Imperator Nikolay II nomidagi Murmansk aeroporti (ruscha: Аэропо́рт Му́рманска им. Николая II yoki Аэропорт Мурмаши) (IATA: MMKICAO: ULMM) – Rossiyaning Murmansk shahriga xizmat koʻrsatadigan xalqaro aeroport. Murmanskning janubiy chekkasidagi Murmashi shahri yaqinida, shahar markazidan 24 kilometr (15 mi) uzoqlikda joylashgan. Smartavia uchun markazi boʻlib xizmat qiladi.

Imperator Nikolay II nomidagi Murmansk aeroporti
Аэропорт Мурманска им. Николая II
IATA kodi: MMKICAO kodi: ULMM – Joylashuv identifikatori: МУН
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Operator "Airport Murmansk" AJ
Xizmat doirasi Murmansk, Rossiya
Joylashuvi Murmashi, Rossiya
Koordinatalari 68°47′01.68″N 032°45′21.41″E / 68.7838000°N 32.7559472°E / 68.7838000; 32.7559472
Vebsayti airport-murmansk.ru
Xarita
MMK (Rossiya)
MMK
Aeroportning Rossiya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
ft m
13/31 8,202 2,500 Asfaltlangan
Maʻlumotlar (2018)
Yoʻlovchilar soni 938,022
Manba: Rossiya federal havo transporti agentligi[1]

2019-yil holatiga koʻra, Rossiyaning 31-eng gavjum, sobiq SSSRning 53-eng gavjum aeroporti hisoblanadi. Aeroport 2016-yilda 763,668 yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan, bu 2015-yilga nisbatan 1,65% ga koʻproq. 2017-yilda esa 845,928 yoʻlovchini qabul qildi, 2016-yilga nisbatan oʻsish – 10.8%[2].

Tarixi

tahrir

Ilgari aerodrom harbiy ahamiyatga ega boʻlib, Murmashi aerodromi deb nomlangan. Sovet-fin urushi paytida aerodromda Polikarpov I-15, I-16 va I-153 samolyotlari boʻlgan Sovet 147-qiruvchi aviatsiya polki joylashgan edi. Germaniya SSSRga bostirib kirgandan soʻng, 147-qiruvchi aviatsiya polki Murmansk va Kirov temir yoʻlini nemis havo hujumlaridan himoya qilish boʻyicha vazifalarni bajargan. 1941-yil iyul oyidan boshlab polk MiG-3 samolyotlarini oladi va 1942-yilning bahorigacha ulardan foydalanadi. 1941-yil iyul oyining oʻrtalarida polk dushman bombardimonchi samolyotlarini toʻxtatish uchun moʻljallangan toʻrtta MiG-3 samolyotlarini qabul qiladi va oy oxiriga kelib yana 17 ta MiG-3ni oladi. 1942-yil yanvar oyida polk P-40 Tomahawk samolyotini oladi. Polk 1945-yilning bahorigacha aerodromda edi.

2015-yil noyabr oyida Novaport Pobeda lou-kosterining Murmansk aeroportidan parvozlarini rivojlantirish maqsadida aeroportni Gazprom Neftdan sotib oldi[3].

Terminallari

tahrir

Yoʻlovchi terminali

tahrir
 
Murmansk aeroportining ichki qismi

Yagona yoʻlovchi terminalining birinchi qavatida roʻyxatdan oʻtish punktlari, kutish zali, xalqaro zona, kafe va esdalik sovgʻalari sotiladigan doʻkonlar joylashgan. Ikkinchi qavatda kafe, bojsiz savdo doʻkoni, aviakompaniya vakolatxonalari va esdalik doʻkonlari joylashgan. Duti-fri doʻkon faqat xalqaro zonada joylashgan. Uchib kelish zonalari birinchi qavatlarda – binoning oʻng („B kelish zali“) va chap („A kelish zali“) qanotlarida joylashgan. Shuningdek, VIP mehmonlar uchun zal mavjud boʻlib, u yerda tekshirish va roʻyxatdan oʻtish boshqa yoʻlovchilardan alohida amalga oshiriladi[manba kerak].

