Vikipediya

Xotira kuni (Ozarbayjon)

Xotira kuni — Ozarbayjon Respublikasida 2020-yil 27-sentabrdan 10-noyabrgacha davom etgan Ikkinchi Qorabogʻ urushida halok boʻlgan shahidlarni xotirlash. Xotira kuni urush boshlangan kun 27 sentyabrda oʻtkaziladi. Prezident Ilhom Aliyev tomonidan 2020-yil 2-dekabrda imzolangan „Ozarbayjon Respublikasida Xotira kunini belgilash toʻgʼrisida“gi farmonga asosan nishonlanadi.[2]

Xotira kuni
Xotira kuni
2021-yil 27-sentyabr Xotira kuni munosabati bilan Prezident Ilhom Aliyev va vitse-prezident Mehribon Aliyeva ishtirokidagi xotira marshi[1]
Turi Milliy
Sana 27 sentyabr
Nishonlanishi Ozarbayjonga
Qoidalari Armanistonning Ozarbayjonga qarshi harbiy agressiyasiga javoban 2020-yil 27-sentabrda bosib olingan yerlarni ozod qilish maqsadida Vatan urushi boshlangan kuni.

Tarixi

tahrir
 
Ikkinchi Qorabogʻ urushida halok boʻlgan shahidlar xotirasi ramzi boʻlgan Xaribulbul.

2020-yil 27-sentabr kuni ertalab Armaniston Qurolli Kuchlarining keng koʻlamli sabotaji va yirik kalibrli qurollar, minomyotlar va turli kalibrli artilleriya boʻlinmalarining jadal oʻqqa tutilishi natijasida Ozarbayjon armiyasining frontda joylashgan pozitsiyalari va aholi punktlari, chiziq zonasi, Armaniston armiyasining harbiy faoliyatining oldini olish va tinch aholi xavfsizligini taʼminlash maqsadida Ozarbayjon armiyasi qoʻmondonligi tomonidan butun front boʻylab qoʻshinlarning tezkor qarshi hujum operatsiyasini boshlashga qaror qilindi.[3][4][5] Toʻqnashuvlar natijasida Armanistonda harbiy holat va umumiy safarbarlik[6][7], Ozarbayjonda esa harbiy holat va komendantlik soati[8] eʼlon qilindi, 28 sentyabrda esa qisman safarbarlik eʼlon qilindi.[9] Toʻqnashuvlar qisqa vaqt ichida tez avj oldi va Ikkinchi Qorabogʻ urushiga aylandi.[10]

Armaniston Respublikasi bilan 44 kunlik urushda Jabroyil[11][12] 4 oktabr, Fuzuli 17 oktyabr[13][14], Zangilon 20 [15][16], 25 oktabrda Gubadli[17][18] va 8 noyabrda Shusha shahri ishgʻoldan ozod qilindi[19][20][21]. Moskvada imzolangan kelishuvga koʻra, 10-noyabr, Boku vaqti bilan soat 01:00 dan boshlab, Togʻli Qorabogʻ mojarosi hududida oʻt oʻchirish va harbiy harakatlarni toʻliq toʻxtatish, Armaniston qoʻshinlarini Ozarbayjonning Togʻli Qorabogʻ atrofidagi Armaniston nazoratidagi hududlaridan olib chiqib ketish. 1 dekabrda Naxchivan Muxtor Respublikasining Ozarbayjonning gʻarbiy viloyatlari bilan bogʻlanishi, yangi transport kommunikatsiyalari qurilishi eʼlon qilindi.[22]

2020-yil 20-noyabrda Agdam[23], 25-noyabrda Kalbajar[23], 1-dekabrda Lochin viloyatlari[24] ozod qilindi.

Ozarbayjonda 44 kunlik Vatan urushi

tahrir
 
Shusha shahri ozod qilingandan keyin Boku.
 
