Abdulaziz ibn Ali al-Harbiy (arabcha:عبد العزيز بن علي الحربي) – Saudiya Arabistoni islomshunos olimi va Makkadagi Ummul Quro universiteti dotsenti. Makkadagi Arab tili akademiyasining asoschilaridan biri va hozirgi prezidenti[1].

Abdulaziz al-Harbiy
Shaxsiy maʼlumotlar
Tavalludi 1965 (yoshi 59–60)
Dini Islom
Millati arab
Mazhab Sunniy
Yurisprudensiya Zohiriy
Imom Mustaqil adabiyotshunos ilohiyotchi
Asosiy qiziqish(lar)i Tafsir, Arab tili
Alma mater Madina islom universiteti, Ummul Quro universiteti
Kasbi Olim

Karyerasi

tahrir

Harbiy oʻn bir yoshida Qur’onni toʻliq yod olgan[2].

1989-yilda Madina Islom universitetida musulmonlar tomonidan tafsir nomi bilan tanilgan Qur’on tafsiridan fan boʻyicha bakalavr darajasini oldi. Toʻqqiz yil oʻtgach, u Ummul Quro universitetida musulmonlikda paygʻambarlik anʼanalari, yaʼni Sunnat deb nomlanuvchi fan magistri darajasini tugatdi va u yerda 2001-yilda Qur’on tafsiri boʻyicha falsafa doktori darajasini oldi[3]. U 2006-yilda Ummul Quroda dotsentlik darajasiga koʻtarilgan va hozirda tafsirdan dars beradi. Shuningdek, u universitet ilmiy kengashining aʼzosi[4]. Harbiy, shuningdek, oʻnta qiroatning (Qur’onni oʻqishning oʻzgaruvchan usullari) hammasida ijozaga (Qur’onning asl qorilariga qaytib keladigan toʻliq rivoyat zanjiri) ega[5]. Biroq nashr etilgan asarlarining aksariyati arab tili sohasiga, xususan, arab ritorikasiga tegishli.

Mukofoti

tahrir

2022-yil 21-sentabrda u Qirol Salmon nomidagi arab tili boʻyicha global akademiyasining tilshunoslikni targʻib qilish yoʻnalishi boʻyicha mukofotini oldi[6].

Asarlari

tahrir

U turli sohalarda kitoblar va tezislar toʻplamini yozgan, jumladan :

Hadis ilmida:

  1. Guidance on the Difficulties in the Ten Arabic Readings (Oʻnta arab tilini oʻqishdagi qiyinchiliklar boʻyicha koʻrsatma) (chop etilgan)
  2. The Pauses and Stoppings in the Qur’an (Qur’ondagi pauzalar va toʻxtashlar) (chop etilgan)
  3. The Saktat of Hafs, from the Shatibiyyah Path and their Explanation (Hafsning Shotibiyya yoʻlidan sakta va ularning izohi) (chop etilgan)
  4. Al-Jazariyyah Expounded (A Commentary on Al-Jazari’s Poem on Tajweed) (Al-Jazariyya taʼrifi (Al-Jazariyning tajvid haqidagi sheʼriga sharh)) (chop etilgan)
  5. The Effect of Differences in the Qur’an on Pauses and Stopping Points (Qur’on oʻqishdagi farqlarning toʻxtash va toʻxtash nuqtalariga taʼsiri) (chop etilgan)
  6. The Orientalistʼs Commentary on the Small Book of Weak Hadith by Al-Bukhari (Sharqshunosning Al-Buxoriyning zaif hadislardan iborat kichik kitobiga sharhi) (chop etilgan).
  7. The Explanation of the Orientalistʼs Commentary (Sharqshunosning sharhiga izoh) (chop etilgan)

Fiqh va uning asoslarida:

  1. Summary of the Fatwas of Imam Ibn Taymiyyah (Imom Ibn Taymiya fatvolarining qisqacha mazmuni) (chop etilgan)
  2. Al-Mustafa in Islamic Jurisprudence (Al-Mustafo islom huquqshunosligida) (chop etilgan)
  3. The Cloudy Path (A Book on Inheritance Law) (Bulutli yoʻl (Meros huquqi boʻyicha kitob)) (chop etilgan)
  4. The Summary of Fiqh Principles (Fiqh asoslarining qisqacha mazmuni) (chop etilgan)
  5. Matters from Fiqh Novels According to the Methodology of the Ahl al-Zahir (Ahl az-Zohir uslubiga koʻra fiqh asarlaridagi mavzular) (hali chop etilmagan)

Tafsirda (Qur’on tafsirlarida):

