Muhammad Ardabiliy (forscha:محمد ابن علی اردبیلی) XVII asrda musulmon urf-odatlarining koʻzga koʻringan shia tariqatchisi edi.

Hayoti

tahrir

Uning toʻliq ismi Ali Ardabiliyning oʻgʻli Muhammad edi. Uning hayoti va shaxsi haqida yetarlicha maʼlumot mavjud emas[1]. U asli Ardabildan boʻlgan, lekin umrining katta qismini Bagʻdod va Iroqning Najaf shaharlarida oʻtkazgan.

Ilmiy martaba

tahrir

Ardabiyning Jafar Ibn Abdiya Ibn Ibrohim Kamariy kabi diniy soha va fanlarda hukmron boʻlgan taniqli ustozlariboʻlgan. Qolganlari esa Ali Ibn Ahmad Ibn Kamol Addin Husayn Astarobodiy kabilardir. U Isfahonga ham sayohat qilgan, ammo sayohatining qanday kechganligi aniq emas. Uning qilgan ishlarining amaliy ahamiyati shundaki, Jomiy ar-Rovot[2] (roviylar jamlamalari)[3] rivoyat qiluvchilar (Ilm-e-Rijol) mavzusida yozilgan.

Jami al-Rovat kitobi

tahrir

Jami al-Rovat kitobi roviylarning jamlanmalari „Ilm-i-rijol“dagi birinchi va muhim shia kitoblaridan biridir. Ardabiy oʻz sinflarida urf-odatlarni yetkazuvchilarning xarakterini tasvirlab berishga, ularni kuzatuvchilarning haqiqiy va noaniqligiga qarab baholashga harakat qiladi. Aslida, bu kitob Astarobodiyning „Talxis“i va Montajeb Addinning „Al fehrest“ kabi boshqa kitoblariga yorqin misol boʻla oladi. Bu kitob bir muddat shia huquqshunoslari orasida asosiy asl manba hisoblangan. Ushbu kitob 25 yil davomida yozilgan va Shoh Sulaymon uning boshqa transkripsiyasini yaratish buyrugʻini bergan.

Manbalar

tahrir

Havolalar

tahrir