Hong kong bayrogʻi, rasman Xitoy Xalq Respublikasining Gonkong maxsus maʼmuriy hududining mintaqaviy bayrogʻidir. Xitoy milliy qizil rangining markazida oq stiliz qilingan besh bargli Hong Kong Bauhinia blakeana gulini tasvirlangan. Uning asl dizayni 1990-yil 4-aprelda Butunxitoy xalq vakillari kongressining uchinchi sessiyasida taqdim etilgan.[1] Joriy dizayn 1996-yil 10-avgustda Hong Kong maxsus maʼmuriy hududi tayyorgarlik qoʻmitasining toʻrtinchi Plenumida tasdiqlangan.[2] Bayroqdan aniq foydalanish Pekinda boʻlib oʻtgan Davlat kengashining 58-ijroiya yigʻilishida qabul qilingan qonunlar bilan tartibga solinadi.[3] Bayroqning dizayni Hong Kongning asosiy qonunida, hududning konstitutsiyaviy hujjatida[4] mustahkamlangan va bayroqdan foydalanish yoki foydalanishni taqiqlash, tahqirlash va ishlab chiqarishga oid qoidalar Mintaqaviy bayroq va mintaqaviy gerb ordinatsiyasida bayon etilgan.[5] Hong Kong bayrogʻi 1997-yil 1- iyulda Buyuk Britaniyadan Xitoyga suverenitetning qaytarib berilishi munosabati bilan oʻtkazilgan marosimida rasman qabul qilindi va koʻtarildi.[6]

Hong Kong bayrogʻi
Mamlakat Hong Kong
Mutanosibligi 2:3
Qabul qilindi 1-iyul, 1997-yil (27 yil avval) (1997-07-01)
Bayroq mualliflari Tao Ho

Hozirgi dizayn

tahrir

Ramziyligi

tahrir
 
Hong Kong mintaqaviy bayrogʻining asl dizayni 1990- yilda Butunxitoy xalq kongressi tomonidan ochib berilgan

Bayroqning dizayni madaniy, siyosiy va mintaqaviy maʼnolarga ega. Rangning oʻzi muhim; qizil rang Xitoy xalqi uchun bayram rang boʻlib, bayram va millatchilik tuygʻusini bildirish uchun ishlatiladi. Bundan tashqari, qizil rang XXR milliy bayrogʻida qoʻllaniladigan rang bilan bir xil boʻlib,[7] mustamlakachilikdan keyingi Hong Kong va materik Xitoy oʻrtasida qayta tiklangan aloqani bildirish uchun tanlangan. Bayroqdagi qizil va oq rangning oʻrni mintaqada qoʻllaniladigan " bir davlat, ikki tizim " siyosiy tamoyilini ifodalaydi. Hong Kongda topilgan Bauhinia blakeana gulining stiliz qilingan tasviri ushbu dixotomiya uchun uygʻunlashtiruvchi belgi boʻlib xizmat qiladi. Xitoy davlat bayrogʻining besh yulduzi gul barglarida takrorlangan. Hong Kongdagi Oltin Bauhiniya maydonida zavodning haykali oʻrnatildi.

Bayroq qabul qilinishidan oldin Hong Kong Asosiy qonun loyihasini ishlab chiqish qoʻmitasi raisi Butunxitoy xalq vakillari kongressiga bayroq dizaynining ahamiyatini tushuntirib berdi:

Mintaqaviy bayroqda qizil fonda beshta bauhiniya gulbarglari tasvirlangan, ularning har biri o'rtasida yulduzcha bor. Qizil bayroq ona vatanni, bauhinia esa Hong Kongni ifodalaydi. Dizayn Hong Kong Xitoyning ajralmas qismi ekanligini va vatan bag'rida gullab-yashnashini anglatadi. Guldagi besh yulduz barcha Hong Kong xalqi o'z vatanini sevishini anglatadi, qizil va oq ranglar esa "bir mamlakat, ikki tizim" tamoyilini o'zida mujassam etadi."

Yasalish

tahrir
 
Mintaqaviy bayroqning milliy standarti

Hong Kong hukumati bayroqning oʻlchamlari, rangi va ishlab chiqarish parametrlarini belgilab berdi. Uning uzunligi va kengligi nisbati 3: 2 ni tashkil qiladi. Uning markazida oq Bauhinia blakeana gulining besh bargli stiliz qilingan tasviri joylashgan. Agar aylana gulni oʻrab tursa, uning diametri bayroqning butun balandligidan 0,6 baravar koʻp boʻlishi kerak. Gulbarglar bayroqning markaziy nuqtasi atrofida bir xilda yoyilgan, tashqi tomonga nur sochadi va soat yoʻnalishi boʻyicha yoʻnaltiradi. Gul barglarining har birida qizil izli besh qirrali qizil yulduz bor, bu gul stamenini anglatadi.

