Mbombela stadioni Janubiy Afrikaning Mpumalanga provinsiyasidagi Mbombela shahridagi futbol va regbi ittifoqining stadioni boʻlib, 2010-yilgi FIFA Jahon chempionati uchun qurilgan boʻlib, u turnir oʻtkaziladigan 10 ta maydonchadan biri va yangi qurilgan 5 ta stadiondan biri edi. Bu Pumas uchun uy stadioni boʻlib xizmat qiladi. Bu toʻliq oʻrinli stadion boʻlib, 43 500 oʻrinli[1], deyarli barcha oʻrindiqlar tom ostida joylashtirilgan.

Mbombela Stadium
Toʻliq nomi Mbombela Stadium
Joyi 1 Bafana Road, Nelspruit
Koordinatalari 25°27′40″S 30°55′44″E
Asos solingan 2007-yil fevral
Qachon ochilgan 2009-yil 15-oktabr; 12 yil avval
Egasi Mbombela Local Municipality
Hajmi 43,500

U Mpumalanga provinsiyasining poytaxti Mbombela shahridan 6 kilometr gʻarbda joylashgan va viloyatdagi eng katta joy. 1,050 million rupiylik obyekt 2010-yil iyun oyida Jahon chempionati boshlanishidan ancha oldin foydalanishga tayyor edi va butunlay markaziy hukumat soliq toʻlovchilar tomonidan moliyalashtirildi, bu shahar tomonidan moliyalashtirilishini talab qilmadi.

Qurilish

tahrir
 
2009-yil 4-yanvar oqshomida kuchli boʻron qurilish minorasi krani ustidan uchib, qisman qurib bitkazilgan tom konstruksiyalari va beton oʻrnatish teraslari konstruksiyalariga qulab tushdi. Bu ichki koʻrinish.

Qurilish 2007-yil fevral oyida boshlangan va 2009-yil noyabr oyida yakunlangan. Qurilish shartnomasi Janubiy Afrika — Fransiya konsortsiumi Basil Read Construction va Bouyguesga topshirildi.

Struktura 10 m konstruktiv panjara ustidagi 1500 ta qoziq ustiga qurilgan. Har bir tom tayanchi (jirafa shaklida) 30 m asosiy konstruktiv koʻrfazda 18 ta qoziqda qoqiladi.

Loyiha koʻplab tanqidlar va noroziliklarga duchor boʻldi. Beshinchi va oxirgi ish tashlash bilan barcha asosiy shartnoma ishchilari ishdan boʻshatildi.[2] Barcha keyingi ishlar subpudratchilar tomonidan amalga oshirildi.

2009-yil yanvar oyida dahshatli boʻron paytida minora krani uchib ketdi va qisman qurib bitkazilgan tom ustiga tushib, uni buzdi. Oʻsha paytda stadion boʻsh edi va hech qanday jarohatlar boʻlmagan.[3] Qurilishni yakunlash uchun jami 5,5 million kishi/soat talab qilingan.

Qurilish maydonchasi juda xavfsiz edi, eng yomon jarohat esa toʻpiqning sinishi edi. Ketma-ket jarohatlarsiz 2,4 million soatlik rekord oʻrnatildi. 

Dizayn

tahrir

Stadion dizayni uning yaqin atrofdagi Kruger milliy bogʻi bilan oʻzaro aloqasini aks ettiradi. Stadionning oʻziga xos xususiyati jirafalarga oʻxshash 18 ta tom tayanchidir. Oʻrindiqlar zebra chiziqlaridek bezatilgan.

 
Jirafaga oʻxshash tomni ushlab turuvchi ustunlarning yaqindan koʻrinishi

Oʻrindiq

tahrir

Bu maydon 2010-yildagi barcha maydonlar ichida eng ixcham arena hisoblanadi. Aksariyat oʻrindiqlar 95 % konsolli tom bilan qoplangan.