Ozarbayjon samolyotlari 2020 yilgi g'alaba paradida

Ozarbayjonda 44 kun davom etgan Vatan urushi natijasida Ozarbayjon armiyasi Oliy Bosh qo‘mondon Muzaffar boshchiligida mamlakatning hududiy yaxlitligi, tarixiy adolat va xalqaro huquq normalarini tikladi. Armanistonning Ozarbayjonga boʻlgan tajovuzini oldini olish maqsadida Ozarbayjon armiyasi 27-sentabr kuni butun front boʻylab qarshi hujumga oʻtib, 1990-yillar boshida birinchi Qorabogʻ urushi paytida Armaniston tomonidan bosib olingan hududlarni ozod qilishga kirishdi.

44 kun davom etgan va „Vatan urushi“ deb atalgan urush Shonli Ozarbayjon armiyasining kuchini ko‘rsatib, Ozarbayjonning g‘alabasi bilan yakunlandi. 10-noyabr kuni Shonli Ozarbayjon armiyasi tomonidan Ozarbayjonning madaniy poytaxti hisoblangan Shusha shahri ozod qilinganidan so‘ng darhol Ozarbayjon Prezidenti, Armaniston Bosh vaziri va Rossiya Prezidenti to‘liq to‘liqligi to‘g‘risidagi bayonotni imzoladilar. qarama-qarshilik zonasida o't o'chirish va barcha harbiy operatsiyalarni to'xtatish. 1 dekabrdan boshlab Ozarbayjon hududiy yaxlitligini tikladi.

Xotira kunining belgilanishi

tahrir

Ikkinchi Qorabogʼ urushi tugaganidan soʻng Prezident Ilhom Aliyev Vatan urushi boshlangan kunni „Xotira kuni“ sifatida nishonlashni buyurdi. Ilhom Aliyev 2020-yil 2-dekabrda Ozarbayjon Respublikasida Xotira kunini belgilash toʻgʼrisidagi farmonni imzoladi.[25]

Farmonda taʼkidlanganidek, „Davlat Ozarbayjonning Vatan urushida qatnashgan jangchi oʻgʻil-qizlarining jasoratini yuksak qadrlaydi, barcha shahidlarimizning ruhini hurmat qiladi, ularning xotirasini abadiylashtiradi. Ular Vatan urushida qahramonlarcha jang qilgan, Bosqindan ozod qilingan yurtlarimizda Ozarbayjon bayrogʼini hilpiratib, mamlakatimiz hududiy yaxlitligi uchun jon fido qildi.

„Askar va ofitserlarimizga, barcha shahidlarimizga chuqur hurmat-ehtirom belgisi sifatida Konstitutsiyamizning 109-moddasi 32-bandidan kelib chiqib, qaror qilaman:

  1. Har yili 27 sentyabr Ozarbayjon Respublikasida Xotira kuni sifatida nishonlansin.
  2. Ozarbayjon Respublikasi Vazirlar Mahkamasi ushbu Farmondan kelib chiqadigan masalalarni hal qilsin.“[2]

