Petrushka (oʻsimlik)

Dumaloq petrushka yoki jingalak petrushka, (lotincha: Petroselinum crispum) – balandligi 50-80 sm boʻlgan soyabonlilar (Umbelliferae) oilasiga mansub bir-ikki yillik oʻsimlik. Ildizi yirik, oʻzakli, silindrsimon. Barglari toʻq yashil, usti yaltiroq.

Changchi barglari va gullari

Petrushka (oʻsimlik)
Ilmiy tasniflash
Olam:	O‘simlik turlari
Kenja oila:	Petroselinum

Petrushka bargi, quritilgan va yangi holatda, mashhur oshxona ziravoridir.

Tarqalishi va ekologiyasi

Oʻrta yer dengizi turi – Oʻrta yer dengizi sohillarida yovvoyi holda oʻsuvchi oʻsimlik hisoblanadi. Afrika hududida yovvoyi shakllari topilmagan, ammo oʻsimlik haqidagi dastlabki maʼlumotlar Qadimgi Misrdan kelgan. Rivoyatlarga koʻra, petrushka oʻldirilgan Horus – tangri Osirisning oʻgʻli qonidan oʻsib chiqqan. Ushbu voqea xotirasiga diniy bayramlar oʻtkazilib, ishtirokchilar petrushka koʻkatlaridan gulchambarlar kiyishgan. Qadimgi yunonlarda ham petrushka oʻsimligini qaygʻu bilan bogʻliq maʼnosi shunday saqlanib qolgan. Petrushka ortilgan xachirni yoki koʻkatlar solingan savat koʻtargan dehqonni uchratish yomon alomat hisoblanardi.

Jingalak petrushka yetishtirish faqat IX asrda boshlangan.

Hamma joyda oʻstiriladi. Baʼzida yovvoyilashib ketadi.

Botanik tavsifi

Jingalak petrushka.
«Köhler’s Medizinal-Pflanzen» kitobidan botanik illustratsiya, 1887

Boʻyi 30-100 sm boʻlgan ikki yillik oʻsimlik, duksimon yoʻgʻon ildizli.

Poyasi tik, shoxlangan. Barglari yaltiroq, uchburchak shaklida, ikki marta patsimon kesimli, toʻq yashil rangda boʻlib, yuqori qismi yaltiroq koʻrinishga ega.

Iyun – iyul oylarida gullaydi. Gullari yashil-sariq rangda. Mevasi choʻzinchoq–tuxumsimon shaklga ega.

Manbalar

• Vikiomborda Petroselinum crispum mavzusiga oid fayllar bor