Otto Hahn Tinchlik medali
Oltin rangdagi Otto Hahn Tinchlik medali nemis yadroviy kimyogari, 1944-yilgi Nobel mukofoti sovrindori va Berlinning faxriy fuqarosi Otto Hahn sharafiga nomlangan. U 1948-yildan 1960-yilgacha Max Planck jamiyatining birinchi prezidenti boʻlib ishlagan[1].
Otto Hahn Tinchlik medali | |
---|---|
Asl nomi | Otto Hahn Tinchlik medali |
Shior | Tinchik uchun |
Mamlakat | 🇩🇪 Germaniya |
Turi | Medal |
Taqdirlash asosi | Birlashgan Millatlar Tashkilotining Germaniya Assotsatsiyasi tomonidan "tinchlik va xalqaro hamjihatlikka katta xizmatlar" ko'rsatgan shaxslar yoki muassasalarga |
Holati | topshiriladi |
Statistika | |
Taʼsis sanasi | 1988-yil |
Birinchi taqdirlash | 1988-yil (Sandro Pertini) |
Medal jahon miqyosidagi tinchlik va insonparvarlik siyosatidagi, xususan, 1945-yil avgust oyida Amerika Qo'shma Shtatlari Harbiy havo kuchlari tomonidan Xirosima va Nagasaki shaharlariga atom bombalari tashlanganidagi insoniy harakatlari uchun uning xotirasiga bag'ishlangan. ishtiroki uchun Ottoning xotirasiga bagʻishlangan. U 1988-yilda Ottoning nabirasi Dietrich Hahn tomonidan tashkil etilgan va Birlashgan Millatlar Tashkilotining Germaniya Assotsiatsiyasi (Deutsche Gesellschaft für die Vereinten Nationen, DGVN, Berlin-Brandenburg) tomonidan „tinchlik va xalqaro hamjihatlikka katta xizmatlar“ koʻrsatgan shaxslar yoki muassasalarga beriladi. Anʼanaga koʻra, oltin medal teri bilan qoplangan oltin naqshli diplom bilan birga Berlinda ikki yilda bir marta oʻtkaziladigan tantanali marosimda Berlin hokimi va DGVN prezidenti tomonidan topshiriladi[2].
Sovrindorlar
tahrirSovrindorlar roʻyxati[3]:
• 2018-yil. John Forbes Kerry — Qoʻshma Shtatlarning 68-Davlat kotibi, Boston, „oʻzining ajoyib diplomatik yutuqlari uchun“[4];
• 2016-yil. Melinda Gates — amerikalik ishbilarmon ayol, filantrop va Bill va Melinda Gates jamgʻarmasi asoschilaridan biri, Sietl, „Xalqlar oʻrtasida tinchlik va oʻzaro hamjihatlikka qoʻshgan ulkan hissasi uchun, ayniqsa, barcha qitʼalardagi millionlab odamlar uchun zamin tayyorlaydigan hayratlanarli insonparvarlik xayriya tashabbuslari uchun“[5];
• 2014-yil. Manfred Nowak — Avstriya universiteti oʻqituvchisi, xalqaro huquq va inson huquqlari boʻyicha ekspert, Vena, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari, ayniqsa, har bir shaxsning huquqlarini himoya qilishdagi tinimsiz saʼy-harakatlari va shafqatsiz huquqbuzarliklarni jasorat bilan nashr etgani uchun“[6];
• 2012-yil. Tadatoshi Akiba — yapon matematigi, siyosatchisi, Xirosima shahrining sobiq meri va „Mayorlar tinchlik uchun“ tashkiloti asoschisi; „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ulkan xizmatlari, ayniqsa, butun dunyo boʻylab yadroviy qurolsizlanish va yarashtirish siyosatidagi tinimsiz fidoyiligi uchun“;
• 2010-yil. Daniel Barenboim — argentinalik-isroillik pianinochi, dirijyor va BMTning Tinchlik elchisi, Berlin, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlikka koʻrsatgan ajoyib xizmatlari, ayniqsa, Yaqin Sharqdagi muloqot va Isroil va Falastin oʻrtasidagi yaqinlashuvdagi namunali sadoqati uchun“[7];
• 2008-yil. Hans Küng — Shveysariya ilohiyotchisi, Global Etika Jamgʻarmasi (Stiftung Weltethos) asoschisi va prezidenti, Tübingen, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari uchun, ayniqsa, insoniyat, bagʻrikenglik va buyuk dunyo dinlari oʻrtasidagi muloqotdagi namunali mehnati uchun“[8];