Oʻrindiqlar sigʻimi 43500 kishi.[4] FIFA WC konfiguratsiyasida u 40 929 oʻringa ega. Oʻrindiqlar 3 qavatga boʻlingan, ular 21 000 pastki, 3 500 oʻrta va 19 000 yuqori qavatda joylashgan. Yuqori qavatga burchaklarda joylashgan 8 ta keng rampalar orqali kirish mumkin. Rampalar kichik yuk tashish vositalarini oʻz ichiga oladi. Liftlar orqali kiradigan oʻrta qavatda VIP zal, restoran, klub zallari va 25 ta shaxsiy xonalar mavjud.

 
Jirafaga oʻxshash tomni ushlab turuvchi ustunlarning yaqindan koʻrinishi

Turnir natijalari

tahrir

2010-yilgi FIFA Jahon chempionati

tahrir
Sana Vaqt (UTC+2) 1-sonli jamoa Natija 2-sonli jamoa Bosqich Tomoshabinlar
2010-yil 16-iyun 13:30   Honduras 0-1   Chili H guruhi 32 664
2010-yil 20-iyun 16:00   Italiya 1-1   Yangi Zelandiya F guruhi 38 229
2010-yil 23-iyun 20:30   Avstraliya 2-1   Serbiya D guruhi 37 836
2010-yil 25-iyun 16:00   Shimoliy Koreya 0-3   Kot-dʼIvuar G guruhi 34 763

2013-yilgi Afrika Millatlar Kubogi

tahrir
Sana Vaqt (UTC+2) 1-jamoa Natija 2-jamoa Bosqich Tomoshabinlar
2013-yil 21-yanvar 17:00   Zambia 1-1   Efiopiya C guruhi 15 500
20:00   Nigeriya 1-1   Burkina Faso 13500
2013-yil 25-yanvar 17:00   Zambia 1-1   Nigeriya 25 000
20:00   Burkina Faso 4-0   Efiopiya 35 000
2013-yil 29-yanvar 19:00   Zambia 0-0   Burkina Faso 8000
2013-yil 30-yanvar 18:30   Togo 1-1   Tunis D guruhi 7500
2013-yil 3-fevral 18:30   Burkina Faso 1-0 (et)   Togo Chorak final 27 000
2013-yil 6-fevral 18:30 1-1 (q.v.) (3-2 pen.)   Gana Yarim final 30 000

Jahon chempionatidan keyin

tahrir

Stadion Jahon chempionatidan keyin shartnoma asosida Platinum Sport Consulting tomonidan boshqariladi. Chunki bu provinsiyadagi yagona yirik maydon boʻlib, jahon chempionatidan keyin unchalik koʻp foyda keltirmaydi, degan taxminlardan farqli oʻlaroq, u yuqori darajada foydalanilgan.

Futbol

tahrir

2010-yil 4-sentabrda 2012-yil Afrika Millatlar Kubogi saralashida Nigerni 2:0 hisobida magʻlub etgan Janubiy Afrika stadionidan yana foydalanilgan.

2010-yil 14-noyabrda stadionda futbol boʻyicha Premer-liganing birinchi oʻyini boʻlib oʻtdi. „Vits“ „Mamelodi Sandaunz“ga qarshi oʻyinni shu stadionga koʻchirdi.[5]

Manbalar

tahrir
  1. „Mbombela Stadium | SPRINGBOKS vs WALES tickets information“. pumasrugbyunion.com. 2022-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-avgust.
  2. „2010 stadium staff fired“. Times LIVE (1-sentabr 2009-yil). Qaraldi: 18-may 2010-yil.
  3. „Storm causes crane to collapse: News24: South Africa: News“. News24 (6-yanvar 2009-yil). 4-mart 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-may 2010-yil.
  4. „Mbombela Stadium | SPRINGBOKS vs WALES tickets information“. pumasrugbyunion.com. 2022-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-avgust.
  5. „Wits shift Downs match to Nelspruit“. Kickoff.com (5-noyabr 2010-yil). 7-noyabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-noyabr 2010-yil.