Tailandda konstitutsiyaviy referendum (2016)

Tailandda konstitutsiyaviy referendum 2016-yil 7-avgustda boʻlib oʻtdi[1].

Tailandda konstitutsiyaviy referendum
Siz konstitutsiya loyihasini ma'qullaysizmi yoki rad etasizmi?
Natijalar
Ovozlar %
Ha 16 820 402 61,35%
Yoʻq 10 598 037 38,65%
Qabul qilingan ovozlar 27 418 439 92,19%
Bekor qilingan yoki nomaʼlum ovozlar 2 322 238 7.81%
Jami ovozlar 29 740 677 100.00%
Roʻyxatdan oʻtgan saylovchilar/kelish 50 071 589 59.4%

Jarayonlar

tahrir

General Prayut Chan-O-Chayning harbiy toʻntarishi natijasida mamlakatning 2007-yilgi Konstitutsiyasi toʻxtatildi, uni ham harbiylar kiritdi. 2014-yildan beri Tailand harbiylar tomonidan tuzilgan muvaqqat hukumat tomonidan boshqariladi. 2014-yilgi muvaqqat konstitutsiya davlat toʻntarishi yetakchisiga aylangan bosh vazirga general Chan-O-Chaga milliy xavfsizlik va milliy yarashuv jarayoniga daxldor masalalarda favqulodda vakolatlar berdi. Prayut Chan-O-Cha, shuningdek, asosan harbiylardan tashkil topgan va qonun chiqaruvchi funksiyalarga ega boʻlgan vaqtinchalik oliy hokimiyat organi boʻlgan Tinchlik va tartib milliy kengashining (TTMK) raisi edi. Ikki yil ichida mamlakatda yangi doimiy konstitutsiyaning ikkita loyihasi yaratildi. Birinchisi Milliy islohotlar kengashida ovoz berishda muvaffaqiyatsizlikka uchradi, bu organ TTMK nomidan bir qator siyosiy va maʼmuriy islohotlarni ishlab chiqish bilan shugʻullanadi, shundan soʻng islohotlar kengashi tarqatib yuborildi. Referendum oʻtkazilayotgan ikkinchi loyiha TTMK tomonidan tayinlangan konstitutsiyaviy komissiya tomonidan tuzilgan[2].

Konstitutsiyaning xususiyatlari

tahrir

Referendumda qabul qilish uchun taklif qilingan konstitutsiya loyihasi 2014-yilgi davlat toʻntarishi tashkilotchilarining mafkurasini oʻzida aks ettiradi: siyosiy mojarolar, toʻqnashuvlar va tartibsizliklarning takrorlanishiga yoʻl qoʻymaslik va bosqichma-bosqich „yaxshiroq demokratiya“ni barpo etish, bunda populistik shiorlarning haqiqiy natijaga taʼsiri. saylovlar va hukumat faoliyati minimal boʻlishi kabilar nazarda tutilgan edi. Loyiha kichik siyosiy partiyalar faoliyati uchun ideal sharoit yaratish va koʻppartiyaviy koalitsion hukumatlar vujudga kelishini, shu bilan birga yirik ommaviy partiyalar faoliyatini va ularning mamlakatdagi siyosiy jarayonlarga taʼsirini cheklashni nazarda tutar edi.

„Toʻliqroq demokratiya“ sari „oʻtish davri“ning dastlabki besh yilida konstitutsiya toʻliq tayinlangan senat, parlamentning yuqori palatasi boʻlishini nazarda tutdi, koʻplab muhim masalalar parlamentda umumiy ovoz berish yoʻli bilan hal qilindi.

Loyiha, shuningdek, saylovda nomzod sifatida ishtirok etmagan va parlament aʼzosi boʻlmagan „autsayder“ga ham bosh vazirlikka oʻz nomzodini qoʻyish imkonini beradi. Konstitutsiya loyihasiga koʻra, bosh vazir saylovi, avvalgi fundamental qonunlarda boʻlgani kabi, parlament ovoz berish shaklida oʻtkaziladi. TTMK referendumning asosiy masalasi — konstitutsiya loyihasi masalasiga yana bir masalani qoʻshdi: birinchi besh yilda bosh vazir parlamentning quyi palatasi tomonidan emas, balki qoʻshma majlis tomonidan saylanishi gʻoyasini qoʻllab-quvvatlash. ikkala palataning ovozidan[2] tashkil topgan boʻlishi erak edi.

Referendum natijalari

tahrir

2016-yil 7-avgustda yangi konstitutsiya qabul qilinishi uchun saylovchilarning 61,35 % ovoz berdi, 38,65 % qarshi chiqdi. Qirollik Bosh vazirini Vakillar palatasi va Senat birgalikda tayinlash uchun saylovchilarning 58,07 % ovoz berdi, 41,93 % qarshi ovoz berdi. Saylovchilarning umumiy ishtiroki atigi 59,40 %ni tashkil etdi[3].

Manbalar

tahrir
  1. „Thai referendum: Why Thais backed a military-backed constitution“. 2017-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-yanvar.
  2. 2,0 2,1 „В Таиланде пройдет референдум по новой конституции | RIA Novosti“. 2016-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-avgust.
  3. Желтов М. В. „Таиланд: насущная потребность в новой конституции или скромное обаяние военной диктатуры“. ИнтерИзбирком (2016-yil 31-avgust). 2016-yil 31-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 1-sentyabr.

Havolalar

tahrir