Udit Narayan — hind qoʻshiqchisi, qoʻshiqlari asosan hind filmlarida qoʻshiqlar kuylaydi.

Udit Narayan
Tavalludi 12-yanvar 1955-yil (1955-01-12) (69 yosh)
Bayxi, Supol tumani, Bihar, Hindiston
Fuqaroligi Hindiston
Kasbi xonanda, qo'shiqchi,
Faoliyat yillari 1980-yildan hozirgi kunga qadar
Mukofotlari Eng yaxshi erkak ijrochi uchun Filmfare mukofoti, Eng yaxshi erkak ijrochi uchun IIFA mukofoti, Lata Mangeshkar mukofoti, Eng yaxshi erkak ijrochi uchun Milliy kino mukofoti

Udit Narayan

tahrir

1955-yil 1-dekabrda tugʻilgan[1]. U boshqa turli tillarda, jumladan, telugu, kannada, tamil, bengal, odia[2], bxojpuri, nepal, malayalam, assam, bageli va maitili tillarida ham kuylagan xonanda[3]. U 4 ta Milliy kino mukofoti[4] va 5 ta Filmfare mukofoti bilan 20 ta nominatsiya boʻyicha gʻolib boʻlgan. U 1980-yilda „Unees-Bees“ filmida oʻzining hindcha debyut ijrosida Muhammad Rafi bilan, 1980-yillarda esa Kishore Kumar bilan qoʻshiq kuylagan. Oxir-oqibat, u 1988-yilda Amir Xon va Juhi Chavla rollarini oʻynagan „Qayamat Se Qayamat Tak“ filmida oʻz belgisini qoldirgan. Uning „Papa Kehte Hain“ qoʻshigʻi 1980-yillarda birinchi Filmfare mukofotini qoʻlga kiritishiga saba boʻlgan va Bollivudda oʻzini koʻrsatgan ajoyib ijrosi bilan chiqqan edi. U Filmfare mukofotlari tarixida oʻttiz yil davomida (1980, 1990 va 2000-yillarda) gʻolib chiqqan yagona erkak qoʻshiqchi hisoblanadi.

Qayamat Se Qayamat Takning 8 milliondan ortiq sotilgan muvaffaqiyatidan soʻng, saundtrek 1980-yillarning eng koʻp sotilgan albomlaridan biriga aylangan. Saundtrek Ananda-Milinda[5] hamda Hindistonning yetakchi rekord yorliqlaridan biri boʻlgan T-Series uchun kareradagi yutuq hisoblanadi[6]. Shundan soʻng u musiqa rejissyorlarining sevimlilaridan biriga aylanadi. 1990-yillarda u minglab qoʻshiqlarni, jumladan, hind va nepal tillarida kuylagan, qoʻshiqlarni ijro etgan. Nepal qiroli Birendra Bir Bikram Shoh Dev uning xizmatlarini eʼtirof etib, 2001-yilda uni Gorxa Dakshina Baxu ordeni bilan taqdirlangan, shundan soʻng 2009-yilda Hindiston kino va musiqasiga qoʻshgan hissasi uchun Padma Shri ordeni bilan mukofotlanadi[7]. 2016-yilda Hindiston hukumati tomonidan Padma Bhushan bilan taqdirlanadi[8]. Chitragupta Sineyatra Samman 2015 Bxojpuri kinosiga qoʻshgan hissasi uchun munosib mukofotlangan[9]. Uning 21 ga yaqin treklari BBCning „Barcha zamonlarning 40 ta eng zoʻr Bollivud saundtreklari“ roʻyxatiga kiritilgan ajoyib betakror xonandadir[10].

