Vikipediya

Tama (mushuk)

Tama (yaponcha: たま?, 29-aprel, 1999-yil – 22-iyun, 2015-yil) Yaponiyaning Vakayama prefekturasi, Kinokava shahridagi Kishigava liniyasida joylashgan Kishi stansiyasida stansiya boshligʻi va operatsion ofitser sifatida shuhrat qozongan urgʻochi mushuk[1].

TamaTama
たま
An orange, black and white cat, wearing a collar and a small hat, sat on a chair decorated like a strawberry.
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 29-aprel 1999-yil
Kinokawa, Wakayama Prefecture, Japan
Vafoti 22-iyun 2015-yil(2015-06-22)
(16 yoshda)
Wakayama Prefekturasi, Yaponiya
Fuqaroligi Yaponiya bayrogʻi Yaponiya
Kasbi stansiya rahbari
Unvoni Operativ direktor
Ogʻir yurak yetishmovchiligi

Yoshlik yillari

tahrir

Tama Vakayama shtatining Kinokava shahrida tugʻilgan va Kishi stansiyasiga yaqin joyda yashagan adashgan mushuklar jamoasida katta boʻlgan. Ularni muntazam ravishda yo‘lovchilar va o‘sha paytdagi norasmiy stansiya rahbari Toshiko Koyama ovqatlantirar edi[2].

Faoliyati

tahrir

2004-yilda temir yoʻldagi moliyaviy muammolar tufayli stansiya yopilish arafasida edi. Taxminan shu vaqtda Toshiko Koyama Tamani boqib oldi. Oxir-oqibat, fuqarolar stansiya ochiq qolishini talab qilganidan soʻng, stansiyani yopish qarori qaytarib olingan[3]. 2006-yil aprel oyida Vakayama elektr temir yoʻli xarajatlarni kamaytirish uchun Kishigava liniyasidagi barcha stansiya ishchilarini ishdan boʻshatdi. Har bir stansiya yaqinidagi mahalliy korxonalar xodimlaridan stansiya ishchilari tanlab olindi va Toshiko Koyama rasman stansiya boshlig‘i etib saylandi.

2007-yil 5-yanvarda temir yoʻl xodimlari Tamaga stansiya boshligʻi unvonini rasmiy ravishda berishdi[4]. Stansiya boshligʻi sifatida uning asosiy vazifasi yoʻlovchilarni kutib olish edi.

Yillik maosh o‘rniga temir yo‘l Tamani bir yillik mushuk yemi va yoqasiga ismi va lavozimi yozilgan tilla yorliq bilan taʼminladi. Stansiya boshligʻining shlyapasi Tamaga mos ravishda maxsus ishlab chiqilgan va tikilgan boʻlib, uni tayyorlanish uchun olti oydan koʻproq vaqt kerak boʻlgan edi[5]. 2008-yil iyul oyida havo nihoyatda isib ketganligi sababli, Tama uchun yozgi shlyapa ham tikib berildi[6]. Tamaning asl oltin yozuvli yorligʻi 2007-yil 10-oktyabrda tashrif buyuruvchi tomonidan oʻgʻirlab ketilgan, ammo uning oʻrniga tezda nusxasi yaratildi[7].

2007-yil Tamaning bu lavozimga tayinlanishi haqidagi gap-soʻzlar yo'lovchilarsonining 2006-yil yanvariga nisbatan 17 % ga koʻpayishiga olib keldi; 2007-yil mart oyidagi sayyohlik statistikasi oʻtgan moliyaviy yilga nisbatan 10 foizga oʻsganligini koʻrsatdi. Tadqiqot shuni isbotlab berdiki, Tama bilan boʻliq reklama mahalliy iqtisodiyotga 1,1 milliard iyena miqdorida hissa qoʻshgan[8]. Tama koʻpincha Yaponiyada "Nekonomics" (yaponcha: ネコノミクス nekonomikusu?, lit., "mushuk iqtisodiyoti") deb nomlanuvchi hodisaning bir qismi sifatida tilga olinadi, bu Abenomika atamasining bir turidir. „Nekonomika“ mushuk ramziga ega boʻlishning ijobiy iqtisodiy taʼsirini anglatadi[9].

