Serbiya milliy futbol terma jamoasi
Serbiya milliy futbol jamoasi (serb: Fudbalska reprezentasija Srbije, rum: Fudbalska reprezentasija Srbije) erkaklar oʻrtasidagi xalqaro futbol musobaqasida Serbiyani himoya qiladi. U Serbiya futbol boʻyicha boshqaruv organi boʻlgan Serbiya Futbol Assotsiatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi.
 | |||
| Tahallusi | Орлови / Оrlovi (Eagles) | ||
|---|---|---|---|
| Assotsiatsiya | Fudbalski savez Srbije (FSS) | ||
| Konfederatsiya | UEFA (Europe) | ||
| Bosh murabbiy | Dragan Stojković | ||
| Sardor | Dušan Tadić | ||
| Eng koʻp oʻynagan futbolchi | Branislav Ivanović (105) | ||
| Eng yaxshi toʻpurar | Aleksandar Mitrović (52) | ||
| Uy stadioni | Various | ||
| FIFA kodi | SRB | ||
| |||
| FIFA Reytingi | |||
| Hozirgi | 25 ▬ (20 July 2023)[1] | ||
| Eng yuqori | 6 (December 1998) | ||
| Eng past | 101 (December 1994) | ||
| Birinchi xalqaro oʻyin | |||
 Chexiya 7–0 Kingdom of SCS  (Antwerp, Belgium; 28 August 1920) as Serbia Unofficial  FS Serbia 2–1 FS Montenegro (Belgrade, Yugoslavia; 3 September 1945) Official Chexiya 1–3 Serbiya  (Uherské Hradiště, Czech Republic; 16 August 2006) | |||
| Eng yirik gʻalaba | |||
 Yugoslaviya 10–0 Venesuela  (Curitiba, Brazil; 14 June 1972) as Serbia  Ozarbayjon 1–6 Serbiya (Baku, Azerbaijan; 17 October 2007) Serbiya 6–1 Bolgariya  (Belgrade, Serbia; 19 November 2008) Serbiya 5–0 Ruminiya  (Belgrade, Serbia; 10 October 2009) Serbiya 6–1 Uels  (Novi Sad, Serbia; 11 September 2012) Serbiya 5–0 Rossiya  (Belgrade, Serbia; 18 November 2020) | |||
| Eng yirik magʻlubiyat | |||
|
Chexiya 7–0 Kingdom of SCS (Antwerp, Belgium; 28 August 1920)  Urugvay 7–0 Kingdom of SCS (Paris, France; 26 May 1924) Chexiya 7–0 Kingdom of SCS (Prague, Czechoslovakia; 28 October 1925) as Serbia  Ukraina 5–0 Serbiya (Lviv, Ukraine 7 June 2019) | |||
| Jahon chempionati | |||
| Ishtiroki |
13 (first in 1930 as Yugoslavia 1998 as FR Yugoslavia/Serbia and Montenegro 2010 as Serbia) | ||
| Eng yaxshi natijasi |
As Yugoslavia: Fourth place (1930, 1962) As FR Yugoslavia/Serbia and Montenegro: Round of 16 (1998) As Serbia: Group stage (2010, 2018, 2022) | ||
| European Championship | |||
| Ishtiroki |
5 (first in 1960 as Yugoslavia 2000 as FR Yugoslavia/Serbia and Montenegro Never qualified as Serbia) | ||
| Eng yaxshi natijasi |
As Yugoslavia: Runners-up (1960, 1968) as FR Yugoslavia/Serbia and Montenegro: Quarter-finals (2000) As Serbia: Never qualified | ||
1992-yilda Yugoslaviya SFR va uning futbol jamoasi parchalanganidan soʻng, Serbiya (Chernogoriya bilan birga) yangi FR Yugoslaviya milliy futbol jamoasi tarkibida ishtirok etdi. Yevro-92 saralashiga qaramay, jamoa xalqaro sanksiyalar tufayli turnirda ishtirok etishi taqiqlandi, qaror JCh-94 va Evro-96 saralash oʻyinlarida ham kuchga kirdi. Milliy terma jamoa oʻzining birinchi oʻrtoqlik oʻyinini 1994-yil dekabr oyida oʻtkazdi va sanksiyalar yumshatilgandan soʻng 1990-yillar avlodi 1998-yilgi Jahon chempionatida ishtirok etdi. Unda 1/8 final va Evro-2000da esa chorak finalga chiqdi. Jamoa 2006, 2010, 2018 va 2022-yilgi FIFA Jahon chempionati turnirlarida oʻynagan, ammo har safar guruh bosqichidan oʻta olmadi.