Bayroqning biroz boshqacha geometrik tavsifi „GB 16689-2004: Gonkong maxsus maʼmuriy hududining mintaqaviy bayrogʻi“ majburiy milliy standartida koʻrsatilgan. [[Fayl:HKSARFlagConstructionSheet.svg|center|thumb|500x500px| Mintaqaviy bayroq va mintaqaviy gerb ordenatsiyasiga muvofiq Hong Kong bayrogʻi uchun qurilish varaqasi

Oʻlchamlari

tahrir

Ushbu jadvalda bayroqning barcha rasmiy oʻlchamlari keltirilgan. Ushbu roʻyxatdan tashqaridagi oʻlchamlar nostandart hisoblanadi. Agar bayroq rasmiy oʻlchamga ega boʻlmasa, u rasmiy oʻlchamlardan birining kichraytirilgan versiyasi boʻlishi kerak.

Hajmi Uzunlik va kenglik santimetrda
1 288 × 192
2 240 × 160
3 192 × 128
4 144 × 96
5 96 × 64
Avtomobil bayrogʻi 30 × 20
Imzolash marosimlari uchun bayroq 21 × 14
Ish stoli bayrogʻi 15 × 10

Rang xususiyatlari

tahrir

Mintaqaviy bayroq va gerb toʻgʻrisidagi nizomda „ bayroq qizil rangda boʻlib, rang qiymati Xitoy Xalq Respublikasi davlat bayrogʻi bilan bir xil“ deb belgilangan.

Ishlab chiqarish qoidalari

tahrir

Mintaqaviy bayroq va mintaqaviy timsol toʻgʻrisidagi qaror Hong Kong bayrogʻi farmonda koʻrsatilgan xususiyatlarga muvofiq ishlab chiqarilishi kerakligini belgilaydi. Agar bayroqlar qarorga muvofiq dizaynda ishlab chiqarilmagan boʻlsa, Adliya kotibi tuman sudiga shaxs yoki kompaniyaga bayroqlarni ishlab chiqarishni taqiqlash toʻgʻrisida buyruq berishni soʻrashi mumkin. Agar tuman sudi bayroqlar mos emasligini bilsa, u bayroqlarni tayyorlash uchun ishlatilgan materiallarni hukumat tomonidan olib qoʻyilishi haqida buyruq berishi mumkin.[8]

Protokol

tahrir

Hong Kong bayrogʻi har kuni bosh ijrochining rasmiy qarorgohi, Hukumat uyi, Hong Kong xalqaro aeroporti va barcha chegara oʻtish joylari va Hong Kongga kirish joylarida hilpirab turadi.[9] Ijroiya Bosh boshqarmasi, Ijroiya Kengashi, Yakuniy Apellyatsiya sudi, Oliy sud, Qonunchilik Kengashi va Xonkongning xorijdagi iqtisodiy va savdo idoralari kabi yirik davlat idoralari va binolarida bayroq kun davomida koʻrsatiladi. Kasalxonalar, maktablar, idoraviy shtab-kvartiralar, sport maydonchalari va madaniyat maskanlari kabi boshqa davlat idoralari va binolari XXR Milliy kuni (1-oktabr), Gonkong maxsus maʼmuriy hududi tashkil etilgan kun kabi bayramlarda bayroqni koʻtarishi kerak.[9] Bayroq 8:00 da koʻtarilishi kerak va 18:00 da tushiriladi. Bayroqni koʻtarish va tushirish asta-sekin bajarilishi kerak; u koʻtarilganda bayroq tayogʻining choʻqqisiga chiqishi va u tushirilganda erga tegmasligi kerak. Ogʻir ob-havo sharoitida bayroq koʻtarilmasligi mumkin.[10] Shikastlangan, buzilgan, xiralashgan yoki sifatsiz Hong Kong bayrogʻi koʻrsatilmasligi yoki ishlatilmasligi kerak.[11]

Displey

tahrir

Har safar XXR davlat bayrogʻi Hong Kong mintaqaviy bayrogʻi bilan birga hilpirab koʻtarilsa, davlat bayrogʻi markazda, mintaqaviy bayroqning tepasida yoki mintaqa bayrogʻidan koʻra koʻproq koʻzga tashlanadigan joyda koʻtarilishi kerak. Mintaqaviy bayroq oʻlchami boʻyicha davlat bayrogʻidan kichikroq boʻlishi va u davlat bayrogʻining chap tomonida koʻrsatilishi kerak. Davlat bayrogʻi viloyat bayrogʻi koʻtarilgunga qadar, viloyat bayrogʻi tushirilgandan keyin esa tushirilishi kerak.