2007-yil 5-dekabrda Tama temir yoʻlning „Top Station Runner Award“ bosh mukofoti sovrindori deb topildi. Yil yakuni boʻyicha bonus maxsus mushuk oʻyinchogʻi va bayramona qisqichbaqa boʻlagiga oʻzgartirildi, Tama kompaniya prezidenti tomonidan ovqatlantirila boshlandi[10].

 
2008-yil iyun oyida eski Kishi stansiyasi ichidagi Tamaning ofisi

2008-yil 5-yanvarda kompaniya prezidenti, shahar hokimi va 300 ga yaqin tomoshabinlar ishtirok etgan marosimda Tama „super stansiya ustasi“ unvoniga sazovor boʻldi. Uning lavozimga koʻtarilishi natijasida u kompaniyada „rahbar lavozimidagi yagona ayol“ sifatida etirof qozondi[11]. Uning yangi lavozimiga mos tarzda oʻz „ofis“i boʻlib, bu axlat qutisi boʻlgan konvertatsiya qilingan chiptalar kassasi oʻrni edi. Uning oltin yozuvli yorligʻi koʻk fonli oltin yorliqqa oʻzgartirildi va „super“ soʻzini ifodalash uchun „S“ harfi qoʻshildi.

2008-yil 28-oktyabrda Tama prefektura gubernatori Yoshinobu Nishizaka tomonidan mahalliy turizmni rivojlantirishdagi faoliyati uchun ritsar unvoniga sazovor boʻldi va „Vakayama de Knight“ (yaponchaga „Bu Vakayama boʻlishi kerak“ deb tarjima qilinadi) unvoniga sazovor boʻldi[12].

 
2009-yil aprel oyida ishlab chiqarilgan „Tama Densha“ poezdi

2009-yil boshida Vakayama elektr temir yoʻli yangi "Tama poyezdi" (yaponcha: たま電車 Tama densha?) poyezdini liniyada taqdim etdi, u Tama multfilmlari tasvirlari bilan moslashtirilgan tarzda yasalgan edi[13].

2010-yil yanvar oyida temir yo‘l mutasaddilari Tamani mijozlar bazasini kengaytirishga qo‘shgan hissasini eʼtirof etib, „Operativ direktor“ lavozimiga ko‘tardilar. Tama yangi ishni oʻz zimmasiga olar ekan, stansiya rahbarligi lavozimini ham saqlab qoldi va temir yoʻl korporatsiyasining boshqaruvchisi boʻlgan birinchi mushukka aylandi[14].

Uning xodimlari ikkita stansiya boshligʻining mushuk yordamchisidan iborat boʻlib, bular: Tamaning singlisi Chibi (yaponcha: ちび?, 12-may, 2000-yilda tug'ilgan) va Tamaning onasi, Miiko (yaponcha: ミーコ?, 3-oktyabr, 1998-yil - 20-iyul 2009-yil) ismli toʻq sariq rangli mushuk .

 
Kishi statsiyasining binosi, mushukning yuziga oʻxshash tarzda qayta qurilgan, 2010-yil avgust

2010-yil avgust oyida Tamaning stansiya boshligʻi sifatidagi uch yillik faoliyati sharafiga Kishidagi vokzal binosi mushukning yuziga oʻxshagan yangi tuzilma bilan qayta qurildi. „Tama poyezdini“ taʼmirlash va stansiyani qayta qurish loyihalari sanoat dizayneri Eiji Mitooka tomonidan nazorat ostiga olindi[15].

