Yuriy Vasilyevich Shatunov (ruscha: Ю́рий Васи́льевич Шатуно́в; 6-sentyabr 1973-yil, Kumertau, Boshqirdiston ASSR – 23-iyun 2022-yil, Moskva) – sovet va rus qoʻshiqchisi. „Laskovy May“ guruhining solisti (1986—1991).

Yuriy Shatunov
Tavalludi 6-sentyabr 1973-yil (1973-09-06) (51 yosh)
Kumertau, Boshqird ASSR, RSFSR, SSSR
Vafoti 23-iyun 2022-yil(2022-06-23)
(48 yoshda)
Domodedovo, Moskva, Rossiya
Janrlar Rok, pop,diskoteka, shanson, elektron musiqa
Faoliyat yillari 1986-2022
Guruhlari Laskovy May
Fuqaroligi Rossiya
Amplua Qoʻshiqchi, musiqachi, produser, bastakor, aktyor
Veb-sayt https://shatunov.com

Biografiyasi

tahrir

1973-yil 6-sentyabrda Vasiliy Vladimirovich Klimenko (1950-yil 1-yanvar – 2020-yil 19-may) va Vera Gavrilovna Shatunova (1955-yil 27-yanvar – 1984-yil 7-noyabr) oilasida Boshqirdiston ASSRning Kumertau shahrida tugʻilgan.

Ota va onasi 23 va 18 yoshda turmush qurishdi. Ota va oʻgʻil oʻrtasidagi munosabatlar sovuq edi, shuning uchun Yuriy onasining familiyasini oladi va erta bolaligini (toʻrt yoshgacha) onasi va buvisi – Yekaterina Ivanovna (1924-yil 5-dekabr – 2002-yil 26-noyabr) va bobosi Gavrila Egorovich Shatunovlar (1923-yil 4-iyun – 1976-yil 20-yanvar) bilan oʻtkazdi. Kumertau shahrining chekkasidagi Pyatki mikrorayonida[1][2].

Bola 3 yoshga toʻlganda, ota-onasi ajrashishdi, keyin bobosi vafot etdi va 1977-yilda Yuriy va Vera Savelievka qishlogʻiga koʻchib oʻtishdi. Biroz vaqt oʻtgach, onasi ikkinchi marta turmushga chiqdi. Biroq, uning oʻgay otasi spirtli ichimliklar bilan bogʻliq muammolarga duch kelgan va Yuriy koʻpincha uydan qarindoshlarinikiga, koʻpincha buvisinikiga qochib ketgan.

1980-yilda Yuriy Staraya Otrada qishlogʻidagi maktabda oʻqishni boshladi, ammo 1984-yil sentyabr oyidan boshlab (oʻsha paytda Yuriy 11 yoshda edi) onasi ogʻirlashgan kasallik tufayli oʻgʻlini 2-sonli maktab-internatga oʻtkazdi. Kumertauda va ikki oy oʻtgach, 1984-yil 7-noyabrda Vera Shatunova yurak etishmovchiligidan vafot etdi. Ota oʻgʻliga qiziqish bildirmadi va Yuriyni Tyulgan qishlogʻidagi xolasi Nina Gavrilovna qabul qiladi. Biroq, u yerda ham Yuriy uydan qochib keta boshladi va 1984-yil noyabridan 1985-yil oktyabrigacha Boshqirdiston va Orenburg viloyati boʻylab kezib yuradi.

1985-yil noyabr oyida Orenburgda Yuriyning vasiylik ishi boʻyicha komissiya boʻlib oʻtdi. U yerda uni Oqbuloq qishlogʻidagi mehribonlik uyi direktori Valentina Tazekenova koʻrib, oʻspirin taqdiriga hamdard boʻlib, komissiya aʼzolarini uni oʻzi rahbarlik qilayotgan bolalar uyiga joylashtirishga koʻndirgan.

1986-yil oktyabr oyida Tazekenova Orenburg shahridagi 2-sonli maktab-internat direktori etib tayinlandi va Yuriy unga ergashdi. Orenburg maktab-internatida u badiiy havaskorlik toʻgaragining rahbari Sergey Kuznetsov bilan uchrashdi. Shunday qilib, „Laskovy May“ guruhining tarixi boshlandi.

Laskovy May

tahrir

1986-yil oktyabr oyida u musiqa toʻgaragining rahbari Sergey Kuznetsov bilan uchrashdi, u oʻsha paytda oʻz qoʻshiqlari uchun ijrochi qidirayotgan edi. Oktyabr oyida Sergey Kuznetsov unga birinchi „Sovuq qish oqshomi“ va ikkinchi: „Chet eldagi qor boʻroni“ qoʻshigʻini yozadi va mashqlar boshlanadi. Kuznetsov va Shatunovdan tashqari Vyacheslav Ponomarev (bas gitara chalgan) va Sergey Serkov (engil musiqani boshqargan) ham boʻlgan. Laskovy May guruhining birinchi tarkibi shunday tuzilgan.

1986-yildan 1988-yilgacha guruh maktab-internati va mahalliy „Orbita“ dam olish markazidagi diskotekalarda muvaffaqiyatli ishtirok etadi.

Bu vaqtda „Laskovy May“ ning asosiy xitlari yaratilgan: „Beliye rozi“, „Leto“, „Pustʼ budet nochʻ“, „Sedya nochʻ“, „Nu chto je ty...“, „Tayushiy sneg“ ".

1988-yilda Kuznetsov guruhning norasmiy mashgʻulotlar bazasi joylashgan Bolalar ijodiyoti uyida „Laskovy May“ ning birinchi albomini yozdi va oʻsha kuni yozuv bilan kassetani temir yoʻl stantsiyasidagi kioskka olib ketdi[3].

Xuddi shu 1988-yilda oʻsha paytda SSSR Madaniyat vazirligining Record Moskva mashhur musiqa studiyasida „ Miraj“ guruhining menejeri boʻlgan Andrey Razin tasodifan poezdda „Laskovy May“ guruhining qoʻshiqlarining yozuvlarini eshitdi. U darhol shu qoʻshiqni aytgan bolani topmoqchi boʻldi. Birinchi bekatda Razin poyezddan tushdi va qarama-qarshi yoʻnalishda yurdi[4]. Bir necha kundan keyin Razin Orenburgga keldi, lekin Shatunovni u yerda topa olmadi: u qochib ketgan edi. Shuning uchun faqat Sergey Kuznetsov va Konstantin Paxomov Moskvaga borishdi. Kuznetsov sentyabr oyida Yuriy Shatunovni Moskvaga olib keldi va yangi „Laskovy May“ Butunittifoq SPM „Rekord“ uyushmasida oʻz faoliyatini boshladi. Yuriy, guruhning boshqa aʼzolari singari, Orenburg maktab-internatidan 24-sonli Moskva internatiga koʻchirildi, ular oʻsha erda yashadilar va dastlab studiya ham oʻsha erda joylashgan edi.

Yakkaxon karyerasi (1991-2010)

tahrir

Laskovy Mayni tark etgach, Yuriy Shatunov Germaniyaga joʻnab ketdi va u yerda ovoz muhandisi sifatida taʼlim oldi. Bu vaqtda u asosan studiyada ishlagan, yakkaxon konsertlar bermagan[5] Qoʻshiqchining produseri Arkadiy Kudryashov edi, uning choʻqintirgan otasi (1990)[1]. Mirage va Laskovy May guruhlarining sobiq direktori va maʼmuri,1988-yildan beri u bilan tanish edi[1][6].

1992-yilda Shatunovning yakkaxon albomi „Mana may ham tugaydi“ ishchi nomi bilan yozilgan, ammo keyin albom „Siz bilasiz“ deb oʻzgartirilgan. Shuningdek "Тридцатого уничтожить!" filmida xonanda epizodik rolʼ oʻynagan.[886 kundan beri manba koʻrsatilmadi] ]

 
XX Kinotavrda „Laskovy May“ filmining taqdimotida, 2009-yil 11-iyun

1992-yilda Yuriy Shatunov Alla Borisovna Pugachevadan " Rojdestvo uchrashuvlarida " ishtirok etish uchun taklif oldi. U rozi boʻladi va dekabr oyining oxirida birinchi marta yakkaxon ijrochi sifatida yangi „Yulduzli tun“ (ruscha „Zvyozdnaya noch“) qoʻshigʻi bilan sahnaga chiqadi.

1994-yil bahorida Rossiyadagi eng yirik ovoz yozish studiyalaridan biri boʻlgan PolyGram Rossiya Yuriy Shatunovga hamkorlikni taklif qildi. Muzokaralar tez oʻtdi va bir necha kundan keyin rassom Boris Zosimov bilan shartnoma imzoladi. „Yulduzli tun“(ruscha „Zvyozdnaya noch“) qoʻshigʻi uchun video suratga olindi, keyin 1994-yil yoz oxirida – kuzning boshida premyerasi boʻlgan „Va tizzangizga yiqilib“(ruscha"I upav na koleni") qoʻshigʻiga video suratga olindi. Uchinchi klip ham suratga olindi – „Oʻzgalar ogʻrigʻi“(ruscha „Chujaya bolʼ“), lekin plyonka shikastlanishi tufayli u hech qachon efirga chiqmadi. 1994-yil sentyabr oyida Shatunovning „Esingdami“ (rushca ["Ty pomnishʼ"]) yangi albomining taqdimoti boʻlib oʻtdi. Uning qoʻshiqlarining yarmidan koʻpi shoir va „Laskovy May“ bastakori Sergey Kuznetsov tomonidan yozilgan.

1996-yilda Shatunov „Sunʼiy nafas olish“ (ruscha „Iskusstvennoe dixanie“)remikslari albomini chiqardi.

2001-yilda „Mayni esla“ (ruscha „Vspomni may“)albomi chiqdi, unda „Unut“ (ruscha „Zabudʼ“)qoʻshigʻi asosiy hit boʻldi.

 
Yuriy Shatunov 2009-yil noyabr oyida VIII- " 1980-yillar diskotekasi " festivalida

2002-yilda „Kulrang tun“ (ruscha „Sedaya nochʼ“) va „Bolalik“(ruscha „Detstvo“) qoʻshiqlarining yangi versiyalarini oʻz ichiga olgan „Kulrang tun“ albomi chiqdi. Albom juda katta tijorat muvaffaqiyatiga erishdi. Eski kompozitsiyalarning remeyklaridan tashqari, „Yaproqlar tushmoqda“ (ruscha „Padayut listya“) qoʻshigʻi xitga aylandi.

2009-yil 18-sentyabrda Yuriy Shatunov " Laskovy May " badiiy filmini qoʻllab-quvvatlash uchun Rossiya shaharlariga gastrol safariga chiqdi.

Yakkaxon karyerasining soʻnggi yillari

tahrir

Yuriy Shatunov " Birgalikda baxtli " (ruscha „Schastlivy vmeste“) serialini suratga olishda ishtirok etdi[7].

2010-yil 1-martda Monolith kompaniyasi Retro FM radiostantsiyasining axborot koʻmagida 1988—1989-yillardagi asl yozuvlari muhrlangan va oʻsha paytdagi Yuriy Shatunovning asl fotosessiyasi qoʻshilgan diskni chiqardi. Barcha yozuvlar birinchi marta raqamlashtirildi va raqamli sifatda rasman chiqarildi[8].

