Varna (aeroport)
Varna aeroporti (bolgarcha: Летище Варна) (IATA: VAR, ICAO: LBWN) – Bolgariyaning tarixiy dengiz porti yaqinida joylashgan aeroport. Varna aeroporti Bolgariyada kattaligi jihatidan uchinchi oʻrinda turadi. Aeoroport Varna markazidan 10 kilometr uzoqlikdagi Aksakovo shahri yaqinida joylashgan. Aeroport Varna, Golden Sands va Bolgariyaning shimoli-sharqida istiqomat qiluvchi aholiga xizmat koʻrsatib keladi. Aeroportning eng gavjum davri may oyining oxiridan oktyabr oyining boshlariga toʻgʻri keladi.
Varna aeroporti Летище Варна | |||
---|---|---|---|
IATA kodi: VAR – ICAO kodi: LBWN | |||
Qisqacha bayon | |||
Aeroport turi | Jamoatchilik | ||
Egasi | State-owned | ||
Operator | Fraport Twin Star Airport Management AD | ||
Xizmat doirasi | Varna | ||
Joylashuvi | Varna, Bolgariya | ||
Ochilgan | 9-may, 1948-yil | ||
Havo yoʻli tuguni | |||
Dengiz sathidan balandligi | 70 m / 230 ft | ||
Koordinatalari | 43°13′55″N 27°49′31″E / 43.23194°N 27.82528°E | ||
Vebsayti | |||
Xarita | |||
| |||
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari | |||
Uzunligi | Yuzasi | ||
m | ft | ||
09/27 | 2 517 | 8 258 | Asphalt |
Maʻlumotlar (2022) | |||
Passengers | 1,484,186 | ||
Passenger change 21-22 | 46,9% | ||
Aircraft movements | 11,420 | ||
Movements change 21-22 | 23,6% | ||
Source: Bulgarian AIP at EUROCONTROL |
Tarixi
tahrirAeroport tarixi 1916-yilda Bolgariyadagi birinchi gidroport uchun ikkita shiypon qurilgan Peynerjik hududida (hozirgi Chayka turar-joy massivi) qurilishidan boshlangan. 1919—1920-yillar oraligʻida va faqat 1947- yilga kelib ikki shahar oʻrtasida doimiy aviakompaniya tashkil etilgan. Tihina aeroporti hozirgi Asparuhov koʻprigidan gʻarbda joylashgan boʻlib, haqiqatan ham zamonaviy shahar talablari uchun juda ibtidoiy ahvolda boʻlgan. Axiyri, 1946- yilga kelib hukumat tomonidan qaror qabul qilingan va bir necha kilometr gʻarbda yangi aeroport qurilgan. Qurilish va qayta tiklash uchun bir necha yil talab etilgan.1972- yilga kelib yangi terminal va 1974- yilda esa yangi uchish-qoʻnish yoʻlaglari qurilgan.
2013- yilga kelib yangi yoʻlovchi terminali ochildi va 20-asrda qurilgani yopildi.
Varna shahridan 25 mamlakatning 70 ga yaqin yoʻnalishlariga, Bolgariya va xorijiy aviakompaniyalar bilan mahalliy va xalqaro reyslar mavjud. Aeroport Varna portiga va temir yoʻl tizimiga yaqin masofada joylashgan. Aeroportda ILS CAT I tizimiga ega 09/27 asfalt bilan qoplangan bitta uchish-qoʻnish yoʻlagi va 24 ta samolyot uchun toʻxtash perroni mavjud. 2006-yil iyun oyida Bolgariya hukumati Fraport AG Frankfurt Airport Services Worldwide kompaniyasiga Varna va Burgas aeroportlarida 35 yil muddatga 500 million yevrodan ortiq investitsiya, jumladan 2008-yilga kelib yangi yoʻlovchi terminalini qurish uchun imtiyoz berdi.
2011-yil 15-oktyabrdan 2012-yil 28-fevralgacha Varna aeroporti uchish-qoʻnish yoʻlagini rekonstruksiya qilish uchun yopildi. Barcha reyslar Burgas aeroportida amalga oshirildi[1].
2016- yilda aeroport 1 689 595 nafar yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan, bu 2015-yilga nisbatan 20,8 foizga koʻp.
Terminallari
tahrirAeroportda uchta terminal mavjud: 1-terminal 1972-yilda qurilgan (hozirda yopilgan), yoz mavsumida foydalaniladigan 3-terminal (2007-yil iyun oyida ochilgan) va yangi 2-terminal 2013-yilning avgust oyida ochilgan.
