1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari
Toshkentdagi terrorchilik harakati 1999-yil 16-fevral tongida sodir boʻldi. Qisqa vaqt ichida shaharning turli qismlarida jami 6 ta portlovchi qurilma portlatildi. Hujumlar nishoni asosiy davlat obyektlari, jumladan, Mustaqillik maydonidagi Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi binosi boʻlgan, bu yerda terrorchilar portlovchi moddalar bilan toʻldirilgan avtomobilni V shaklidagi ustunlardan biri yonida portlatib yuborishgan. Bu vaqtda binoda Vazirlar Mahkamasining majlisi boshlanishi kerak edi, unda mamlakat prezidenti Islom Karimov ishtirok etishi rejalashtirilgan edi. 16 kishi halok bo'ldi, yuzdan ortiq odam yaralandi.
| 1999-yilda Toshkentdagi terakt | |
|---|---|
| Sana |
16-fevral, 1999-yil 10:45 — 12:00 |
Hujum turi |
portlatishlar |
| Qurol | portlovchi vositalar |
| Halok boʻlganlar | 16 |
Jarohat olganlar |
100 dan ortiq |
Voqealar xronologiyasi
tahrir1999-yil 16-fevral kuni ertalab O‘zbekiston hukumatining respublikaning o‘tgan yildagi iqtisodiy taraqqiyoti yakunlariga bag‘ishlangan majlisi boshlanishidan biroz oldin prezident qo‘riqchilari va jangarilar o‘rtasida otishma bo‘lib o‘tdi.
Otishmalardan ko‘p o‘tmay, qator portlashlar sodir bo‘ldi
Birinchi portlash soat 10:40da Yusuf Xos Xojib ko‘chasida, Ichki ishlar vazirligi binosi yaqinida sodir bo‘lgan — portlovchi moddalar bilan to‘ldirilgan ZAZ-968M avtomashinasi portlagan.
Ikkinchi portlash soat 10:55da Sharof Rashidov shoh ko‘chasida, „Mustaqillik maydoni“ metro bekatidan 20 metr uzoqlikda sodir bo‘ldi — portlovchi moddalar bilan to‘ldirilgan ZAZ-968M avtomobili portladi.
Uchinchi portlash soat 10:58da Oʻzbekiston Vazirlar Mahkamasi binosi burchagida portlovchi moddalar bilan toʻldirilgan GAZ-21 rusumli avtomashinaning portlatib yuborilishi vaqtida eshitildi.
To‘rtinchi portlash soat 11:20da Tashqi iqtisodiy aloqalar Oʻzbekiston milliy banki binosida sodir bo‘ldi, ZAZ-968M rusumli avtomobil portlatib yuborildi. Oqibatda portlashdan bankning barcha oynalari sinib ketgan.
Beshinchi portlash soat 12:00 da Abdulla Qahhor koʻchasidagi „Suxnut“ yahudiy agentligining[1] yonidagi xususiy uyning garajida sodir boʻldi.
O‘sha kuni kechqurun prezident Islom Karimov milliy televideniyedagi nutqida uning hayotiga suiqasd bo‘lganini aytib, hujumda radikal islomchilarni aybladi.
O‘zbekiston ichki ishlar vaziri Zokir Almatov 17-fevral kuni milliy televideniye orqali chiqishida 16-fevraldagi portlashlar ortida Hizb ut-Tahrir turgani, portlashlarning bevosita aybdori esa Hizb ut-Tahrir harbiy bo‘linmasi — Hizbulloh ekanini aytdi[2]. O‘zbekiston rasmiylari voqeada O‘zbekiston Islomiy Harakati (O‘IH) va xalqaro terrorchi tashkilotlarni ham aybladi.
Huquq-tartibot idoralari hujumga aloqador ko‘plab odamlarni hibsga oldi. Asosiy ayblanuvchilar, guvohlarning koʻrsatmalariga koʻra, aybdor deb topildi. Oʻzbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik xizmati maʼlumotlariga koʻra, amalga oshirilgan va tayyorlanayotgan teraktlar mamlakatdagi mavjud konstitutsiyaviy tuzumni agʻdarib tashlash va uning prezidenti hayotiga suiqasd qilish boʻlgan fitna natijasi boʻlgan.
Manbalar
tahrir- ↑ „Леонид Левитин. Узбекистан: время перемен“. 2015-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-iyul.
- ↑ Tsentralnoaziatskie stranitsi memo.ru