 
Yuriy Shatunov va qoʻshiqchi-qoʻshiq muallifi Andrey Kartavtsev – Yuriy Shatunovning bir qator qoʻshiqlari muallifi, 2011-yil

2011-yilning kuzida xonandaning rasmiy veb-saytida bir nechta yangi treklar paydo boʻldi, ular orasida „Oq atirgullardan“(rusha Ot belyx roz), „Tet-a-Tet“ va „Glupye snejinki“ ning qayta yozilgan versiyasi mavjud. Saytda „Oq atirgullardan“ qoʻshigʻiga ishlangan videoklip paydo boʻldi, unda sanʼatkor muxlislarining suratlari, shuningdek, uning videokliplari va chiqishlaridan parchalar joy olgan. Oʻsha yili „Yil qoʻshigʻi 2012“ diplomi „Kulrang tun“ super xitiga qayta topshirildi.

2012-yilda „Men ishonaman“ (rusha „Ya veryu“) albomi chiqdi, shatunov.com rasmiy veb-sayti va ijtimoiy tarmoqlardagi rasmiy sahifalar yaratildi, „Ya veryu“ yangi albomini qoʻllab-quvvatlash uchun katta gastrol boshlandi.

2013-yilda „A leto stveta“ va „Tet-a-Tet“ kliplari nashr etildi, „Ya veryu“ yangi albomini qoʻllab-quvvatlash uchun gastrolning davomi, „A leto stveta“ qoʻshigʻi „Yil qoʻshigʻi 2013“ mukofotiga sazovor boʻldi. 2014-yilda Shatunov oʻzining yangi albomini yozishni boshladi. „Gryozy“, „Ryadom s ney“, „Poyezda“, „Jiznʼ moya“ qoʻshiqlari Internetda joylashtirilgan. 2015-yil avgust oyida „Zvezda“ qoʻshigʻi qoshiqchining rasmiy veb-saytida paydo boʻldi. Uning muallifi Sergey Kuznetsov.

2015-yil 23-fevral kuni " Zvukovaya dorojka " yubiley taqdirlash marosimida Yuriy Shatunov Rossiya shou-biznesini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun mukofot oldi.

Qoʻshiq va ijro huquqlari

tahrir

1992-yilda qoʻshiq muallifi Sergey Kuznetsov Andrey Razin bilan shartnoma imzoladi va 14 yil oʻtgach, ular shartnoma tuzdilar, uning asosida produser guruhning xitlarining yagona egasi boʻldi. Biroq sud jarayonida „shartnomaning asl nusxasini hech kim koʻrmagani“ maʼlum boʻldi. Bundan tashqari, ekspertiza Kuznetsovning imzosi soxta ekanligini isbotladi, yaʼni bitim soxtalashtirilgan. 2022-yil 17-iyunda Shatunov Laskovy May guruhining[9] kompozitsiyalariga boʻlgan huquqlarni sudga bergani maʼlum boʻldi. 20-iyun kuni qoʻshiqchi hayotidagi soʻnggi televizion intervyusini berdi, unda u Razin bilan sud jarayonini sharhladi[10].

Vafoti

tahrir

2022-yil 23-iyuniga oʻtar kechasi, soat 00:20[11] da Yuriy Shatunov 49 yoshida oʻtkir yurak yetishmovchiligi[12] (keng yurak xuruji[13]) tufayli vafot etdi. 20-iyun kuni qoʻshiqchi Podolskdagi kontsertdan keyin koʻkrak qafasidagi ogʻriqlardan shikoyat qildi[14]. 22-iyun kuni soat 23:10 da , Domodedovo shahar tumani, Kupchinino qishlogʻida doʻstlari bilan kechki ovqatdan soʻng, Yuriy kasal boʻlib qoldi, doʻstlari uni eng yaqin klinikaga olib borishdi, yurak xuruji uchun troponin qon testi ijobiy boʻlganidan keyin tez yordam chaqirildi. va Yuriy qon tomir markaziga olib borildi, klinik oʻlim yoʻlda ikki marta sodir boʻldi. Keyinchalik Shatunov ogʻir ahvolda Domodedovo kasalxonasining yurak-qon tomir markaziga yotqizilgan, u yerda ARCda intensiv terapiyadan soʻng hushiga kelmay, Yuriy 1,5 soat ichida vafot etgan[15].