1-terminal
tahrir1-terminal (yopiq)koʻp yillar davomida bir necha marta kengaytirilgan. Joʻnab ketish zonasida 21 ta roʻyxatga olish va oltita xavfsizlik nazorat punkti faoliyat yuritgan. Terminalda turli xil savdo nuqtalari: kafelar, fas-fud restoranlari, valyuta ayirboshlash va dyuti-fri doʻkonlari, uchib kelish joyida esa ikkita yuk karusellari mavjud boʻlgan. 1-terminalda ham VIP zonasi va biznes zal mavjud boʻlib 2010- yilda VIP zonasi taʼmirlandi. 2014-yil holatiga koʻra barcha reyslar, shu jumladan bepul parvozlar 2-terminal tomonidan boshqarilardi. Shu sababli, VIP zonasidan tashqari barcha eski terminallar keyinchalik yopilgan.
2-terminal
tahrir2-terminal 2013-yil 18-avgustda ishga tushgan.2- yiliga 1 800 000 yoʻlovchini qabul qilish imkoniyatiga ega boʻlib, 25 ta roʻyxatga olish stoliga ega. U 18 ming kvadrat metr maydonni egallaydi. 2-terminal~binolarda mavjud meʼmoriy qismni kengaytirish sifatida ularning sigʻimini oshirish uchun moʻljallangan. Minskdan Sofiaga birinchi boʻlib,2-terminaldagi yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatish Bolgaria Air mahalliy aviaqatnovi tomonidan amalga oshirilgan.2-terminal dizayni Londonda joylashgan Pascall+Watson arxitektura firmasi tomonidan ishlab chiqilgan.
Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar
tahrirStatistika
tahrirYili | Yoʻlovchilar | Oʻzgarishlar | Yuklar(tonnada) | Oʻzgarishlar | Havo kemasi | Oʻzgarishlar |
---|---|---|---|---|---|---|
1998 | 273,678 | N/A | N/A | |||
1999 | 511,819 | 87.0% | N/A | N/A | ||
2000 | 691,689 | 35.1% | N/A | 9,425 | ||
2001 | 932,549 | 34.8% | N/A | 9,549 | 1.3% | |
2002 | 1,090,709 | 16.9% | N/A | 9,006 | 5.7% | |
2003 | 1,186,349 | 8.8% | N/A | 10,107 | 12.2% | |
2004 | 1,319,127 | 11.2% | N/A | 11,277 | 11.6% | |
2005 | 1,546,925 | 17.3% | N/A | 13,616 | 20.7% | |
2006 | 1,522,658 | 1.6% | N/A | 14,721 | 8.1% | |
2007 | 1,478,093 | 2.9% | N/A | 14,971 | 1.7% | |
2008 | 1,432,703 | 3.1% | N/A | 15,129 | 1.1% | |
2009 | 1,206,535 | 15.8% | N/A | 12,699 | 16.1% | |
2010 | 1,198,956 | 0.6% | N/A | 12,577 | 1.0% | |
2011 | 1,163,884 | 2.9% | N/A | 11,263 | 10.4% | |
2012 | 1,211,196 | 4.1% | N/A | 10,739 | 4.7% | |
2013 | 1,303,679 | 7.6% | N/A | 11,516 | 7.2% | |
2014 | 1,387,494 | 5.2% | N/A | 12,063 | 4.7% | |
2015 | 1,398,694 | 0.8% | N/A | 11,959 | 0.9% | |
2016 | 1,689,595 | 20.8% | N/A | 14,818 | 23.9% | |
2017 | 1,970,700 | 16.6% | 293 | 93.0% | 15,950 | 7.6%[22] |
2018 | 2,281,134 | 15.8% | 136 | 40.6% | 17,776 | 11.4% |
2019 | 2,084,319 | 8.7% | 123 | 9.3% | 15,468 | 13.0% |
2020 | 622,215 | 70.1% | 44 | 64.1% | 6,881 | 55.5% |
2021 | 1,010,494 | 62.4% | 34 | 23.9% | 9,239 | 34.3% |
2022 | 1,484,186 | 46.9% | 104 | 205.8% | 11,420 | 23.6%[22] |
2023 (01.01-31.07) | 1,059,166 | 44.0% | 41 | 52.3% | 7,957 | 36.1%[22] |
Yer usti transporti
tahrir409-avtobus liniyasi aeroportni Varna shahri markazi va yaqin atrofdagi kurortlar bilan bogʻlaydi (marshrut: Varna aeroporti – Varna savdo markazi – Varna avtobus bekati / Grand Mall – shahar markazi – Avliyo Konstantin va Helena – Golden Sands)[23]
Hodisalar va baxtsiz hodisalar
tahrir- 1983-yil 7-mayda Bolqon Bolgariya havo yoʻllari 013-reysi pichoq bilan qurollangan toʻrt kishi tomonidan olib qochilgan. Ularni Venaga olib borishni talab qilishayotganda, uchuvchilar Varnaga qoʻnish yoʻli orqali qurollanganlarni chalgʻitishdilar. Xavfsizlik kuchlari samolyotga bostirib kirib, uch nafar qurollanganlarni hibsga oldi va styuardessaga tahdid solayotgan bittasini oʻldirishdi.
