Yengil atletika 2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida – ayollar oʻrtasida 100 metrga yugurish
2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida ayollar oʻrtasida 100 metrga yugurish musobaqalar 2 va 3-avgust kunlari FransiyaningParij shahrida joylashgan Stade de France stadionida toʻrt bosqichda boʻlib oʻtdi. Ushbu bahslar Yozgi Olimpiada oʻyinlarida dasturidan yigirma uchinchi marotaba joy oldi. Musobaqa ishtirok etish yoʻllanmasini qoʻlga kiritgan va reytingga koʻra oʻyinlarda qatnashish imkoniyatiga ega boʻlganatletlarning jami soni 40 nafarni tashkil etdi. Julien Alfred finalda oltin medaliga ega chiqib, Sent Lyusiyaning birinchi Olimpiada medalini kafolatladi.
Ayollar oʻrtasida 100 metrga yugurish bahslarida musobaqa favoriti uchun juda koʻp nomzodlar bor edi, ammo 2016 hamda 2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari ikki karra chempioni Elaine Thompson-Herah chempionlik unvonini ushlab qola olmadi. Axilles tendoni jarohati tufayli atlet yamaykalik yuguruvchidan ortda qolib ketishga majbur boʻldi[2]. Bronza medali sovrindori Shericka JacksonVengriyada oʻtkazilgan 200 metrga yugurish musobaqasida olgan jarohatidan Olimpiada oʻyinlarida ishtirok etdi va 3-oʻrinni egalladi[3]. Amerika kolleji talabasi Jacious Sears ikki oydan ortiq vaqt davomida mavsumning eng tez natijasini qayd etib kelayotgan edi. Biroq SEC chempionatida olgan jarohati sababli 2024-yilgi yengil atletika boʻyicha Amerika Qoʻshma Shtatlari Olimpiya sinovlarida qatnasha olmadi[4].
Amaldagi jahon chempioni ShaʼCarri Richardson Shericka Jackson bilan birgalikda AQSh saralash bosqichida gʻalaba qozongan holda yoʻllanmani qoʻlga kiritdi. Oʻsmir atlet Tia Clayton Yamaykada oʻtkazilgan saralash bosqichlarida gʻoliblikni qoʻlga kiritgan boʻlsa, 37 yoshli Shelly-Ann Fraser-Prycedan oʻtib ketgan holda 3-oʻrinni egalladi. Gʻoliblikka koʻp yillardan buyon daʼvogar boʻlib kelayotgan sportchi, dunyo reytingida 8-pogʻonani egallab turgan Marie Josée Ta Lou-Smith musobaqa vaqtida 35 yoshda edi. Olimpiadadan ikki oy oldin sobiq ikki karra NCAA chempioni Julien Alfred esa dunyo reytingida 23-raqamga koʻtarilib oldi[5].
Malakali sportchilarga ega boʻlmagan mamlakatlar vakillariga musobaqalarda qatnashish imkoniyatini berish uchun dastlabki dastlabki bosqich oʻtkazildi. Ta Lou-Smith dastlabki bosqichda 10.87 soniya natija bilan eng tez koʻrsatkichni qayd etdi, Fracer-Pryce va Daryll Neitalar 10.92 soniya natija koʻrsatishdi. Yarim finalda Fracer-Pryce nomaʼlum jarohati sababli start chizigʻiga chiqa olmadi[6]. Natijada Alfred saralash bosqichida 10.84 soniya bilan eng yaxshi natijani qayd etgan boʻlsa, Richardson va Clayton 10.89 soniya bilan keyingi oʻrinlarni band etishdi[7].
Finalda Alfred startdan tez chiqdi va dastlabki 10 metrda yaqqol ustunlik qildi. Uning yonida Richardson 0.08 soniyaga sportchidan ortda bordi. Keyingi metrlarda ularga Mujinga Kambundji, Clayton, Melissa Jefferson va Neitalar taʼqib qildi. Finishga 40 metrlar masofa qolganda Ta Lou-Smith sekinlasha boshladi. Richardson esa yaxshi yugurish formasida boʻlib, birin-ketin raqiblarini quvib oʻta boshladi. U barcha sportchilarni ortda qoldirgan holda Alfreddan oʻzib ketishga harakat qildi, biroq ular orasidagi masofa katta boʻlganligi bois bunga erisha olmadi[8]. Alfred 10.72 soniya bilan musobaqada oʻzining shaxsiy eng yaxshi natijasini[9][10], shuningdek, milliy rekord yangilashga muvaffaq boʻldi va Sent Lyusiya uchun birinchi oltin medalni qoʻlga kiritdi.
Ayollar oʻrtasida 100 metrga yugurish bahslari 1928-yildan beri Yozgi Olimpiada oʻyinlarining yengil atletika dasturidan oʻrin olib kelmoqda. 100 metrga yugurish bahslari Olimpiadadagi eng yuqori darajada boʻlib oʻtadigan bahslardan biridir. Ushbu poygalar Olimpiadadagi eng qisqa sprint musobaqasi hisoblanadi.
2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlaridan oldingi jahon rekordlari
Ayollar oʻrtasida 100 metrga yugurish bahslari boʻyicha saralash musobaqalari 2023-yilning 1-iyulidan 2024-yilning 30-iyuniga qadar boʻlib oʻtgan[14]. Saralash bahslari soʻngida jami 48 nafar sportchi 2024-yilgi Yozgi Olimpiada musobaqalarida qatnashish huquqini qoʻlga kiritgan. Har bir mamlakatdan koʻpi bilan 3 nafar sportchi, shuningek, 11.07 soniya yoki undan tezroq natija qayd etgan atletlar va jahon reytingida yuqori oʻrinda turuvchi sportchilarga oʻyinlarda ishtirok etishga ruxsat berildi[14]. Bundan tashqari, saralash musobaqalaridan tashqari boshqa oʻyinlarda ishtirok etgan mamlakat MOQlariga (Milliy Olimpiya qoʻmitasi) ham yoʻllanma berildi.
Dastlabki tur 2-avgust kuni ertalab soat 10:35 da (UTC+2) boshlandi[1]. Har bir bosqichda birinchi 3 ta (S) va keyingi 5 ta eng tez (s) natijani qayd etgan sportchilar 1-raundga yoʻl oldi.
1-tur 2-avgust kuni ertalabki soat 11:50 da (UTC+2) oʻtkazildi[19]. Har bir saralash bosqichida (S) eng yaxshi natija qayd etgan 3 nafar hamda umumiy natijalarga koʻra (s) eng yaxshi 3 nafar atletlar yarim finalga yoʻl oldi.
Yarim final bahslari 3-avgust kuni kechki soat 19:50 da (UTC+2) oʻtkazildi[28]. Saralash bosqichida (S) eng yaxshi natija qayd etgan 2 nafar hamda umumiy natijalarga koʻra eng tez koʻrsatkichga ega 2 nafar sportchi final yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi.