Kaparas (shuningdek: Kapraz-qal’a; turkmancha: Kapyras) –Turkmanistondagi shahar (qal’a), uning xarobalari Lebap viloyati hududida joylashgan. Antik davrda Xorazmning bir qismi bo‘lgan.

Kaparas
shahar
viloyat Xorazm viloyati
{{{tuman_turi}}} Kaparas
Vaqt mintaqasi UTC+5

Tarixi

tahrir

Kaparas qal’asi Tuyamo‘yin darasidan janubi-sharqda, X-XIII asrlarda mavjud bo‘lgan qadimgi kanalning qoldig‘i bo‘lgan kichik jarlikning oxirida joylashgan. Saqlanib qolgan xarobalar Kushon davriga tegishli bo‘lib, qal’a qayta qurilgan va ta’mirlangan. Qal’ada ilk o‘rta asrlar va undan keyingi davrlarda yashaganlarning izlari topilgan[1].

Kaparas Xorazmning Jigarband va Hazorasp kabi qadimiy shaharlari bilan bir qatorda, Xorazmni qadimgi Baqtriya va Marv vohasi bilan bog‘laydigan qadimiy yo‘lda joylashgan antik qal’alar tizimida joylashgan.

Taʼrifi

tahrir

Kaparas qal’asi umumiy qalinligi 7,5 m bo‘lgan qo‘sh devorlar bilan o‘ralgan, shimoldan janubga cho‘zilgan to‘g‘ri to‘rtburchak shaklida bo‘lib, ular o‘rtasida yo‘lak mavjud bo‘lgan. Qal’aning shimoliy tomonining o‘rta qismida darvoza va ularni muhofaza qiluvchi darvozaxona joylashgan[2].

Tadqiqotlar

tahrir

1973—1975-yillarda M. G. Vorobyova boshchiligidagi Xorazm arxeologik-etnografik ekspeditsiyasining Kaparas otryadi tomonidan Kaparasning arxeologik qazilmalari olib borilgan[1].

Shuningdek ushbu yodgorliklar Kaparas bilan bir xil yoshdadir

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 М.А.Итина. Древности Южного Хорезма. Москва: Наука, 1991. ISBN 978-5-02-009919-7. 
  2. „Гулямов Я.Г. История орошения Хорезма с древнейших времен до наших дней“ (ru). Библиотека исторической литературы. 2022-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.