosga ega[3]. Oʻng tomonda yodgorlik qabr fasadini va kichik gumbazni[2] oʻz ichiga oladi, u gʻishtdan qurilgan[1][3]. Masjidning ikkinchi fasadiga qaragan yon koʻchadan masjid mehrobining ustidagi katta dumaloq deraza koʻrinadi[1]. Hovli ochiq va ayvon va sim toʻr bilan qoplangan, uning atrofida yozuv oʻyilgan[3][3].
Yana qarang
tahrirManbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Behrens-Abouseif, Doris. Cairo of the Mamluks a history of the architecture and its culture. I.B. Tauris, 2007. ISBN 9781845115494. OCLC 493987014. Behrens-Abouseif, Doris (2007). Cairo of the Mamluks a history of the architecture and its culture. I. B. Tauris. ISBN 9781845115494. OCLC 493987014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Williams, Caroline. Islamic monuments in Cairo : the practical guide. ISBN 9789774168550. OCLC 1038430296. Williams, Caroline. Islamic monuments in Cairo : the practical guide. ISBN 9789774168550. OCLC 1038430296.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Warner, Nicholas. The Monuments of Historic Cairo. Cairo: The American University in Cairo Press, 2005 — 126-bet. ISBN 9774248414. OCLC 232005554.