2011-yil 6-yanvar kuni Tamaning stansiya boshlig‘i sifatidagi to‘rtinchi yillik faoliyati tantanali marosim bilan nishonlandi va uni kompaniya prezidenti va boshqaruvchi direktordan keyin menejment bo‘yicha uchinchi oʻrinda turadigan „Boshqaruvchi direktor“ lavozimiga ko‘tarish marosimi ham oʻtkazildi[16].

2013-yilning 5-yanvarida stansiya boshlig‘i sifatida oltinchi yilligini nishonlash marosimida Tama umrbod Vakayama elktr poyezdlar yoʻli kompaniyasining faxriy prezidenti etib tayinlandi.  2013-yil aprel oyida Tamaning yoshi oʻtib borayotgani sababli uning ish soatlari qisqarishi va faqat seshanbadan jumagacha stansiya ofisida koʻrish berishi eʼlon qilindi, yaʼni ish vaqti ikki kunga qisqartirildi.

Oʻlim va qamoqqa olish

tahrir
 
Tamaga sajda qilingan Kishi stansiyasi yonidagi Sinto ziyoratgohi

Tama 2015-yil 22-iyun kuni 16 yoshida Vakayama prefekturasidagi hayvonlar shifoxonasida yurak yetishmovchiligi kasalligidan vafot etdi[17]. Uning vafotidan soʻng Yaponiyaning turli burchaklaridan minglab muxlislari mushukka hurmat koʻrsatish uchun stansiyaga tashrif buyurishdi. Stansiyada Tama uchun shinto uslubidagi dafn marosimi oʻtkazilgan va vafotidan keyin „Faxriy abadiy stansiya boshligʻi“ unvoniga sazovor boʻlgan.

U 2015-yilning 11-avgustida Sinto mushuklari ziyoratgohida ruhiy maʼbuda (yaponcha: たま大明神 Tama Daimyōjin?) sifatida muqaddaslashtirilgan[18]. „Tama poyezdi“ motam uchun qayta bezatilgan va birinchi tantanali yoʻlovchilar mahalliy bolalar bogʻchasining bolalari boʻlgan.

Dafn marosimidan soʻng Vakayama elektr temir yoʻli prezidenti Mitsunobu Kojima va boshqa rahbarlar Tama tugʻilgan Kishi daryosi boʻyidagi hududga borib, uning yodgorligini qurish uchun toshlar tanlaydi[19]. Tamaning nomi prezident Kojima tomonidan xattotlik uslubida yozilgan va sangtarosh usta tomonidan oʻyib ishlangan. Tama lavhasi va bronza haykali stansiya yonidagi Tama Jinja deb nomlangan kichik Shinto ziyoratgohida joylashgan.

Anʼanaviy ellik kunlik motam davridan keyin Tama oʻrniga uning oʻrinbosari Nitama keldi[20]. Nitamaning birinchi rasmiy ishi hurmat koʻrsatish uchun oʻzidan oldingi rahbar Tamaning ziyoratgohiga olib borilish boʻlgan.

2016-yil fevral oyida Tama yangi tashkil etilgan Vakayama shon-shuhrat zaliga kiruvchi birinchi shaxs bo‘ldi va Vakayama prefekturasi kutubxonasining ikkinchi qavatida uning hayoti hikoyasini aks ettiruvchi bronzadan yasalgan relyefli lavha oʻrnatildi.

Har yili 23-iyun kuni, Tamaning vafotining yilligi munosabati bilan uning oʻrinbosarlari Nitama va Yontama uning ziyoratgohiga olib boradi va kompaniya prezidenti ular nomidan qurbonliklar keltiradi.

Vorislar

tahrir

Nitama

tahrir

2012-yil 5-yanvarda Tamaning „Nitama“ („Ikkinchi Tama“) deb nomlangan rasmiy shogirdi maʼlum boʻldi[21]. 2010-yilda Okayama shahrida tugʻilgan Nitama vagon ostidan qutqarib qolingan va Okayama elektr tranvaylari jamiyati tomonidan asrab olingan. Nitama Tamaning shogirdi sifatida tanlanishidan oldin Idakiso stansiyasida (Kishi stansiyasi bilan bir qatorda, besh bekatlik masofa narida) mashq qilgan.