• 2005-yil. Muhammad Ali — amerikalik bokschi, fuqarolik huquqlari himoyachisi va BMT Tinchlik elchisi, Berrien Springs, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlikka koʻrsatgan ajoyib xizmatlari, ayniqsa, Amerika fuqarolik huquqlari harakati va butun dunyodagi qora tanlilarning madaniy va maʼnaviy ozodligiga umrbod sodiqligi uchun“;
• 2003-yil. Mary Robinson — Irlandiyalik siyosatchi, Irlandiya Respublikasining sobiq Prezidenti va BMTning Inson huquqlari boʻyicha Oliy komissari, Dublin, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari, ayniqsa, yuksak insonparvarlik gʻoyalari bilan ajralib turadigan siyosiy rahbariyati hamda uning inson huquqlarini butun dunyo boʻylab targʻib qilish va himoya qilish uchun tinimsiz va jasoratli saʼy-harakatlari uchun“;
• 2001-yil. Miriam Makeba — janubiy afrikalik qoʻshiqchi, bastakor va inson huquqlari faoli, Yoxannesburg, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlikka koʻrsatgan ajoyib xizmatlari uchun, ayniqsa, Janubiy Afrikada oʻnlab yillar davomida irqchilik va aparteidga qarshi kurashda inson huquqlari, inson qadr-qimmati, bagʻrikenglikni namuna qilgani uchun“[9];
• 1999-yil. Gerd Ruge — nemis jurnalisti va televideniye hujjatli filmi yaratuvchisi, Myunxen, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari uchun, ayniqsa, ob’ektiv reportajni ragʻbatlantirishga sodiqligi va Xitoy, Sovet Ittifoqi va Rossiyani yaxshiroq tushunishga yordam berishdagi namunali faoliyati uchun“;
• 1997-yil. Lord Yehudi Menuhin — britaniyalik skripka virtuozi va dirijyori, London, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari uchun, ayniqsa, oʻzining doimiy va namunali eʼtiqodi uchun, musiqa har qanday sharoitda ham tushunishga va tinchlikka kuch ekanligini hayotida koʻrsatgani uchun“;
• 1995-yil. Hans Koschnick — nemis siyosatchisi (SPD) va Mostar, Bosniya-Gersegovina, Bremendagi Yevropa Ittifoqi maʼmuri, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari uchun, ayniqsa, Bosniya-Gersegovinadagi insonparvarlik saʼy-harakatlari uchun, Birlashgan Millatlar Tashkilotining tinchlik missiyasini amalga oshirishdagi shaxsiy javobgarlikni namunali tarzda namoyish etgani uchun“;
• 1993-yil. Ser Karl R. Popper — britaniyalik faylasuf va fan nazariyotchisi, London yaqinidagi Kenli, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari, ayniqsa, demokratik jamiyatlarning insonparvar evolyutsiyasi uchun nazariy asoslarni yaratgan ijtimoiy falsafadagi yutuqlari uchun“;
• 1991-yil. Simon Wiesenthal — avstriyalik yozuvchi va yahudiy hujjatlashtirish markazining asoschisi, Vena, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlik yoʻlidagi ajoyib xizmatlari, ayniqsa, haqiqat va adolat, qadr-qimmat va bagʻrikenglik hamda yarashuv yoʻlidagi ibratli faoliyati uchun“;
• 1989-yil. Mixail Gorbachyov — rossiyalik siyosatchi, Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi Prezidenti, Moskva, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlikka qoʻshgan ulkan xizmatlari uchun, ayniqsa, buyuk davlatlarning yadroviy qurolsizlanishi va Yevropada tubdan yangi siyosiy tartibni yaratishga qoʻshgan hissasi uchun“;
• 1988-yil. Sandro Pertini — italiyalik siyosatchi, Italiya Respublikasining sobiq prezidenti, Rim, „Tinchlik va xalqaro hamjihatlikka koʻrsatgan ajoyib xizmatlari, ayniqsa, siyosiy axloqi va amaliy insoniyligi uchun“.
Gʻoliblarning bayonotlari
tahrir• „Otto Hahn Tinchlik medali bilan taqdirlanish menga katta quvonch va mamnuniyat bagʻishladi, ayniqsa, bu buyuk inson, buyuk olim, har doim boshqa odamlarga yordam berishga tayyor boʻlgan kamtarin inson nomi bilan bogʻliq va u har doim men uchun namuna boʻlgan“ (Prof. Dr. Simon Wiesenthal, Vena, 1991).