Mustamlaka bayroqlari

tahrir

Birinchi mustamlaka bayrogʻi (1871-1876)

tahrir

1869-yil 3-iyulda Hong Kong bayrogʻining yangi dizayni 3 funt sterlingga taqdim etildi, unda „Kovlondagi plyajda choy sotib olayotgan palto kiygan janob“ tasvirlangan. Ijroiya kengashida qisqacha muhokamadan soʻng, yangi dizayn juda muammoli ekanligi aniqlandi va u qabul qilinmadi.[12]

Ikkinchi mustamlaka bayrogʻi (1876-1955)

1911-yilda boʻlib oʻtgan hukumat yigʻilishida koloniya nomi bayroqda lotin va xitoy yozuvlarida boʻlishi taklif qilindi. Biroq, bu xitoyliklar va Yevropaliklar uchun „bemaʼni koʻrinadigan“ligi sababli rad etildi.[13] Oxir-oqibat qabul qilingan bayroqda Moviy Yorliq va oldingi planda treyderlarning „mahalliy sahnasi“da orqa fonda Yevropa va Xitoy uslubidagi savdo kemalari aks etgan.

Yaponiya istilosi davri (1941-1945)

Ikkinchi Jahon urushi paytida Hong Kong 1941-yildan 1945-yilgacha Yaponiya imperiyasi tomonidan bosib olingan. Hong Kongdagi bosqinchilik davrida Yaponiya harbiy hukumati rasmiy ishlarida Yaponiya bayrogʻidan foydalangan.[14]

Uchinchi mustamlaka bayrogʻi (1955-1959)

tahrir

Bayroq dizayni boʻyicha u ilgari ham ishlatilganiga oʻxshash edi. Unda mahalliy qirgʻoq boʻyi sahnasi bilan Britaniyaning Moviy Yorligʻi tasvirlangan.

Toʻrtinchi mustamlaka bayrogʻi (1959-1997)

tahrir

Hong Kong gerbi 1959-yil 21-yanvarda Londondagi Gerblar kolleji tomonidan berilgan. Hong Kong bayrogʻi oʻsha yili Moviy Yorliq bayrogʻidagi gerbni aks ettirish uchun qayta koʻrib chiqilgan. Ushbu dizayn 1959-yildan 1997-yilda Hong Kong suverenitetini oʻtkazguniga qadar rasman foydalanilgan.[15] Oʻshandan beri mustamlaka bayrogʻi namoyishchilar tomonidan, har yili 1-iyulda umumiy saylov huquqi uchun oʻtkaziladigan marshlarda, „materikga qarama-qarshilik ramzi“ sifatida[16] gerb tasvirlangan mustaqillik tarafdorlari tomonidan koʻk bayroq bilan oʻzlashtirildi. Bayroqda Hong Kong (1959-1997) gerbi tushirilgan Britaniyaning Moviy Yorligʻi tasvirlangan.

Davlat idoralari tomonidan ishlatiladigan bayroqlar

tahrir

Hong Kong gubernatorining bayroqlari

tahrir

Kengash bayroqlari

tahrir

Hong Kong mintaqaviy kengashi

tahrir

Viloyat Kengashining bayrogʻi mustamlaka davridagi hududning chekka hududlari bilan bogʻliq masalalarni nazorat qiluvchi davlat organi edi. Bayroqning oʻzida toʻq yashil fonda 45 graduslik burchak ostida stiliz qilingan oq R tasvirlangan.

Hong Kong shahar kengashi

tahrir

Shahar Kengashining bayrogʻi — mustamlaka davrida hududning shahar hududlari bilan bogʻliq masalalar uchun mas’ul boʻlgan davlat organini ifodalagan. Bayroqda qizil rangli fonda soddalashtirilgan oq Bauhinia blakeana tasvirlangan.

