Cheksiz maymun teoremasi - cheksiz yozuv mashinalarida oʻtirgan cheksiz maymunlardan kamida bittasi qachondir deyarli albatta tayinli bir matn terishini isbotlaydigan falsafiy-matematik teorema.

Yozuv mashinasi tugmalariga betartib ketma-ket bosayotgan shimpanze qachondir Shakespeare asarlarini deyarli albatta teradi.

Nazariyaning kelib chiqishi

tahrir

Nazariyaning asosi cheksiz maymun teoremasida yotadi. Bunda shimpanzega yozuv mashinasi hamda cheksiz vaqt mobaynidagi cheksiz urinishlar berilganda u qachondir Shekspirning asarlaridan birini nuqt-verguliga qadar bir xil qilib yaratib qo'yishi mumkinligi aytiladi. Bu cheksiz imkoniyatlar tushunchasining timsolidir.

Nazariyaning tub ma'nosi

tahrir

Amalda, Cheksiz Shimpanze nazariyasi koinotning kengligini va vaqt o'tishi bilan yuzaga kelishi mumkin bo'lgan kutilmagan natijalarni namoyish etadi. Ya'ni chaksiz vaqt mobaynida hamma narsa sodir bo'lishi mumkin degan fikr olg'a suriladi.

Hayotga tadbiq

tahrir

Evolyutsion biologiya: Bu nazariya genetik mutatsiyalarda tasodifiylikning rolini va noyob moslashuvlarning paydo bo'lishini ko'rsatib beradi. Ya'ni evolutsiya cheksiz davom etsa cheksiz kombinatsiyadagi organizm turlari paydo bo'lishi mumkin.

Ijodkorlik va innovatsiya: Bu ijodiy fikrlovchilarni ijodiy jarayonda oldindan aytib bo'lmaydigan narsalarni qabul qilishga ilhomlantiradi, yangi g'oyalarni rag'batlantiradi va inson yaratuvchanligi chegaralanmagan deya taxmin qiladi.

Cheklovlar

tahrir

Nazariyani real hayotda qo'llashni ilojsiz qiluvchi bir qancha sabablar bor. Jumladan, cheksiz vaqt va resurslarning amaliy emasligi kabi nazariyaning cheklovlarini tan olish juda muhimdir. Ammo, undan nazariy holatda foydalanish mumkin. Negaki, cheksiz Shimpanze nazariyasi ehtimollik va tasodifiylik cheklanmagan degan fikrni o'z ichiga oladi.

Manbalar

tahrir

Maike Elisa, "Understanding the Infinite Monkey Theorem" ("Cheksiz maymun teoremasini tushinish"), "Toward data science" jurnali, 2019