Ylivieska (Finlandcha talaffuz: [ˈyliˌʋie̯skɑ]) — Finlandiyaning Shimoliy Ostrobotniya viloyatidagi shahar va munisipalitet. Uning aholisi 15,338 (28-fevral 2023-yil) va u Kalajokilaakso va Pyhäjokilaakso uchun maʼmuriy markaz boʻlib xizmat qiladi, bu hudud 90 000 ga yaqin aholiga ega. Ylivieska, shuningdek, Oulu janubiy mintaqasining savdo markazi, kech Oulu viloyatining janubiy qismidir.

Ylivieska, Finland
Shahar
Skyline of Ylivieska, Finland
Ylivieska, Finland
Gerb
64°4′20″N 24°32′15″E / 64.07222°N 24.53750°E / 64.07222; 24.53750
[[Region]] [[North Ostrobothnia]]
[[Sub-region]] Ylivieska
Hukumat
 • [[Town manager]] Maria Sorvisto
Asos solingan 1867-yil
Vaqt mintaqasi UTC+02:00
[[File:|290px|Ylivieska, Finland xaritada]]
Ylivieska, Finland
Ylivieska, Finland

Munitsipalitet bir tilda fin tilidir. Yli soʻzi „yuqori“ degan maʼnoni anglatadi, Vieska soʻzi esa "sayoz oʻtish joyi " degan maʼnoni anglatadi.

Geografik hududi

tahrir

Ylivieska Shimoliy Ostrobotniyada taxminan 130 kilometr (80 mi) Oulu shahridan janubda. Ylivieska yaqinidagi boshqa yaqin shaharlar — Vaasa (199 km or 124 mi) va Ko‘kko‘la (79 km or 49 mi); qoʻshni belediyeler — Oulainen, Haapavesi, Nivala, Sievi, Kalajoki, Alavieska va Merijärvi.

Shahar shahar markazidan janubi-sharqdan shimolga oqib oʻtuvchi Kalajoki daryosi bilan ajralib turadi. Kalajoki daryosi havzasining qishloq xoʻjaligi va iqtisodiy hududi Kalajokilaakso deb nomlanadi.

Ylivieska Ostrobothnia temir yoʻli boʻyida joylashgan boʻlib, u milliy poytaxt Xelsinkidan mamlakat shimolidagi Rovaniemi shahriga olib boradi. Temir yoʻl 1886 yilda ochilgan va shaharning iqtisodiy rivojlanishida muhim rol oʻynagan. Ylivieska — Iisalmi va Sharqiy Finlandiyaning qolgan qismiga xizmat koʻrsatadigan aloqa stantsiyasi. Jyväskylä va Kajaani uchun murabbiy xizmatlari ham mavjud.

Tarixi

tahrir

Ylivieska 1960-yillarning oxirida ikki mahalliy aka-uka tomonidan ishlab chiqilgan nam donni siqish deb ataladigan keng tarqalgan qishloq xoʻjaligi texnologiyasining uyidir.

Uning cherkovi 2016-yil 26-martda yonib ketdi.

Iqtisodiyoti

tahrir
 
Ylivieskadagi Kärkkäinen chegirmali doʻkoni

Tarmoqlar bo‘yicha bandlik (2005)

  • Xizmatlar 66,1%
  • Sanoat 28,5%
  • Qishloq va oʻrmon xoʻjaligi 5,4%
  • Ishsizlik 11%

Illivjeskada dehqonchilik va chorvachilik, asosan, sogʻin sigirlar asosiy tirikchilik manbai boʻlgan. Keyingi oʻn yilliklarda sanoat va xizmat koʻrsatish sohasining rivojlanishi natijasida qishloq xoʻjaligining roli pasaydi. Ayni paytda Ylivieskada 30 ga yaqin sanoat korxonalari joylashgan boʻlib, ularning baʼzilari oʻz bozorlarida xalqaro miqyosda tan olingan.

Mintaqaviy jihatdan Ylivieska avtomobil xaridorlari uchun muhim joyga aylandi. Yangi va ishlatilgan mashinalarni sotadigan bir nechta doʻkon va agentlar mavjud va har yili oʻrtacha 6000 ta mashina sotib olinadi. Shunday qilib, mahalliy avtomobil savdosi bilan shugʻullanuvchi tadbirkorlar Ylivieskaning Kalajokilaakso va qoʻshni viloyatlarning „Autolaakso“ yoki „avtomobil vodiysi“ ekanligi haqidagi kontseptsiyani yaratdilar.

MadaniyatI

tahrir

Ylivieska shahar kutubxonasi kutubxona binosi, kitob avtomobili, uy kutubxonasi va Joki kutubxonalari onlayn kutubxonasi va boshqa idoralar orqali ishlaydi[1].

Akustiikka madaniyat markazi shahar markazidagi madaniyat markazidir. 405 oʻrinli konsert zali, koʻrgazmalar zali, ovoz yozish studiyasi, majlis va videokonferensiya zallari mavjud. Akustiikkada koʻplab turli xil kontsertlar va tadbirlar, koʻrgazma zalida yiliga 15 ta koʻrgazmalar mavjud. Akustiikka shuningdek, Ylivieska kinoteatri sifatida xizmat qiladi[2].

Pro Ylivieska medali ilm-fan, sport, sanʼat yoki boshqa madaniy ishlar sohasida jamiyatdagi uzoq muddatli va muhim mehnat yoki muhim milliy yutuqlar uchun ilm-fan, sport, sanʼat yoki boshqa madaniy ishlar sohasidagi xizmatlarini eʼtirof etish uchun Ylivieska shahridagi shaxs yoki jamoaga beriladigan eʼtirofdir[3].

Ylivieska uy mintaqasi muzeyida anʼanaviy qishloq turmush tarzi, baʼzi eski binolar va qiziquvchanlik uchun 700 dona sut koʻzalari toʻplami, 15 mamlakatdan koʻzalar mavjud.

Ylivieskaning maxsus taomlari maitorieska, arpa unidan, sut va tuzdan tayyorlangan oddiy yassi non va maitorieska bilan bir xil masalliqlarga ega boʻlgan, lekin tekis nonga aylantirilib, pishirilishi oʻrniga qaynatiladi va panda qovuriladi. Qoʻshni Sievi munitsipalitetida maxsus taom — mutti [fi], bu qovurilmagan pepu.

Taniqli odamlar

tahrir
 
Prezident Kyosti Kallio

Xalqaro munosabatlari

tahrir

Qardosh shaharlar

tahrir

Ylivieska egizaklar : [4]

Xalqlar doʻstligi

tahrir

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. „Kirjasto“ (fi). Town of Ylivieska. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.
  2. „Kokous- ja konserttikeidas keskellä kaupunkia“ (fi). Town of Ylivieska. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.
  3. „Juha Kärkkäinen ja kolme muuta saivat Pro Ylivieska -mitalin“ (fi). Kaleva (2014-yil 23-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.
  4. „Kaupunki-info“ (fi). ylivieska.fi. Ylivieska. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.