Nitama oʻrtacha yungli kaliko mushuk boʻlib, moʻynasining uzunligi bilan suratlarda Tama va Yontamadan osongina ajralib turadi. U koʻpincha reklama posterlarida koʻrinish berib turgan.

2015-yil avgust oyida Tama dafn etilganidan so‘ng, Nitama unga hurmat ko‘rsatish maqsadida ziyoratgohga olib borildi va rasmiy ravishda yangi stansiya boshlig‘i etib tayinlanadi.

Sun-tama-tama

tahrir

"Sun-tama-tama" („Santama“ soʻzi, „uchinchi Tama“ deb tarjima qilinadi) Okayamaga mashgʻulot uchun yuborilgan kaliko mushuk edi. Sun-tama-tama Tama vorisi boʻlish uchun nomzod sifatida koʻrib chiqildi, ammo Sun-tama-tamaga gʻamxoʻrlik qilgan Okayama jamoatchilik bilan aloqalar vakili mushukni berishdan bosh tortdi va: „Men bu mushuk bolani qoʻyib yubormayman, u Okayamada qoladi.“ deb fikr bildirdi[22].

2018-yil sentabr holatiga ko‘ra, Sun-tama-tama Okayama shtatining Naka-ku shahrida stansiya boshlig‘i bo‘lib ishlaydi va vaqti-vaqti bilan Tamaning Twitter akkauntida turli yozuvlar bilan koʻrinish berib turadi.

Yontama

tahrir

2017-yil 6-yanvar kuni Tamaning stansiya boshlig‘i lavozimiga tayinlanganiga 10 yil to‘lishi munosabati bilan sakkiz oylik kaliko Yontama („To‘rtinchi Tama“) Nitamaning qo‘l ostidagi va Nitama o‘qigan Idakiso stansiyasining yangi stansiya boshlig‘i sifatida saylanadi. Nitama dam olish kunlari mashgʻulot olib borgan.

Ommabop ommaviy axborot vositalarida

tahrir

Tama mushuklar haqidagi fransuzcha " La Voie du chat " nomli hujjatli filmi va "Katzenlektionen" nomi ostida Italiyalik kinorejissyor Myriam Tonelotto tomonidan nemis tilidagi film suratga olindi. Mazkur film 2009-yil aprel oyida Yevropaning ARTE telekanalida namoyish etilgan[23].

Tama „Animal planet“ Must Love Mushuklar seriyasida tasvirlangan. Uy egasi John Fulton uni ziyorat qiladi va qo‘shiq kuylab beradi[24].

2017-yilning 29-aprelida, uning 18 yoshga to‘lgan tug‘ilgan kunida Google Tamani butun dunyo bo‘ylab Google dudli bilan tabrikladi[25].

Yapon mangasi Noragamining 58-bobida, uning oʻlimidan va ilohiylashtirilganidan bir necha oy oʻtgach nashr etilgan, mualliflar Tamani eng mashhur Shinto xudolarining koinotdagi reytingida yangi boylik maʼbudasi sifatida „yilning yangi oʻyinchisi“ mukofoti bilan taqdirladilar.

Galereya

tahrir
  •  
    Tama 2007-yil 11-noyabrda navbatchilikda
  •  
    2007-yil noyabr oyida Chibi yordamchisi bilan
  •  
    2007-yil noyabr oyida Miiko yordamchisi bilan
  •  
    Tama 2009-yil 4-yanvarda "Vakayama de Knight" bezaklarini kiygan holdagi tasviri
  •  
    Nitama (chapda) va Tama (o'ngda) Nitamaning shogirdligi haqida e'lon qilishda, 2011-yil 5-yanvar
  •  
    Tama navbatchiligi, 2011-yil iyul
  •  
    Tama yangi stansiya ofisida uxlayapti, 2012-yil fevral
  •  
    Tama yangi stansiya ofisida navbatchi, 2012-yil oktyabr

