Al-Juma masjidi (arabcha: مَسْجِد ٱلْجُمُعَة) – Saudiya Arabistonining Hijozi mintaqasidagi Madina shahridagi masjid[1]. Masjid Bani Salim (مَسْجِد بَنِي سَالِم)[2], Masjid Al-Vadiy (مَسْجِد ٱلْوَادِي), Masjid Al-Qubayb (مَسْجِد ٱلْقُبَيْب) va Masjid ʻAtika (مَسْجِد عَاتِكَة) nomi bilan ham tanilgan. Mahalliy aholi tomonidan aytilishicha, Islom paygʻambari Muhammad va uning sahobalari Makkadan Madinaga hijrat qilganlarida birinchi marta juma namozini oʻqigan.

Masjid
Al-Juma masjidi
مَسْجِد ٱلْجُمُعَة
Mamlakat  Saudiya Arabistoni
Joylashuvi 24°26′43.8″N 39°36′55.2″E / 24.445500°N 39.615333°E / 24.445500; 39.615333
Manzil Madina, Saudiya Arabistoni
Binokorlik 622—?

Manzili

tahrir

Masjid Vadi Ronuna yaqinida, Quba masjididan 900 metr (3,000 fut) shimolda va Al-Masjid an-Nabaviydan 6 km (3.7 mi) janubda joylashgan .

Tarixi

tahrir

Makkadan Madinaga hijrat paytida, hijriy taqvimning 1-yili rabiulavval oyining 12-dushanba kuni Muhammad va boshqa muhojirlar (Makkadan Madinaga koʻchib kelganlar) Qubada toʻrt kunga toʻxtadilar. Juma kuni ertalab Madinaga yoʻlni davom ettirdilar va Ronuna Vadi hududida toʻxtadi va juma namozini ado etishdi. Bu hudud bugun Juma deb ataladi[3].

Masjid bir necha marta buzib tashlangan va qayta tiklangan. Taʼmirlashdan oldin masjidda uzunligi 8 metr (26 fut), kengligi 4.5 metr (15 fut) va balandligi o 5.5 metr (18 fut) boʻlgan qizil gʻishtli gumbaz bor edi. Uzunligi 8 metr (26 fut) va kengligi 6 metr (20 fut) boʻlgan hovli sharqiy qismga biriktirilgan edi. 1988-yilda qirol Fahd ibn Abdulaziz boshchiligidagi Saudiya Arabistoni hukumatining Avqof vazirligi tomonidan taʼmirlanishi eski qismni buzish va imom va muazzin uchun xonalar, kutubxona, Tahfiz ul-Qur’on madrasasi, ayollar namozxonasi va hammomlarni qurish ishlari olib borildi[3]. 1991-yilda masjid 650 ziyoratchiga moʻljallangan[3].

Taʼmirlash vaqtlari

tahrir
  • Ikkinchi taʼmirlashni Umaviylar xalifasi Umar II olib bordi.
  • Uchinchi taʼmirlash Abbosiylar xalifaligi davrida 734–748-yillar oraligʻida amalga oshirilgan.
  • Toʻrtinchi taʼmirlash 14-asrda Shamsuddin Qavon tomonidan amalga oshirilgan.
  • Usmonlilar hukmronligi davrida taʼmirlash ishlariga Sulton Boyazid rahbarlik qilgan.
  • 19-asr oʻrtalarida taʼmirlash ishlariga Sayyid Hasan Ash-Sharbatli boshchilik qilgan.

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. „تقرير / " مسجد الجمعة".. موضع أول صلاة جمعة بعد الهجرة النبوية“ (ar) (2021-yil 14-aprel). Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  2. „مسجد الجمعة المدينة المنورة – درة الوادي“ (ar). IslamOnline.net. Qaraldi: 2023-yil 2-aprel.
  3. 3,0 3,1 3,2 „مسجد الجمعة“ (ar). Shoun Islamia Madinah (2013). 2013-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 11-mart.. Shoun Islamia Madinah (in Arabic). 2013. Archived from the original (Archive.is saytida 2013-09-18 sanasida arxivlangan) on 2013-09-18.

Havolalar

tahrir