• „Yoshligimdanoq Otto Hahn olim va inson sifatida meni hayratda qoldirib kelgan. Hahn tinchlik ishlarining sababi shundaki, u boshqa fuqarolardan koʻra atom qurollari haqida koʻproq maʼlumotga ega boʻlib, bu mavzuda gapirishni oʻz burchi deb bilgan. Bu insoniyat uchun juda muhim edi. U hamma narsani aniq tushuntira olardi, bilimidan foydalanishi kerak edi. Shuning uchun ham Otto Hahn oʻlimidan sal oldin „dunyoda tinchlik zarurligi“ haqida yozgan edi“ (Prof. Doktor Ser Karl R. Popper, Kenley, 1993).
• „Otto Hahn urushdan keyin biz yoshlar uchun alohida eʼtiborni tortdi. Erkin ilmiy izlanishlarni targʻib qilishga sodiqligi, shuningdek, olimlarni zamonaviy dunyo va kelajakni shakllantirishdagi mas’uliyatini tan olishga ishontirishga qaratilgan saʼy-harakatlarida biz buni aniqladik. 50-yillarda u yadroviy ilm-fanidan tajovuzkor maqsadlarda suiisteʼmol qilinishiga keskin va taʼsirchan tarzda qarshi chiqqanida, biz uni barchamizga oʻrnak sifatida qaragan edik. Otto Hahnga boʻlgan hayratning yana bir sababi shundaki, u nafaqat oʻzimiz haqimizda, nafaqat rivojlangan dunyo haqida, balki butun dunyo haqida oʻylash burchimizni eslatishdan toʻxtamaganidir“ (Doktor Hans Koschnick, Bremen, 1995).
• „Otto Hahn fashistlar davrida ham barchamizga insoniylik namunasini koʻrsatadigan fantastik odam edi“ (Prof. Doktor Lord Yehudi Menuhin, London, 1997).
• „Men turmush oʻrtogʻim nomidan oʻz minnatdorchiligimni bildirmoqchiman. Bu mukofot Muhammad uchun juda muhim. U Otto Hahning oʻninchi Tinchlik medali sovrindori boʻlishdan juda faxrlanadi. Otto Hahn ham, Muhammad ham halokatli taʼsir koʻrsatadigan kasblarda ishlagan, ammo ikkalasi ham tinchlik uchun tinimsiz mehnat qildilar. Biz Germaniyaning Birlashgan Millatlar Tashkilotiga, Berlin-Brandenburgga Muhammadning majburiyatini hurmat qilgani uchun chuqur minnatdorchilik bildiramiz. U bundan keyin ham Birlashgan Millatlar Tashkilotining Tinchlik elchisi sifatidagi faoliyatiga va Muhammad Ali doirasidagi faoliyatiga bor kuchini sarflaydi“. Tinchlik va xalqaro anglashuv markazi. (Doktor Lonni Ali, Berrien Springs, 2005).
Manbalar
tahrir- ↑ Otto Hahn medali. Max Planck.
- ↑ „Otto Hahn Medali haqida“. Dunyoni yaxshiroq joyga aylantiring — Deutsche Gesellschaft für die Vereinten Nationen, Berlin-Brandenburg (nemis tilida). 2021-yil 16-oktabrda olindi.
- ↑ Otto Hahn Tinchlik medali veb-sayti. DGVN, LV Berlin-Brandenburg (Germaniya Birlashgan Millatlar Tashkiloti Assotsiatsiyasi, Berlin-Brandenburg).
- ↑ „Müller John Kerryga oltin rangdagi Otto Hahn Tinchlik medali topshirilishi munosabati bilan tabrik soʻzladi“. (Wayback Machine saytida 2022-03-02 sanasida arxivlangan) Berlin.de (nemis tilida). 2018-yil 11-dekabr.
- ↑ „Melinda Gates Otto Hahn Tinchlik medalini oladi“. Süddeutsche.de (nemis tilida). 2017-yil 24-may.
- ↑ „Manfred Nowak uchun oltin Otto Hahn Tinchlik medali“. Lyudvig Boltsman Institut für Menschenrechte (nemis tilida). 2014-yil 16-dekabr.
- ↑ „Dirijyor Barenboim Otto Hahn medalini oladi“. suedostschweiz.ch (nemis tilida). 2011-yil 15-fevral.
- ↑ „Dinshunos Hans Küng uchun tinchlik medali“. SWI swissinfo.ch (nemis tilida). 2008-yil 16-oktabr.
- ↑ „Otto Hahn Tinchlik medali bilan taqdirlash“. Der Tagesspiegel (nemis tilida). 2001-yil 3-fevral.