Dastlabki yillardagi hayoti

tahrir

Narayan Ja 1955-yilda nepallik otasi Xarekrishna Ja va hindistonlik onasi Bhuvaneshvari Ja oilasida Maytil Braxminlar oilasida tugʻilgan[11][12]. 2009-yilda Narayan Hindistonning Padma Shri fuqarolik sharafi bilan taqdirlanganida, uning Nepalda tugʻilganini daʼvo qilib, uning Hindiston fuqaroligini shubha ostiga olgan xabarlar paydo boʻldi. Biroq Udit Narayanning oʻzi bu xabarlarni „mutlaqo yolgʻon“ deb atadi va Bixar shtatining Supaul tumanidagi Baisi qishlogʻida ona tomonidan bobosi va buvisi uyida tugʻilganini aytadi[13]. Padma Shrini qabul qilgani Nepalda tanqidga uchraganida[14], u Nepalning Kantipur gazetasiga „Nepaldan, lekin onasining uyi Bixareda“ ekanligini aytdi[15]. 2017-yilda Hindistonning Outlook jurnaliga bergan intervyusida u Baisi shahrida tugʻilganini aniqlab berdi va otasi Xarekrishna Nepalning Sagarmatha zonasi, Saptari tumani, Bhardaxi shahrida tugʻilganligini tushuntirdi. 2018-yil sentabrida Udit Narayan Shimoliy Amerikaning Bihar Jharkhand assotsiatsiyasi tomonidan oʻtkazilgan marosimda oʻzini biharilik deb tanishtirganini eʼlon qiladi. Narayan Bihar, Kunauli, Supaul, Hindiston, Jageshvar oʻrta maktabida oʻqidiva u yerda SSCni tamomlagan va keyin oʻrta maʼlumotni Ratna Rajya Lakshmi kampusida, Katmandu, Nepalda tamomlagan[16]. Uning otasi Harekrishna Ja fermer boʻlgan, onasi esa Bhuvneshvari Devi esa uning karerasini ragʻbatlantirgan xalq qoʻshiqchisi hisoblangan[17].

Shaxsiy hayoti

tahrir

2006-yilda Ranjana Narayan oʻzini Narayanning birinchi xotini deb daʼvo qiladi, ammo Narayan buni doimo rad etib kelgan. Keyinchalik u uni xotini sifatida qabul qiladi va uni boqishga vaʼda beradi[18][19]. Narayan ikki marta turmushga chiqdi, avval Ranjan Narayan Jaga, keyin esa Dipa Narayan Jaga. U Dipa Narayan bilan munosabatlarini Ranjana Narayan bilan turmush qurganida boshlagan edi. Narayan va Dipa 1985-yilda turmush qurishgan. Uning Dipa Narayandan Aditya Narayan ismli oʻgʻli bor[20], u ham qoʻshiqchi, xonanda[21].

Boshqa ish faoliyati

tahrir

Narayanning doʻsti Jiyand Nawab Didag unga ijrochi sifatida saylanish uchun ishini eskisidan zamonaviyga oʻzgartirishni taklif qildi, ammo bu ish bermadi. 1973-yilgi eski filmlarni hisobga olib, Narayan Sindoor deb nomlangan Nepal filmi uchun qoʻshiq kuylaydi. Bu nepallik komediyachilar Gopalaraj Mainali (Changkhe) va Basundhar Bhushal (Nakkali) tomonidan yaratilgan komediya qoʻshigʻi boʻlgan. Narayan bu qoʻshiqni hozirda hind filmlarida Purnima nomi bilan tanilgan Sushma Shrestha bilan kuylagan. Narayan, shuningdek, 1985-yilda Nepalning ikkita filmi — Kusume Rumal va Pirati filmlarida rol oʻynagan. 2004-yilda u oʻzining birinchi kinosiz Nepal albomi „Upahaar.“ ni chiqaradi, unda u rafiqasi Dipa Ja bilan duet kuylaydi. Narayan shuningdek, Bhajan Sangam, Bhajan Vatika, I Love You, Dil Deewana, Yeh Dosti, Love is Life, Jaanam, Jhumka de Jhumka, Sona No Ghadulo, Dhuli Ganga va Ma Tarini kabi koʻplab yakkaxon albomlarga ega[22]. Narayan Hindistonda va horijda koʻplab sahna asarlarida ishtirok etgan va koʻplab mukofotlarga sazovor boʻlgan edi. Ular orasida Screen Videocon mukofoti, MTV eng yaxshi video mukofoti va Hindiston faxri oltin mukofoti bor. 2010-yilda Narayan Madhushri bilan birga ingliz mustaqil filmi „Garri turmushga chiqishga harakat qilganda“ qoʻshiq kuyladi. Narayan, shuningdek, Kumar Sanu bilan „Yeh Duniyan Gazab Ki“ telekoʻrsatuvi uchun qoʻshiq kuyladi[23]. 2015-yilda u Melancholia Mega Kampaniyasida ishtirok etdi, unda 421 nepallik sanʼatkorlar 33 daqiqa 49 soniya davom etgan atrof-muhit haqida qoʻshiq ijro etishdi, unda 365 nafar sanʼatkor 2016-yil 19-may kuni Radio Nepal studiyasida Ginnesning rekordlar kitobini oʻrnatgan. Uni ekolog Nipesh DHAKA yozgan va tuzib bergan[24][25].