Galereya

tahrir
  • 2021-yil 27-sentabr Xotira kunida Prezident Ilhom Aliyev va vitse-prezident Mehribon Aliyeva ishtirokidagi xotira marshi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „İlham Əliyev və Birinci xanım Mehriban Əliyeva Vətən müharibəsi şəhidlərinin xatirəsinə ehtiram əlaməti olaraq keçirilən yürüşdə iştirak ediblər“. 2021-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-sentyabr.
  2. ↑ 2,0 2,1 „Prezident İlham Əliyev Azərbaycanda Anım Gününün təsis edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb“. 2020-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-dekabr.
  3. ↑ „Ermənistan silahlı qüvvələri bütün cəbhə boyu genişmiqyaslı təxribat törədib“ (az). mod.gov.az. Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi (27 sentyabr 2020). 2020-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  4. ↑ „Ermənilər cəbhə boyu təxribat törədib, ölənlər və yaralananlar var“ (az). report.az. Report İnformasiya Agentliyi (27 sentyabr 2020). 2020-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  5. ↑ „Ermənilər cəbhə boyu təxribat törədib - Ölən və yaralılar var“ (az). asanradio.az. ASAN Radio (27 sentyabr 2020). 2021-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  6. ↑ „Armenia and Azerbaijan fight over disputed Nagorno-Karabakh“. bbc.com. BBC News (27 sentyabr 2020). 2020-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  7. ↑ „Nagorno-Karabakh announces martial law and total mobilization“ (en). reuters.com. Reuters (27 sentyabr 2020). 2020-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  8. ↑ „Azerbaijan's parliament approves martial law, curfews - president's aide“ (en). reuters.com. Reuters (27 sentyabr 2020). 2020-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  9. ↑ „Azerbaijan’s president orders partial military mobilization“ (en). tass.com. TASS (28 sentyabr 2020). 2020-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  10. ↑ „The humanitarian fallout of the Nagorno-Karabakh conflict“ (en). thenewhumanitarian.org. en:The New Humanitarian (5 noyabr 2020). 2020-yil 28-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  11. ↑ „Cəbrayıl işğaldan AZAD OLUNDU“ (az). modern.az (4 oktyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  12. ↑ „Prezident: Cəbrayıl rayonunun böyük hissəsinin və Cəbrayıl şəhərinin azad edilməsi xüsusi əhəmiyyət daşıyır“ (az). azeridefence.com (4 oktyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  13. ↑ „İlham Əliyev: “Füzuli işğaldan azad olundu”“ (az). oxu.az (17 oktyabr 2020). 2021-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  14. ↑ „Prezident: "Füzuli şəhəri və rayonun daha bir neçə kəndi işğaldan azad olunub"“ (az). report.az. Report İnformasiya Agentliyi (17 oktyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  15. ↑ „Zəngilan və bu kəndləri azad edildi“ (az). qafqazinfo.az. Qafqazinfo (20 oktyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  16. ↑ „Ali Baş Komandan: "Zəngilan şəhəri və bir neçə kənd işğaldan azad edildi"“ (az). lent.az (20 oktyabr 2020). 2020-yil 2-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  17. ↑ „Qubadlı şəhəri işğaldan azad olundu!“ (az). qafqazinfo.az. Qafqazinfo (25 oktyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  18. ↑ „Qubadlı şəhəri işğaldan azad edildi - Prezident“ (az). sputnik.az. Sputnik Azərbaycanca (25 oktyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  19. ↑ „Müstəqillik tariximizin ən möhtəşəm xəbəri - Şuşa azad edildi!“ (az). sputnik.az. Sputnik Azərbaycan (8 noyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  20. ↑ {{Veb manbasi}} andozasining barcha parametrlari oʻz nomiga ega boʻlishi zarur. „Şuşa şəhəri işğaldan azad edildi“ (az). report.az (8 noyabr 2020). 2021-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  21. ↑ „İlham Əliyev: Şuşa işğaldan azad edildi!“ (az). oxu.az (8 noyabr 2020). 2021-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 noyabr 2020.
  22. ↑ „Prezident İlham Əliyev Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan rəhbərlərinin iştirakı ilə imzalanmış sənədin mətnini açıqlayıb tam mətn“ (az). lent.az (10 noyabr 2020). 2020-yil 16-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10 noyabr 2020.
  23. ↑ 23,0 23,1 „Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ermənistan Respublikasının baş naziri və Rusiya Federasiyasının Prezidentinin Bəyanatı“ (2020). 2020-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-dekabr.
  24. ↑ „Arxivlənmiş surət“. 2021-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-dekabr.
  25. ↑ „Azərbaycan Respublikasında Anım Gününün təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı“. 2021-yil 26-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 26-sentyabr.

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Xotira_kuni_(Ozarbayjon)&oldid=4219438" dan olindi