Al-Abiliy

Abu Abdulloh Muhammad ibn Ibrohim al-Abiliy (arabcha: أبو عبد الله محمد بن إبراهيم بن أحمد العبدري التلمساني الأبلي) (1356–1282) yashagan (hijriy 681–757) – tlemsenlik musulmon faylasufi. Abu Abdulloh Tunisda uch yil davomida falsafani oʻrgangan Ibn Xaldunning oʻqituvchisi boʻlishi mumkin.

1282-yilda hozirgi Jazoirning Tlemsen shahrida tugʻilgan^[1]. Otasi asli Andalus viloyatining Avila shahridan boʻlgan^[2]^[3], Banu Zayyan qoʻshinida askar boʻlib xizmat qilgan. Onasi Tlemsendagi qozi Muhammad Ibn Gʻalbunning qizi edi^[3].

Mariniylar Tlemsenni egallab olishganda, al-Abiliy shaharni tark etgan^[4]. Koʻplab shia oʻqituvchilari bilan sharqqa sayohat qilgan, keyinchalik Makkaga haj qilgan. Shuningdek, Karbaloda ham vaqt oʻtkazgan^[5]. Shahar ozod qilinganidan keyin Tlemsenga qaytib kelgan va koʻp vaqtini oʻqishga bagʻishlagan. Ibn al-Imom (Abu Mausa) huzurida mantiq va usul ilmini oʻrgangan. Shahar gʻaznachiligida maʼmuriy rolga kirishga majbur boʻlishdan qoʻrqib al-Abiliy gʻarbga, zamonaviy Marokashdagi Fos shahriga qochib ketgan. U dastlab yahudiy matematikining oldida panoh topgan va qoʻl ostida matematika boʻyicha bilimlarni olgan. Taxminan hijriy 710-yilda Marokashda yashay boshlagan va u yerda buyuk olim Ibn al-Bannodan falsafadan tahsil olgan. Ibn al- Banno vafotidan soʻng, al-Abiliy Fosda dars bergan va mashhur boʻlgan. Keyinchalik Sulton Abu al-Hasan saroyida xizmat qilgan^[5].

Al-Abiliy 748-hijriy yilda Sulton Ifriqiyani zabt etganda u bilan birga Tunisga kelgan va oʻsha yerda Ibn Xaldunga ustozlik qilgan. Hijriy 757-yilda (milodiy 1356) Fos shahrida vafot etgan^[6].

Manbalari

↑ Ferhat, Halima „Marinid Fez: Zenith and Signs of Decline“, . The City in the Islamic World Jayyusi: . Leiden: Brill, 2008 — 247–267-bet. ISBN 9789004162402.
↑ Bencheneb, H „al-S̲h̲arīf al-Tilimsānī“, . Encyclopaedia of Islam, Second Edition Bearman: . Boston: Brill Online, 2012.
↑ ^3,0 ^3,1 Nassar, Nassif (1964). "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī". Studia Islamica (20): 103–114. doi:10.2307/1595044. ISSN 0585-5292. https://www.jstor.org/stable/1595044.
↑ Ferhat, Halima „Marinid Fez: Zenith and Signs of Decline“, . The City in the Islamic World Jayyusi: . Leiden: Brill, 2008 — 247–267-bet. ISBN 9789004162402.
↑ ^5,0 ^5,1 Nassar, Nassif (1964). "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī". Studia Islamica (20): 103–114. doi:10.2307/1595044. ISSN 0585-5292. https://www.jstor.org/stable/1595044.
↑ Nassar, Nassif (1964). "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī". Studia Islamica (20): 103–114. doi:10.2307/1595044. ISSN 0585-5292. https://www.jstor.org/stable/1595044.

[:0-1] Ferhat, Halima „Marinid Fez: Zenith and Signs of Decline“, . The City in the Islamic World Jayyusi: . Leiden: Brill, 2008 — 247–267-bet. ISBN 9789004162402.

[2] Bencheneb, H „al-S̲h̲arīf al-Tilimsānī“, . Encyclopaedia of Islam, Second Edition Bearman: . Boston: Brill Online, 2012.

[:1-3] 3,0 ^3,1 Nassar, Nassif (1964). "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī". Studia Islamica (20): 103–114. doi:10.2307/1595044. ISSN 0585-5292. https://www.jstor.org/stable/1595044.

[:02-4] Ferhat, Halima „Marinid Fez: Zenith and Signs of Decline“, . The City in the Islamic World Jayyusi: . Leiden: Brill, 2008 — 247–267-bet. ISBN 9789004162402.

[:12-5] 5,0 ^5,1 Nassar, Nassif (1964). "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī". Studia Islamica (20): 103–114. doi:10.2307/1595044. ISSN 0585-5292. https://www.jstor.org/stable/1595044.

[:13-6] Nassar, Nassif (1964). "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī". Studia Islamica (20): 103–114. doi:10.2307/1595044. ISSN 0585-5292. https://www.jstor.org/stable/1595044.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]