Tetragidrobiopterin etishmovchiligi

Tetragidrobiopterin etishmovchiligi (BH4 etishmovchiligi) kamdan-kam uchraydigan holat boʻlib, unda bemor tetragidrobiopterin, monoamin neyrotransmitterlari dofamin va serotonin sintezi uchun zarur boʻlgan muhim koenzim etishmovchiligidan azoblanadi. Ushbu holatning patogenezi xilma-xil: 2021 yil boshida BH4 biosintezi yoki qayta ishlanishi jarayonini buzadigan oltita noyob neyrometabolik kasalliklar maʼlum edi[1]. Ushbu oltita kasallikning toʻrttasida bemorda fenilalanin kontsentratsiyasining oshishini kuzatilish mumkin edi. Terapiya asosan neyrotransmitter darajasini toʻldirish va giperfenilalaninemiyani tuzatishdan iborat.

Nomenklaturasi

tahrir
Kasallikning nomi Muqobil nomlar Gen qisqartmasi Meros turi OMIM katalogidagi kod
Avtosomal dominant GTP siklohidrolaza 1 etishmovchiligi Segava sindromi (autosomal dominant), DOPAga bogʻliq distoni 5a GCH1 AD 128230
Avtosomal retsessiv GTP siklogidrolaza 1 etishmovchiligi - GCH1 AR 233910
6-piruvoyltetragidropterin sintaza etishmovchiligi - PTS AR 261640
Sepiapterin reduktaza etishmovchiligi - SPR AR 612716
q-digidropteridin reduktaza etishmovchiligi - QDPR AR 261630
Pterin – 4 alfa-karbinolamin degidraza etishmovchiligi Primapterinuriya PCBD1 AR 264070

Yana qarang

tahrir
  • Fenilketonuriya gen mutatsiyalari bilan bogʻliq giperfenilalaninemiyaning eng keng tarqalgan sababidir.
  • Tetragidrobiopterin etishmovchiligi boʻlmagan yengil giperfenilalaninemiya fenotipi boʻyicha tetragidrobiopterin etishmovchiligiga oʻxshash kasallik boʻlib, gendagi mutatsiyalar natijasida kelib chiqadi.
  • Fenilketonuriya va tetragidrobiopterin metabolizmining buzilishlarini tashxislash va davolash boʻyicha klinik koʻrsatmalar, Akademizdat, Moskva, 2014 yil. 70 sahifa (PDF fayl).

Havolalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 "Consensus guideline for the diagnosis and treatment of tetrahydrobiopterin (BH4) deficiencies". Orphanet Journal of Rare Diseases 15 (1): 126. May 2020. doi:10.1186/s13023-020-01379-8. PMID 32456656. PMC 7251883. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=7251883. 
  2. "Metabolomic disorders: confirmed presence of potentially treatable abnormalities in patients with treatment refractory depression and suicidal behavior". Psychological Medicine: 1–9. November 2022. doi:10.1017/S0033291722003233. PMID 36330595.