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. ↑ Wong, Hiufu. „The cat that saved a Japanese train station: Meet Tama, Japan's cutest stationmaster, and her adorable cat-shaped station home“. CNN Travel (2013-yil 24-may). Qaraldi: 2013-yil 27-may.
  2. ↑ Jim Motavalli. „Cat named stationmaster“. Mother Nature Network (2010-yil 5-oktyabr). Qaraldi: 2013-yil 26-fevral.
  3. ↑ Lund. „Tama the Cat Drums Up Business for Railway in Japan“. website. Yahoo! Business. 2013-yil 26-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-fevral.
  4. ↑ „Cat named stationmaster“. Japan Probe (2007-yil 14-yanvar). 2009-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 29-may.
  5. ↑ Nishimatsu Hiroshi 2009, pp. 92-93.
  6. ↑ "Tama Spiral Station Manager 's summer cap hat type greeting greeting." Bini Group (July 20, 2008) Archived from the original as of September 24, 2015.
  7. ↑ "Congratulations !! Tama-chan Cat railway station inaugural special", „ NEKO“, cat publishing, February 2008, page 4-12.
  8. ↑ „Tama is the purr-fect antidote to financial gloom: study“. Yahoo! News (2008-yil 5-oktyabr). 2012-yil 1-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 5-oktyabr. (AFP)
  9. ↑ ja:ネコノミクス. Accessed September 22, 2018.
  10. ↑ "Top Runner Prize to Tama Tama Director." Bini Group (December 5, 2007) Archived from original as of September 24, 2015.
  11. ↑ „This conductor's got a cat's tongue“. IOL (2008-yil 24-may). Qaraldi: 2008-yil 29-may.
  12. ↑ "Welcome to the Governor 's Office Governor’s Press Conference October 21, 2008[sayt ishlamaydi]". Wakayama Prefecture Homepage (October 21, 2008).
  13. ↑ „Stationmaster cat gets a train“. japanprobe.com. 2009-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 28-iyun.
  14. ↑ „Promotion for Japan's stationmaster cat“. Japan Probe (2010-yil 7-yanvar). 2010-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 24-yanvar.
  15. ↑ „Tama history and work“ (Japanese). Nikkei Trendy Net. Nikkei Business Publications, Inc. (2010-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 27-fevral.
  16. ↑ "Wakayama Electric Railway representative message" Wakayama Electric Steel Corporation (January 5, 2011) Archived from the original as of July 1, 2015.
  17. ↑ „Tama cat“ (Japanese). Sankei West. The Sankei Shimbun & Sankei Digital (2015-yil 24-iyun). 2015-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 24-iyun.
  18. ↑ „Tama the cat: 3,000 attend elaborate funeral for Japan's feline stationmaster“. The Guardian.
  19. ↑ CNN „Meet Nitama, the new cat in charge at Japan's Kishi Station“.
  20. ↑ „Tama-chan: The cat's miaow“. The Economist (2015-yil 3-iyul). Qaraldi: 2015-yil 3-iyul.
  21. ↑ „Train station's popular cat mascot meets likely successor“. Kyodo News. The Japan Times (2012-yil 7-yanvar). 2013-yil 18-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-oktyabr.
  22. ↑ Appointed the apprentice of the station manager of the" Yomata "! „ Wakayama Electric Steel Official Website“ Representative Message "(January 7, 2017). Viewed March 7, 2017.
  23. ↑ „Japanese railway turns to feline 'stationmaster' for help“ (2008-yil 24-may). 2008-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 22-iyun. (AFP)
  24. ↑ Stationmaster Cat: Must Love Cats Animalplanet.com accessed online June 30, 2015
  25. ↑ „Tama's 18th Birthday“. www.google.com.

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tama_(mushuk)&oldid=4826709" dan olindi