  1. Handshakes with Two Hands(Ikki qoʻl bilan qoʻl siqish) (chop etilgan)
  2. Pilgrimage Once in a Lifetime (Umrda bir martalik haj ziyorati) (chop etilgan)
  3. An Investigation into a Part of Al-Nasafi’s Tafsir (Nasafiy tafsirining bir qismi boʻyicha tadqiqot) (doktorlik dissertatsiyasi)
  4. The Face of the Day that Reveals the Meanings of the Words of the One Who is the Omnipotent (Qudratli Zotning soʻzlarimaʼnolarini ochib beradigan kunning yuzi) (chop etilgan)
  5. The Middle Face of the Day, Four Volumes (Kunning oʻrta yuzi, toʻrt jild) (hozirda bosmaxonada)

Sintaksisda (grammatikada):

  1. The Easy Explanation of Ibn Malik’s Alfiyyah (Ibn Molik „Alfiya“sining oson izohi) (chop etilgan)
  2. The Simplified Commentaries on the Ajrumiyyah Text (Ajrumiyya matniga soddalashtirilgan sharhlar) (chop etilgan)
  3. The Essence of the Alfiyyah (Ibn Malik’s Alfiyyah) (Alfiyaning mohiyati (Ibn Molik alfiyasi)) (chop etilgan)
  4. The Olive Tree with its Explanation (A Brief Poem) (Zaytun daraxti izohi bilan (qisqa sheʼr)) (chop etilgan)

Morfologiyada (Sarf):

  1. The Partitioning of the Qur’an (Qur’onning boʻlinishi) (chop etilgan)
  2. The Meaning of the Spirit in the Qur’an (Qur’ondagi Ruhning maʼnosi) (chop etilgan)
  3. The Quraʼblānah in the Science of Morphology(Sarfdagi Qarabelana) (chop etilgan)
  4. The Brief Explanation of the Words in the Lami’ah of the Actions (Harakatlar lamiyasidagi soʻzlarning qisqacha izohi) (chop etilgan)

Eʼtiqod va mazhablarda:

  1. Al-Kifayah in Creed, Sects, and Schools of Thought (Al-Kifoya aqida, mazhab va tafakkur maktablarida) (chop etilgan)
  2. Guidance to the Meanings of the Verses of Al-Kifayah (Al-Kifoyadagi oyatlar maʼnolariga hidoyat) (chop etilgan)
  3. In Linguistics and its Jurisprudence: (Tilshunoslik va uning huquqshunosligida:)
  4. The Explanation of the Poem of the Elderly Woman on Verbal Ambiguity (Keksa ayolning ogʻzaki noaniqlik haqidagi sheʼrining izohi) (chop etilgan)

Prosodiyada (Ilmul Aruz):

The Prescribed Share in the Science of Prosody (Prosodiya fanida belgilangan ulush) (chop etilgan)

Turli fan va bilimlarda:

  1. What Blows and What Happens, A Poem and Its Explanation („Qanday zarba va nima yuz beradi“ sheʼri va uning izohi) (chop etilgan)
  2. The Raaʼiya Poem on Knowledge and Arts, with its Explanation (Bilim va sanʼat haqidagi „Roʼiya“ sheʼri, izohi bilan) (bosmada)
  3. The Concise Guide in Research, Investigation, and Writing (Tadqiqot, tekshirish va yozish boʻyicha qisqacha qoʻllanma) (chop etilgan)
  4. Summary of Peer-Reviewed Research on Mecca Al-Mukarramah (at the Institute of Scientific Research, Umm Al-Qura University) (Makka al-Mukarrama boʻyicha oʻtkazilgan tadqiqotning qisqacha mazmuni (Ummul Quro universiteti Ilmiy tadqiqot institutida)) (hali chop etilmagan)
  5. Memoirs (Xotiralar) (chop etilgan)
  6. Secrets of the Soul, Questions and Revelations (Ruh sirlari, savollar va vahiylar) (chop etilgan)
  7. Between the Two Shores, A Collection of Sermons (Ikki qirgʻoq orasi, maʼruzalar toʻplami) (chop etilgan)
  8. From the Side of the Valley, A Collection of Sermons(Vodiy yoqasidan, vaʼzlar toʻplami) (chop etilgan)
  9. Provision for the Journey, A Collection of Sermons (Sayohat uchun taʼminot, vaʼzlar toʻplam) (chop etilgan)
  10. Insight and Remembrance, A Collection of Sermons (Aql va zikr, vaʼzlar toʻplami) (matbaada)
  11. The Effectiveness of Terminological Definitions in the Sciences of Sharia and Arabic (Shariat va arab fanlarida terminologik taʼriflarning samaradorligi) (chop etilgan)
  12. (Qisqa fatvolar) (chop etilgan)
  13. The Mystical, A Poetic Enigma (Mistik, sheʼriy jumboq) (chop etilgan)
  14. Pages, A Collection of Letters (Sahifalar, xatlar toʻplami) (chop etilgan)
  15. Fear in the Life of Mother Musa (Peace be Upon Her) (Musoning (alayhissalom) onasi hayotidagi qoʻrquv (chop etilgan)
  16. An Alfiyyah in Medicine (Tibbiyotda alfiya) (hali toʻldirilmagan)
  17. The Second Journey of „What Blows and What Happens“ („Qanday zarba va nima yuz beradi“ning ikkinchi sayohati)(toʻplanmoqda)
  18. Seven Sheets and Eight Research Papers (Yetti varoq va sakkizta ilmiy maqola) (chop etilgan)
  19. A Brief History (Qisqacha tarix) (hali chop etilmagan)
  20. The Ultimate Goal (The Stick) (Yakuniy maqsad: tayoq) (chop etilgan)
  21. Keys to the Passage (Explanation of Ibn Duraid) (Dovon kalitlari (Ibn Duraydning izohi)) (chop etilgan)
  22. The Amazing (Ajoyib) (chop etilgan)
  23. The Scene (Sahna) (chop etilgan)
  24. Arabic, the Intelligence (Arabcha, intellekt) (chop etilgan)
  25. Fatwas in Language and Tafsir (Fatvolar tilda va tafsirda) (chop etilgan)
  26. The Journey to the Lami’ah of Al-Shanfarā (Al-Shanfaraning Lamiyasiga sayohat) (chop etilgan)