Vidolashish marosimi 26-iyun kuni Troekurovskiy qabristonining Troekurovo uyining vidolashish zalida boʻlib oʻtdi[16].28-iyun kuni xonandaning jasadi kuydiriladi va kuli solingan urna Moskvadagi Troekurovo va Germaniyadagi qabristoniga qisman dafn etiladi[17].

Oila va shaxsiy hayoti

tahrir
  Tashqi mediafayllar
  • Xotini: Svetlana Georgievna Shatunova (1976 y. t.)[18], huquqshunos. Toʻy 2007-yilda Germaniyada boʻlib oʻtdi[1].
  • Onasi: Vera Gavrilovna Shatunova (1955-1984)[21]
  • Otasi: Vasiliy Dmitrievich Klimenko (1950-2020), haydovchi boʻlib ishlagan[22]. Qoʻshiqchi otasi bilan munosabatlarni saqlamadi[23][24].

Yaratilish

tahrir

Albomlari

tahrir
  • 1994 – „Ti pomnish…“
  • 2001 – „Vspomni may“
  • 2002 – „Sedaya noch“
  • 2004 – „Yesli xochesh… Ne boysya“
  • 2006 – „Zapishi moy golos“
  • 2012 – „Ya veryu…“
  • 2018 – „Ne molchi…“

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Официальная биография Юрия Шатунова“ (ru). 2020-yil 19-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-noyabr.
  2. „Юра Шатунов стал сиротой при живых родителях // KP.RU — Уфа“. 2011-yil 20-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 2-mart.
  3. „С. Кузнецов. Моя история“. 2015-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 9-mart.
  4. „Почём нынче ласковые? : док. фильм“. 2016-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 1-oktyabr.
  5. „Юрий Шатунов: «В фильме „Ласковый май“ про меня правды нет» | Persona | Kultura | Argumenti i Fakti“. 2013-yil 12-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-noyabr.
  6. „Группа «Ласковый Май». Часть 4. Переезд в Москву | Biografii | Disko Ensiklopediya“. 2021-yil 29-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 19-fevral.
  7. „Юрий Шатунов снялся в сериале «Счастливы вместе»“. 2018-yil 7-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-may.
  8. „Выход диска“. 2012-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 22-noyabr.
  9. „Юрий Шатунов отсудил права на композиции группы «Ласковый май»“. Радио Дача (2022-yil 14-iyun). 2022-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-iyun.
  10. Kak Shatunov otvoeval u Razina prava na pesni „Laskovogo maya“
  11. „Появились подробности последних часов жизни Юрия Шатунова“ (ru).
  12. „Умер певец Юрий Шатунов“ (ru). Meduza (2022-yil 23-iyun). 2022-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-iyun.
  13. „Умер солист группы «Ласковый май» Юрий Шатунов“. Новая газета (2022-yil 23-iyun). 2022-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-iyun.
  14. Bledniy i s sinyakami: vsplili shokiruyuщie kadri otekshego Shatunova za tri dnya do smerti
  15. Glavvrach rasskazal o reanimatsii Yuriya Shatunova
  16. Nazvano mesto poxoron Yuriya Shatunova
  17. Prax Yuriya Shatunova chastichno zaxoronyat v Germanii
  18. „Продажа облачных доменов для ИТ-проектов“. 2017-yil 1-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 30-noyabr.
  19. „Юрий Шатунов — О семье“. 2012-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 2-oktyabr.
  20. „Новость - У Юрия Шатунова родилась дочь“. 2013-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 14-mart.
  21. „Фан-клуб группы «Ласковый май»“. 2011-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 18-mart.
  22. „Rodnoy otes Shatunova bil voditelem, mama – domoxozyaykoy“. 2023-yil 2-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 26-iyun.
  23. Otes Yuriya Shatunova: „Sin ne xochet obщatsya“
  24. Pochemu Yuriy Shatunov ne obщaetsya s rodnim otsom? Tyotyu on ne videl 15 let

Adabiyotlar

tahrir