Havolalar

tahrir

https://m.imdb.com/name/nm0621257/ IMDb (Wayback Machine saytida 2013-08-10 sanasida arxivlangan)da https://m.facebook.com/UditNarayanOfficial Facebookda

Manbalar

tahrir
  1. „Udit Narayan“. https://www.mid-day.com/entertainment/bollywood-news/article/aditya-bakes-a-cake-for-father-udit-narayan-on-birthday-16736163. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  2. „Udit Narayan“. https://gaana.com/artist/udit-narayan/odia-songs. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  3. „Udit Narayan“. https://m.timesofindia.com/topic/Udit-Narayan. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  4. „Udit Narayan“. https://www.filmibeat.com/amphtml/bollywood/features/2018/happy-birthday-udit-narayan-six-best-songs-of-the-prince-of-playback-singing-279998.html. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  5. „Udit Narayan“. https://en.m.wikipedia.org/wiki/India_Today. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  6. „Udit Narayan“. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Oxford_University_Press. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  7. „Udit Narayan“. http://www.radioandmusic.com/entertainment/editorial/news/160125-seven-years-after-padma-shree-udit-narayan. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  8. „Udit Narayan“. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Padma_Bhushan. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  9. „Udit Narayan“. https://kathmandupost.com/art-entertainment/2016/01/25/udit-narayan-to-receive-indias-padma-bhushan. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  10. „Udit Narayan“. https://www.bbc.co.uk/asiannetwork/features/top40_soundtracks_10_01.shtml. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  11. „Udit Narayan“. https://newsable.asianetnews.com/entertainment/exclusive-udit-narayan-on-completing-40-years-in-bollywood-bitterness-of-struggle-makes-success-sweeter-qd00cc. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  12. „Udit Narayan“. https://www.outlookindia.com/magazine/story/song-of-life-diary/298795. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  13. „Udit Narayan“. https://www.hindustantimes.com/music/getting-padma-shri-a-dream-come-true/story-yiohUwVr91LVN8cLJ8GR3H.html. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  14. „Udit Narayan“. https://www.hindustantimes.com/music/getting-padma-shri-a-dream-come-true/story-yiohUwVr91LVN8cLJ8GR3H.html. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  15. „Udit Narayan“. https://m.timesofindia.com/world/south-asia/Artistes-have-no-borders-Udit-Narayan-tells-Nepal/articleshow/4037648.cms. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  16. „Udit Narayan“. https://www.outlookindia.com/magazine/story/song-of-life-diary/298795. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  17. „Udit Narayan“. https://www.patnadaily.com/index.php/news/13809-bihar-jharkhand-association-of-north-america-honors-singer-udit-narayan.html. 2018-yil 11-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  18. „Udit Narayan“. https://m.timesofindia.com/india/Udit-Narayan-meets-first-wife-Ranjana/articleshow/1694218.cms. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  19. „Udit Narayan“. https://m.timesofindia.com/city/kolkata/Tale-of-two-wives/articleshow/1833057.cms. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  20. „Udit Narayan“. https://www.hindustantimes.com/bollywood/sa-re-ga-ma-pa-l-il-champs-host-sa-re-ga-ma-pa-l-il-champs-aditya-narayan-today-people-know-me-by-my-name/story-1gH4kJrnmRyEXrFEHb7DYJ.html. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  21. „Udit Narayan“. https://www.dnaindia.com/india/report-singer-udit-narayan-accosted-by-first-wife-1025327. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  22. „Udit Narayan“. https://mio.to/album/Udit+Narayan/Upahar+%282008%29. 2022-yil 3-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  23. „Udit Narayan“. https://en.m.wikipedia.org/wiki/IMDb. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  24. „Udit Narayan“. https://kathmandupost.com/art-entertainment/2016/05/29/nepali-house-hold-names-go-for-the-guinness-world-records. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.
  25. „Udit Narayan“. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Udit_Narayan. Qaraldi: 13-avgust, 2022-yil.