Paul Erdős
Paul Erdős (talaffuzi: Pal Erdyosh) (26-mart 1913-yil — 20-sentyabr 1996-yil) — vengriyalik matematik. Erdős 20-asrning eng koʻp ilmiy maqola yozgan olimlaridan biridir: olim umumiy hisobda 1500 dan oshiq ilmiy maqola yozgan, ularnng taxminan 500 tasini – boshqa matematiklar bilan hamkorlikda. 1983-yilda Wolf mukofoti bilan taqdirlangan.
Paul Erdős | |
---|---|
Tavalludi |
26-mart 1913-yil Budapesht, Avstriya-Vengriya |
Vafoti |
20-sentyabr 1996-yil (83 yoshda) Varshava, Polsha |
Istiqomat joylari |
Vengriya Angliya Isroil AQSh |
Fuqaroligi | Vengriya |
Sohasi | Matematika |
Ish joylari |
Manchester Victoria universiteti Princeton universiteti Purdue universiteti Notre Dame universiteti Quddus yahudiy universiteti Texnion – Isroil texnologiya instituti |
Akademik rahbarlari | Lipót Fejér |
Mashhur shogirdlari |
Joseph Kruskal George B. Purdy Alexander Soifer Béla Bollobás |
Mashhur ishlari | Koʻplab ilmiy maqola (1500 dan ortiq) va gipoteza |
Mukofotlari |
Cole mukofoti (1951) Wolf mukofoti (1983/84) |
Erdős 17 yoshida Budapesht universitetiga qabul qilingan. 20 yoshida Cherbishev teoremasini isbotlagan. 1934-yilda 21 yoshida matematika boʻyicha PhD darajasini olgan. Yahudiy boʻlgani uchun xatardan qutilish uchun Vengriyani tark erib, AQShga koʻchib borgan. Erdősni „gʻalati inson“ deya taʼriflashgan. Olim umri davomida bir yerda uzoq yashamagan, doim sayohat qilib, boshqa matematiklar bilan hamkorlikda maqola yozgan. Hech qachon oila qurmagan, atrofidagi jism va shaxslarni oʻz oʻylab topgan atamalar bilan atagan.
Erdős zamonaviy matematikaning turli sohasida ishlagan: kombinatorika, graflar nazariyasi, sonlar nazariyasi, matematik analiz, yaqinlashuv nazariyasi, toʻplamlar nazariyasi va ehtimollik nazariyasi. Olim chekli matematika sohasida koʻplab masala yechimini topgan. Erdős butun umrini matematika bagʻishlagan. Olim Varshavada geometriya masalasini yechganidan bir necha soat oʻtib vafot etgan.