Arktika choʻli

	Arktika cho'li
	Bell oroli, Frans-Iosif yerlari
Joylashuvi	Shimoliy Muz okeani
type	Tundra
Maydoni	161,400 km²

Arktika choʻli ekomintaqasi – Shimoliy Muz okeanidagi Svalbard, Frans-Iosif yerlari, Severny oroli va Severnaya Zemlya orol guruhlarini o'z ichiga olgan ekologik hudud hisoblanadi. Mintaqa sovuq haroratda muzliklar, qor va faqat toshlar bilan qoplangan. Yozda ob-havo qisqa vaqt davomida muzlatuvchi haroratdan yuqori boʻlgani uchun muzning biroz erishi sodir boʻladi. Shu asnosda bu hudud dengiz qushlari va sutemizuvchilar koloniyalarini har tomonlama qoʻllab-quvvatlaydi^[1]. Uning maydoni 161,400 km.kv ni tashkil etadi^[2]^[3]^[4].

Joylashuvi va tavsifi

Ekologik hudud Shimoliy Muz okeani boʻyida Norvegiya va Rossiya shimoli boʻylab 2000 km gʻarbdan sharqqa va 1000 km shimoldan janubga qarab choʻzilgan. U Svalbard (Norvegiya), Frans-Iosif yerlari (Rossiya), Severniy oroli (Rossiya) va Severnaya Zemlya (Rossiya) orol guruhlarini qamrab oladi.

Iqlimi

Mintaqada Tundra mavjud. Ushbu iqlim uzoq, sovuq qish va juda qisqa yoz bilan tavsiflanadi. Frans-Iosif yerlaridagi Ernst Krenkel rasadxonasida oʻrtacha yogʻingarchilik 1961-yildan beri 294 mm/yilni tashkil etgan^[5].

Flora va fauna

Sovuq iqlim sharoiti tufayli hududda oʻsimliklar turi juda kam, lekin hududning quyi qismlarida yoki tuproq mavjud boʻlgan hududning 5-10% ida mox va liken oʻsimliklari mavjud. Mintaqada Fil suyagi gulining eng katta koloniyalari, shuningdek, Atlantika morjlari va oq ayiqlar ham mavjud.

Qoʻriqxona va Milliy bogʻlari

Ekologik hududning 36% dan ortigʻi rasman qoʻriqlanadigan hudud hisoblanadi^[4], shulardan baʼzilari esa:

Forlandet milliy bogʻi (Norvegiya), Prins Karls Forland (orol);
Nordaust-Svalbard qoʻriqxonasi (Norvegiya);
Nordvest-Spitsbergen milliy bogʻi (Norvegiya), Shpitsbergen orolining shimoli-gʻarbiy qismini qamrab oladi;
Nordre Isfjorden milliy bogʻi (Norvegiya), Shpitsbergen markazini qoplaydi;
Franz losif yerini, Severnaya Zemlyning shimoliy uchini va boshqa orollarni qamrab olgan Rossiya Arktika milliy bogʻi (Rossiya);
Shpitsbergen orolining janubiy qismini qamrab olgan Sor-Spitsbergen milliy bogʻi (Norvegiya);
Søraust-Svalbard qoʻriqxonasi (Norvegiya), Svalbardning janubi-sharqiy qismini qamrab oladi.

Yana qarang

Rossiyadagi ekologik hududlar roʻyxati
Evropadagi ekologik hududlar roʻyxati

Manbalar

↑ „Russian Arctic National Park“ (ru). Russian Arctic National Park. Qaraldi: 2018-yil 13-dekabr.
↑ „Arctic desert“ (en). GlobalSpecies.org. 2018-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 20-noyabr.
↑ „Arctic desert“ (en). World Wildlife Federation. Qaraldi: 2018-yil 20-noyabr.
↑ ^4,0 ^4,1 „Arctic desert“ (en). Digital Observatory for Protected Areas. Qaraldi: 2020-yil 19-oktyabr.
↑ „Climate Data for Krenkel Polar station“ (en). US National Oceanographic and Atmospheric Administration (NOAA). Qaraldi: 2018-yil 13-dekabr.

[russian_arctic_np-1] „Russian Arctic National Park“ (ru). Russian Arctic National Park. Qaraldi: 2018-yil 13-dekabr.

[gs1-2] „Arctic desert“ (en). GlobalSpecies.org. 2018-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 20-noyabr.

[wwf-3] „Arctic desert“ (en). World Wildlife Federation. Qaraldi: 2018-yil 20-noyabr.

[dopa-4] 4,0 ^4,1 „Arctic desert“ (en). Digital Observatory for Protected Areas. Qaraldi: 2020-yil 19-oktyabr.

[noaa-5] „Climate Data for Krenkel Polar station“ (en). US National Oceanographic and Atmospheric Administration (NOAA). Qaraldi: 2018-yil 13-dekabr.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]