2003-yil fevralidan 2006-yil iyunigacha Serbiya davlatlar nomi oʻzgarganligi sababli Serbiya va Chernogoriya sifatida ishtirok etdi. 2006-yilgi referendumdan soʻng Chernogoriya oʻz mustaqilligini eʼlon qildi, bu alohida futbol federatsiyalari tuzilishiga olib keldi, natijada jamoalar yakuniy nom oʻzgartirildi. Serbiya milliy futbol jamoasi sifatida tashkil etildi. Serbiya FIFA va UEFA tomonidan Yugoslaviya Qirolligi/SFR Yugoslaviya hamda FR Yugoslaviya/Serbiya va Chernogoriya milliy futbol jamoalarining rasmiy vorisi hisoblanadi[2][3][4][5][6][7][8][9].
Tarixi
tahrirOʻsha paytdagi Serblar, Xorvatlar va Slovenlar Qirolligi (keyinchalik Yugoslaviya) futbol federatsiyasi 1919-yilda Zagrebda Jugoslavenski nogometni savez (Yugoslaviya futbol assotsiatsiyasi) nomi bilan tashkil etilgan. Yovan Rujich 1920-yilda Belgiyaning Antverpen shahrida boʻlib oʻtgan Olimpiada oʻyinlarida Chexoslovakiyani 7:0 hisobida magʻlub etgan xalqaro debyut oʻyinida milliy terma jamoani himoya qilgan birinchi serb boʻldi.
Janjallar
tahrir- 1999-yil 9-oktyabrda Zagrebda 2000-yilgi Yevropa chempionatiga saralash sikli doirasida o'tkazilgan Xorvatiya milliy futbol terma jamoasiga qarshi o'yin jiddiy siyosiy tus bilan o'tdi va bir qator tartibsizliklar bilan ajralib turdi: politsiya Maksimir stadioniga kirish huquqi uchun kurashayotgan ayniqsa g'ayratli bezorilarni tayoq bilan tarqatib yuborishga majbur bo'ldi. O'yin 2:2 hisobida yakunlandi, bu Makedoniya — Islandiya milliy futbol terma jamoasi o'yinining parallel natijasi bilan birgalikda (1:1) Yugoslaviyani Yevropa chempionatiga olib chiqdi, Xorvatiyani esa hatto to'qnashuv o'yinlarisiz qoldirdi. O'yin Belgradda katta teleekranda namoyish etildi, uning atrofida 30 ming kishi yig'ildi final hushtagidan so'ng g'alaba butun shaharda nishonlandi. Slobodan Miloshevichga qarshi bo'lgan bir nechta partiyalar rahbarlari hatto g'alabadan foydalanishga harakat qilishdi va qandaydir nutq so'zlash uchun maxsus qurilgan tribunaga chiqishdi, ammo muxlislar ularni pivo qutilari bilan tashlashdi[10].
- 2010-yil 12-oktyabrda yettinchi daqiqada Italiya terma jamoasi bilan 2012-yilgi Yevropa chempionatining saralash o'yini to'xtatildi. Serbiyalik muxlislar tomonidan uyushtirilgan tartibsizliklar to'xtashga sabab bo'ldi. O'sha yilning 29-oktyabrida UEFA Serbiya terma jamoasiga 0:3 hisobida texnik mag'lubiyatga uchradi va Serbiya terma jamoasi o'z maydonida (2011-yil 25-martda Shimoliy Irlandiya terma jamoasi bilan) navbatdagi yevro-2012 saralash o'yinini tomoshabinlarsiz o'tkazadi, shuningdek, agar keyingi ikki yil ichida tartibsizliklar takrorlansa, stadionni ikki o'yinga diskvalifikatsiya qilish bilan tahdid qildi[11].
- 2014-yil 14-oktabrda Jsh — 2016 saralash turnirida Albaniya milliy futbol terma jamoasiga qarshi o'yin siyosiy kelib chiqishi bilan bog'liq tartibsizliklar tufayli to'xtatildi-birinchi bo'lim oxirida tribunalardan buyuk Albaniya xaritasi fonida Albaniya gerbi tasvirlangan va "Avtoxtonlik"yozuvi tushirilgan Plakatli radio boshqariladigan mini vertolyot ishga tushirildi. Serblar himoyachisi Stefan Mitrovich bayroqni yirtib tashladi, bu esa alban futbolchilarining g'azabini keltirib chiqardi. O'yinchilar o'rtasida janjal boshlandi. Albaniyalik futbolchilarni kaltaklashda maydonga tushgan muxlislar ishtirok etishni xohlagandan so'ng, uchrashuvning bosh hakami Martin Atkinson jamoalarni subtribun binosiga olib bordi. Natijada Serbiya texnik mag'lubiyatni 0:3 hisobida hisobladi[12]. Serblar va albanlar o'rtasidagi ziddiyat Kosovodan kelib chiqadi: asosan albanlar yashaydigan Serbiya provinsiyasi 2008-yilda mustaqilligini e'lon qildi.