1987—1988-yillardagi tanlov davomidagi takliflar quyida koʻrsatilgan:

 


1987—1988-yillardagi tanlov davomidagi takliflar quyida koʻrsatilgan

tahrir

2019-yilda Hong Kongdagi norozilik namoyishlarida ishlatilgan bayroqlar

tahrir

Qora Bauhiniya

tahrir

2019 -yilda ekstraditsiyaga qarshi qonun loyihasiga qarshi norozilik namoyishlari bilan birgalikda isyon va norozilik ramzi sifatida bayroqning oʻzgarishi paydo boʻldi, unda gul qora fonda, baʼzi versiyalarda esa soʻlib ketgan va qonga boʻyalgan gulbarglari boʻlgan. Qora Bauhinia sifatida keng tarqalgan.[17]

Lennon Devori bayrogʻi

tahrir

Xitoylik karikaturachi va siyosiy dissident Badiucao Gonkongning demokratiya tarafdori harakati ramzi boʻlgan Lennon Devori Bayrogʻini yaratdi.[18] Badiucaoning soʻzlariga koʻra, bayroq toʻgʻridan-toʻgʻri Hong Kongdagi Lennon devoridan ilhomlangan. U 8 × 12 oʻlchamdagi toʻrda joylashgan 96 rangli kvadratdan iborat boʻlib, ular devorlardagi post-it yozuvlarini anglatadi. Uning taʼkidlashicha, „Bayroqdagi har bir rangi har xil ovozdir. Va har bir ovoz Gonkongda oʻz oʻrniga loyiqdir.“ 96 raqami Gonkongni topshirishdan oldingi 1996-yilni anglatadi.[18]

Yana qarang

tahrir
  • Gonkong bayroqlari roʻyxati
  • Gonkong gerbi
  • Xitoy bayroqlari roʻyxati
  • Britaniya bayroqlari roʻyxati
  • Makao bayrogʻi

Manbalar

tahrir
  1. „Decision of the National People's Congress on the Basic Law of the Hong Kong Special Administration Region of the People's Republic of China“. Government of Hong Kong (4-aprel 1990-yil). 2-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-noyabr 2009-yil.
  2. „Regional Flag and Regional Emblem Ordinance“. Hong Kong e-Legislation. Qaraldi: 4-yanvar 2021-yil.
  3. Laws and Regulations of the People's Republic of China. China Legal Publishing House, 2001 — iv-bet. ISBN 7-80083-759-9. 
  4. „Basic Law Full Text“. Hong Kong Special Administrative Region. 6-dekabr 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-mart 2009-yil.
  5. „Regional Flag and Regional Emblem Ordinance“. Bilingual Laws Information System (1-iyul 1997-yil). Qaraldi: 25-iyul 2009-yil.
  6. „Schedule of Events“. 2009-10-05da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2022-07-05. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
  7. (Schedule 1 of the Regional Flag and Regional Emblem Ordinance) „Regional Flag and Regional Emblem Ordinance“. Hong Kong e-Legislation (1-iyul 1997-yil). Qaraldi: 26-yanvar 2022-yil.
  8. (Schedule 5 of the Regional Flag and Regional Emblem Ordinance) „Regional Flag and Regional Emblem Ordinance“. Bilingual Laws Information System (1-iyul 1997-yil). Qaraldi: 25-iyul 2009-yil.
  9. 9,0 9,1 „Stipulations for the Display and Use of The National Flag and National Emblem and The Regional Flag and Regional Emblem“. Protocol Division Government Secretariat of the Hong Kong SAR. 11-aprel 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-noyabr 2009-yil.
  10. „Display of the Flags and Emblems“. Protocol Division Government Secretariat of the Hong Kong SAR (6-sentabr 2005-yil). 25-fevral 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart 2009-yil.
  11. (Schedule 4 of the Regional Flag and Regional Emblem Ordinance) „Regional Flag and Regional Emblem Ordinance“. Bilingual Laws Information System (1-iyul 1997-yil). Qaraldi: 25-iyul 2009-yil.
  12. „Minutes of Meeting: LegCo 15th April 1912“. Hong Kong LegCo Archives. The Hong Kong Legislative Council. Qaraldi: 10-may 2019-yil.
  13. „Minutes of Meeting: 28th December 1911“. Hong Kong Legislative Council Archives. Hongkong Legislative Council. Qaraldi: 10-may 2019-yil.
  14. Carroll, John M.. A Concise History of Hong Kong (en). Rowman & Littlefield Publishers, 2007 — 124-bet. ISBN 9780742574694. 
  15. „Colonial Hong Kong“. Flags of the World (18-avgust 2007-yil). Qaraldi: 20-mart 2009-yil.
  16. A.T.. „Free speech in Hong Kong: Show of strength“. Analects (4-iyul 2012-yil). Qaraldi: 24-iyul 2012-yil.
  17. „Enraged Protesters Storm the Legislature on the Anniversary of Hong Kong's Return to Chinese Sovereignty“. Time (1-iyul 2019-yil). 2019-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyul 2019-yil.
  18. 18,0 18,1 Holmes, Chan. „Political cartoonist Badiucao unveils new 'Lennon Wall flag' for Hong Kong democracy movement“. Hong Kong Free Press HKFP (10-sentabr 2019-yil). Qaraldi: 14-sentabr 2019-yil.