Tasmaniya
Tasmaniya — Avstraliyaning jan.sharqiy qirgʻogʻi yaqinidagi orol. Materikdan Base boʻgʻozi orqali ajralgan. Atrofidagi orollar bilan Avstraliyaning Tasmaniya shtatini tashkil etadi. Shtat maydoni 68,4 ming km². Aholisi 470 ming kishi (2000), asosan, inglizavstraliyaliklar. Maʼmuriy markazi — Xobart sh. Orol qirgʻoklari qoyali, tik. Markaziy qismi oʻrmonlar, baland boʻyli oʻtlar bilan qoplangan plato, eng baland joyi 1617 m (Ossa togi). Iqlimi shimolida subtropik, janubida moʻʼtadil nam iklim. Yiliga 600–2100 mm yogʻin yogʻadi. Daryolari sersuv va serostona. Tuproklari qoʻngʻir oʻrmon, togʻoʻtloqi sariq va qizil tuproq. Evkaliptli va igna bargli oʻrmonlar, oʻtloq va botqoqliklar bor. Hayvonot dunyosi Avstraliya zoogeografik oblastit mansub.
Geografiya | |
---|---|
Maydoni | 68 401[1] km2 |
Dengiz sathidan balandligi | 1009 m. |
Eng baland nuqtasi | Mount Ossa |
Ma'muriyat | |
Davlat | Avstraliya |
Mintaqa | Avstraliya |
Demografiya | |
Aholisi | 539 590[2] |
Qo'shimcha ma'lumot |
T. — mamlakatning sanoati rivojlangan shtatlaridan. Energiya koʻp talab etuvchi sanoat tarmoklari yetakchi oʻrinda. GES koʻp. Foydali qazilmalardan mis, temir, rux, qoʻrgʻoshin, qalay, oltin, mis, toshkoʻmir qazib olinadi. Yirik rangli metallurgiya korxonalari, sellyulozaqogʻoz, toʻqimachilik va oziqovqat sanoati korxonalari mavjud. Yogʻoch tayyorlanadi. Mineral oʻgʻitlar ishlab chiqariladi. Qishloq xoʻjaligida chorvachilik (koʻychilik, qoramol boqish) yetakchi oʻrinda. Dehqonchilikda, asosan, yemxashak ekinlari, donli ekinlardan bugʻdoy ekiladi. Sabzavotchilik, bogʻdorchilik bilan shugʻullaniladi. Asosiy porti — Xobart.
Orol 1642-yildagi A. Tasman ekspeditsiyasidan keyin yevropaliklarga maʼlum boʻlgan. 1788-yilda Angliya mustamlakasi deb eʼlon qilingan. 1853-yilgacha VanDimen Yeri, oʻsha yildan T. deb atalgan. 1815-yilda T.ga oʻzinioʻzi boshqarish huquqi berilgan. 1901-yilda Avstraliya Ittifoqi tuzilgach, T. uning tarkibiga shtat boʻlib kirdi.
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |