Rufat Asadovich Risqiyev (1949.2.10, Toshkent)— bokschi, xizmat koʻrsatgan sportchi (1974), 75 kg vazn toifasida jahon chempioni (1974, Gavana), Olimpiada kumush medali sovrindori (1976, Monreal). Avstriya, Bolgariya, Vengriya, Polsha, Chexoslovakiya, Yugoslaviyada oʻtkazilgan xalqaro turnirlar golibi (1969-76), Kuba ochiq chempionatining 2 karra chempioni (1973, 1974), Oʻzbekiston jismoniy tarbiya institutini tugatgan (1977). „Dinamo“ sport jamiyatida yoʻriqchi (1967— 77), Toshkent politexnika institutida kafedra mudiri (1977—79), Respublika olimpiya oʻrinbosarlari bilim yurtida murabbiy (1979—84). Risqiyev bokschi hayoti va faoliyatiga bagʻishlangan „Ringga chaqiriladi“ (1979) badiiy filmida bosh rolni ijro etgan. 1999-yildan Toshkentda Risqiyev sovrini uchun oʻspirinlar oʻrtasida boks musobaqalari oʻtkaziladi. „El-yurt hurmati“ ordeni bilan mukofotlangan (1999).[1][2][3][4]

Rufat Risqiyev
Statistikasi
Asl ismi Rufat Asadovich Risqiyev
Vazni Oʻrta vaznda
Boʻyi 6 ft 2.5 in (1.89 m)
Millati Oʻzbek
Tavalludi 2-oktyabr 1949-yil (1949-10-02) (75 yosh)
Oqqoʻrgʻon, Toshkent, Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston

Biografiyasi

tahrir

Rufat Asadovich Risqiyev 1949-yilda Toshkent shahrida (Koʻkchada) shifokor oilasida tugʻilgan. 12 yoshidan Toshkentda mashhur murabbiy Sidney Lvovich Jekson bilan boks bilan shugʻullana boshlagan. Risqiyev 14 yoshidan Toshkentning „Burevestnik“ sport jamiyatida boks bilan shugʻullangan. 1966-yildan boshlab u mashhur murabbiy Boris Granatkin qoʻl ostida shugʻullana boshladi.[5]

Boks boʻyicha jahon chempionati 1974

tahrir

1974-yilda AIBAning navbatdan tashqari kongressi jahon chempionatini har to‘rt yilda bir marta o‘tkazishga qaror qildi. 1974-yil 17-avgust kuni havaskor bokschilar oʻrtasidagi birinchi jahon chempionatining ochilish kuni sifatida boks tarixiga kirdi. Gavanada birinchi sovet chempionlari Permlik Vasiliy Solomin boʻlgan, u ham Rudyar Rassel kubogini qoʻlga kiritgan va Toshkent vakili Rufat Risqiev, keyinroq maʼlum boʻlishicha, qoʻli singan holda jang qilgan.[6]

Yozgi Olimpiya oʻyinlari 1976

tahrir

1976-yilda Monrealdagi Olimpiya oʻyinlarida u kumush medal sovrindori boʻldi. Ushbu oʻyinlarda Riskiev finalga chiqqan yagona sovet bokschisi boʻldi. Hal qiluvchi duelda unga amerikalik Maykl Spinks qarshilik koʻrsatdi. Uchinchi raundda Spinks eng kuchli zarbani berdi va hakam uchrashuvni toʻxtatdi. Riskiev hakamga zarba kamardan past ekanligini koʻrsatdi, ammo gʻalaba amerikalik bokschiga nasib etdi. Oʻyinlardan soʻng Riskiev katta sportni tark etdi.

Kinodagi faoliyati

tahrir

Sport karerasining oxirida u filmlarda rol oʻynadi. „Ringga chaqirildi…“ filmidagi roli bilan tanilgan, u yerda u oʻzining bokschilik faoliyatini oʻynagan — oʻzbek mahallasidan boʻlgan, jahon chempioni.[7]

Hakamlar

tahrir

1997-yilda Rufat Risqiev WBA hakamlar seksiyasiga kirib, Markaziy Osiyo mamlakatlarida professional boksning xalqaro toifadagi birinchi hakamiga aylandi.

  • Ayoli: Maʼmuraxon Risqiyeva (1955.29.12)
  • Oʻgʻli: Qudratxoʻja Risqiyev (1978. 01.11)
  • Oʻgʻli: Saidakrom Risqiyev(1983. 04.07)
  • Qizi: Gulixon Riskiyeva (Qosimova) (1984.25.08)

Sport natijalari

tahrir

Xalqaro

  • 1974 yil boks boʻyicha jahon chempionati —  
  • XXI yozgi Olimpiya oʻyinlari 1976 yil —  

Butunittifoq

  • Boks boʻyicha SSSR chempionati 1972 yil —  
  • Boks boʻyicha SSSR chempionati 1974 yil —  
  • Boks boʻyicha SSSR chempionati 1975 yil —  
  • Boks boʻyicha SSSR chempionati 1976 yil —  

Sport unvonlari

tahrir
  • SSSRda xizmat koʻrsatgan sport ustasi
  • „SSSRning taniqli bokschisi“

Davlat mukofotlari

tahrir
  • „Do‘stlik“ ordeni (2020-yil 27-avgust) — xalqimizning ilmiy, intellektual va maʼnaviy salohiyatini yuksaltirish, taʼlim, madaniyat, adabiyot, sanʼat, jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishdagi alohida xizmatlari, mustaqillikni mustahkamlashga qo‘shgan munosib hissasi uchun Vatan taraqqiyoti, mamlakatimizda tinchlik va ijtimoiy-maʼnaviy barqarorlikni taʼminlash, ko‘p yillik samarali jamoat faoliyati.[8]

Eʼtiroflar

tahrir

Filmografiya

tahrir
  • 1980 yil — „Har uchinchi“ (qism)
  • 1980 yil — „Aqldan ozgan daryo oqimida“ (epizod)
  • 1979 yil — „Uzuk … deb ataladi“ (Rufat Qudratov — bosh rol)

Adabiyot

tahrir
  • Ostonov S., „Yoʻlbars“ning olishuvi, T., 1980;
  • Muhamedov S, Ring qiroli, T., 1992;
  • Sharipova F., Matonat, T., 2002.[11]

Manbalar

tahrir
  1. https://m.kun.uz/news/2020/08/27/prezident-mustaqillik-bayrami-arafasida-ijtimoiy-sohadan-166-kishini-mukofotladi-royxat
  2. „IBA prezidenti o‘zbekistonlik afsonaviy bokschi Rufat Risqiyevga 10 ming dollar mukofot puli topshirdi (video)“. 2023-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-may.
  3. „Жаҳон чемпиони, боксчи Руфат Рисқиевнинг оёғи хасталик сабаб кесиб ташланди“. 2023-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-may.
  4. „Ретро! 14 йил аввалги Ring girls... Руфат Рисқиев ҳакамлик қилган, Бобомурод Ҳамдамов меҳмон бўлган проф бокс оқшомидан ФОТОРЕПОРТАЖ“. 2023-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-may.
  5. Rufat Riskiev // sayt federatsii boksa Rossii  
  6. Rufat Riskiev: tashkentskiy tigr (Wayback Machine saytida 2009-05-18 sanasida arxivlangan)  
  7. Na ring vizivaetsya… // kinoteatr.ru  
  8. Ukaz Prezidenta Respubliki Uzbekistan ot 27 avgusta 2020 goda „O nagrajdenii v svyazi s dvadsatidevyatiletiem nezavisimosti Respubliki Uzbekistan gruppi rabotnikov sfer nauki, obrazovaniya, literaturi, kulturi, iskusstva i sredstv massovoy informatsii“
  9. „IBA раҳбари Руфат Рисқиевни автомашина билан тақдирлади“. gazeta.uz. Qaraldi: 19-iyul 2023-yil.
  10. „IBA афсонавий боксчи Руфат Рисқиевга умрбод минг доллар миқдорида ойлик моддий ёрдам тайинлади“. gazeta.uz. Qaraldi: 19-iyul 2023-yil.
  11. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Havolalar

tahrir