Yuk terminali

tahrir

400 m² maydonga ega Yuk terminali oʻralgan, transport xavfsizligi qoidalariga javob beradigan hududda joylashgan[manba kerak].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
Aeroflot Moskva–Sheremetyevo[4]
Azimut Kaluga[5], Sochi[6]
Belavia Minsk[7]
Ikar Qozon[8], Perm
Pobeda Moskva–Sheremetyevo[9][10]
Rossiya Airlines Moskva–Sheremetyevo, Sankt-Peterburg
S7 aviakompaniyasi Moskva–Domodedovo[11]
Severstal Air Company Arxangelsk–Talagi[12], Cherepovets
Smartavia Moskva–Sheremetyevo, Sankt-Peterburg
Mavsumiy: Kaliningrad, Sochi
UVT Aero Qozon, Tyumen

Statistika

tahrir
2005 2006 2007 2008[13] 2009[14] 2010 2012[15] 2013 2014 2015 2016[16] 2017[17] 2018[18] 2019
Yoʻlovchilar 403,828 378,171 545,073 614,110 667,065 751,258 763,679 845,928 938,023 1,029 ,661
Pochta va yuk (tonnada) 1485 1355 2366

Baxtsiz hodisalar va falokatlar

tahrir

1965-yil 11-noyabrda Aeroflot 99-reysi Murmansk aeroportiga yaqinlashayotganda halokatga uchradi. Hodisa oqibatida bortdagi 64 yoʻlovchidan 32 nafari va ekipaj aʼzolari halok boʻldi[19].

Ommaviy madaniyatda eslanishi

tahrir

Douglas Adamsning "The Long Dark Tea-Time of the Soul" romanida aytilishicha, Murmansk aeroporti holdan toygan, xochli odamlarga toʻla boʻlmagan yagona aeroportdir. Aeroport, shuningdek, Anthony Horowitzning josus Alex Rider haqidagi turkum romanlaridan biri „Skeleton Key“ romanida ham qisqacha eslab oʻtilgan.

Manbalar

tahrir
  1. „Объемы перевозок через аэропорты России“ [Transportation volumes at Russian airports] (ru). favt.ru. Federal havo transporti agentligi. 2016-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-oktyabr.
  2. "[Traffic volume at Russian airports in January–December 2015-2016]" (ru) (PDF) Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2015-2016 гг (Report). Moscow: Federal havo transporti agentligi. p. 3. Archived from the original on 2017-02-21. https://web.archive.org/web/20170221011153/http://www.favt.ru/public/materials//c/9/0/b/2/c90b20ba7df9bbbed27c4ebfc6c5afac.pdf. Qaraldi: 26 December 2017. 
  3. „Novaport intends to take full control of Murmansk Airport“. Rusaviainsider.com (2015-yil 20-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 9-may.
  4. L, J. „AEROFLOT Plans Moscow – Arkhangelsk / Murmansk Service from Jan 2015“ (2014-yil 24-aprel). Qaraldi: 2014-yil 24-aprel.
  5. Алексеева, Яна. „Рейсы из Калуги в Мурманск возобновились“ (ru). Калуга-Поиск (2024-yil 4-mart). Qaraldi: 2024-yil 5-mart.
  6. „Авиакомпания «Азимут» до марта отменила рейсы Мурманск — Калуга — Сочи“. БеzФормата (2023-yil 4-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 4-dekabr.
  7. „Belavia NW23 Murmansk Service Changes“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 18-avgust). Qaraldi: 2023-yil 18-avgust.
  8. „Мурманск возобновляет прямые перелеты с Казанью“ (ru). РБК (2024-yil 18-mart). Qaraldi: 2024-yil 19-mart.
  9. Плохотниченко, Юрий. „"Победа" будет летать из Москвы в Мурманск“ (ru). Travel.ru (2019-yil 31-iyul). Qaraldi: 2019-yil 31-iyul.
  10. Liu, Jim. „Pobeda adds Murmansk service in W19“. Routesonline (2019-yil 15-avgust). Qaraldi: 2019-yil 15-avgust.
  11. Liu, Jim. „S7 Airlines adds Moscow – Murmansk service from Aug 2017“. Routesonline (2017-yil 13-iyul). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
  12. „Now boarding: small-size flights bound for Arkhangelsk backup airport Vaskovo“ (en). The Independent Barents Observer (2023-yil 3-may). Qaraldi: 2023-yil 24-avgust.
  13. „6“.
  14. „Аэропорт "Мурманск" в 2009 г. сократил пассажиропоток на 14% // АвиаПорт.Ru“. АвиаПорт.Ru. Qaraldi: 2015-yil 18-oktyabr.
  15. „8“ (2013-yil 15-may).
  16. „Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2015-2016 гг.“. Росавиация. 2017-yil 21-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 16-yanvar.
  17. „Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2016-2017 гг.“. Росавиация. 2018-yil 28-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-mart.
  18. „Пассажиропоток мурманского аэропорта вырос почти на 11% в 2018 году“ (ru) (2019-yil yanvar). — „11“. 2019-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  19. Aeroflot Flight 99 at Aviation Safety Network

Havolalar

tahrir