Tilni tuzatish va imloda:

  1. The Fault in Speech: Correcting and Criticizing Common Words and Sentences (Nutqdagi xato: umumiy soʻz va jumlalarni tuzatish va tanqid qilish) (chop etilgan)
  2. The Engraving in Spelling Rules and Punctuation Marks(Imlo qoidalari va tinish belgilaridagi gravyura) (chop etilgan)

Ritorikada:

  1. The Easy Rhetoric (Oson ritorika) (chop etilgan)
  2. The Poetic Structure of Praise for the Intercessor (Shafoatchi uchun maqtovning sheʼriy tuzilishi) (chop etilgan)
  3. The Embellishment of the Poetic Structure (Poetik tuzilmaning bezaklari) (chop etilgan)
  4. Placing the Obvious in the Position of the Hidden (Yashirinning holatiga aniqni joylashtirish) (chop etilgan)

Adabiyotda:

  1. The One with Sleeves (Literary Assemblies) (Yengli kishi (Adabiy majlislar)) (chop etilgan)
  2. Comments on „The Collar of the Dove“ by Ibn Hazm (Ibn Hazmning „Kaptar yoqasi“ ga sharhlar) (chop etilgan)
  3. The One with Beauty (Annual Poems on the Arabic Language) (Goʻzallik egasi (Arab tilidagi yillik sheʼrlar)) (matbaada)
  4. A Collection of Poems (Sheʼrlar toʻplami) (hali toʻldirilmagan)
  5. Details of Sentences (Explanation of the Lami’ah of Ibn al-Wardi) (Jumlalar tafsiloti (Ibn al-Vardiyning Lamiyasiga izoh)) (chop etilgan)
  6. Official and Literary Correspondence (Rasmiy va adabiy yozishmalar) (matbaada)
  7. The Advisor in Explaining Ibn al-Qanas’s Poem (Ibn al-Qanas sheʼrini tushuntirish boʻyicha maslahatchi) (chop etilgan)
  8. The One with Beauty (Poems on the Arabic Language)(Goʻzallik sohibi (Arab tilidagi sheʼrlar)) (matbaada)

Manbalar

tahrir
  1. أ.د / عبد العزيز بن علي الحربي . Official website of the Academy, 9 February 2015. Accessed 8 November 2016.
  2. Dr. Abdul Aziz al-Harbi, Tawjih mushkil al-qiraʼat al-'ashariya al-farashiya lughatan wa tasfiran wa i’raban, back cover. 1st. ed. Riyadh: Dar Ibn Hazm, 2003.
  3. Dr. Abdul Aziz al-Harbi, Tawjih mushkil al-qiraʼat al-'ashariya al-farashiya lughatan wa tasfiran wa i’raban, back cover. 1st. ed. Riyadh: Dar Ibn Hazm, 2003.
  4. أ.د / عبد العزيز بن علي الحربي . Official website of the Academy, 9 February 2015. Accessed 8 November 2016.
  5. Dr. Abdul Aziz al-Harbi, Tawjih mushkil al-qiraʼat al-'ashariya al-farashiya lughatan wa tasfiran wa i’raban, back cover. 1st. ed. Riyadh: Dar Ibn Hazm, 2003.
  6. جمال. „مجمع الملك سلمان العالمي للغة العربية يعلن الفائزين بجائزته في دورتها الأولى“ (ar). 2022-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-sentyabr.