- 1992- yil 5- iyunda Bolgariya aviakompaniyasining Tupolev 154B samolyoti yomon ob-havo sharoitida 27-qoʻnish yoʻlagini bosib oʻtdi. Qurbonlar boʻlmagan, ammo samolyotni samolyotlar roʻyhatidan chiqarishgan.[24]
- 2013-yil 24-mayda Air VIAning Leyptsig/Xalledan Varnaga 502-reysi uchib ketganidan soʻng Varna aeroportida 09-qoʻnish reysi yoʻlakni bosib oʻtgan. Evakuatsiya vaqtida ikki yoʻlovchi jarohat olgan.[25][26]
- 2014-yil 8-iyul kuni Golden Sandda dam olayotgan Germaniya fuqarosi Varna aeroporti yaqinida sirli ravishda gʻoyib boʻlgan Mittank oldingi ikki kun davomida Bolgariyada yolgʻiz boʻlgan va oʻzini gʻalati tutgani haqida xabar bergan va oxirgi marta xavfsizlik kameralarida aeroportdan tevarak-atrofdagi oʻrmonga qochib ketayotgani tasviri tushib qolgan.
Shuningdek qarang
tahrirManbalar
tahrir- ↑ „Varna Airport Closes for Runway Overhaul in October“. Qaraldi: 2015-yil 7-iyun.
- ↑ „Flight Search“. www.varna-airport.com (2020-yil 10-sentyabr). 2017-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 7-sentyabr.
- ↑ „Air Serbia to launch New Service to Krakow, Ohrid and Varna for Summer 2023“ (2022-yil 16-dekabr).
- ↑ „Ранни записвания 2023 ✈️ - Почивки в Турция от Turkuaz“. 2023-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 7-sentyabr.
- ↑ „Почивки в Анталия 2023, почивки в анталия със самолет | Онекс Тур“.
- ↑ „Екскурзия до Кападокия 2022 с директен чартърен полет“.
- ↑ „Почивки в Кемер, Турция“ (2023-yil 5-sentyabr).
- ↑ „Почивки в Бодрум, Турция“ (2023-yil 27-may).
- ↑ „Bulgaria Air NS23 Varna Scheduled Charters Network Additions“.
- ↑ „EUROWINGS DISCOVER NS24 MUNICH NETWORK ADDITIONS“ (2023-yil 4-iyul).
- ↑ „Flights | Varna Airport“.
- ↑ „С Екватор на почивка в Бодрум с чартъри от София, Варна и Пловдив“.
- ↑ „Почивки в Фетие, Турция“ (2023-yil 26-may).
- ↑ „Почивка на остров Крит 2023 - с полет от Варна до Ираклион - Abax.bg“.[sayt ishlamaydi]
- ↑ https://www.lot.com/pl/en/flights/flights-to-europe/flights-to-poland/flights-to-warsaw/radom-airport-rdo Andoza:Bare URL inline
- ↑ „Летище Варна“.
- ↑ „5 kolejnych nowych tras Ryanaira z Polski! Dużo wakacyjnych kierunków“.
- ↑ „Pasazer.com: Ryanair poleci z Krakowa nad Morze Czarne“. Pasazer.com.
- ↑ „Ryanair NS23 Network Additions – 05DEC22“.
- ↑ „Schedule“. skyup.aero.
- ↑ „SkyUp announces flights from Kyiv to Bulgaria's Varna, Burgas“. SeeNews.
- ↑ 22,0 22,1 22,2 „Traffic Figures“.
- ↑ „Начало“. 2013-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 7-iyun.
- ↑ Harro Ranter. „ASN Tupolevdagi samolyot halokati 154B LZ-BTD Varna aeroporti (VAR)“ (5-iyun 1992-yil). Qaraldi: 2015-yil 7-iyun.
- ↑ „Morschet na Pistalet, Vastalet izmoslei ot dve jeni sa s's schupeni kraynici (doplena va video) - video - Dnevnik.bg“. www.dnevnik.bg (24 may 2013 yil). Qaraldi: 7 iyun 2015 yil.
- ↑ „The Aviation Herald“. Qaraldi: 7-iyun 2015.
Havolalar
tahrir- Varna aeroportining bosh sahifasi (Wayback Machine saytida 2018-09-10 sanasida arxivlangan)
- Varna aeroportining tarixi (Wayback Machine saytida 2004-08-20 sanasida arxivlangan)