Russell Kenneth Alexander Martin (talaffuzi: Rassel Kennet Aleksandr Martin; 1986-yil 4-yanvarda tugʻilgan) — professional futbol menejeri va sobiq futbolchi. U EFL Chempionati klubi Swansea City bosh murabbiyi.

Russell Martin
Martin 2019-yilda
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Russell Kenneth Alexander Martin[1]
Tavallud sanasi 4-yanvar 1986-yil (1986-01-04) (38 yosh)[2]
Tavallud joyi Brighton, Angliya
Boʻyi 6 ft 1 in (1.85 m)[2]
Ampluasi Himoyachi
Klub maʼlumoti
Joriy klub
Swansea City (bosh murabbiy)
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
2003—2004 Brighton & Hove Albion
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
2004 Lewes
2004—2008 Wycombe Wanderers 116 (5)
2008—2010 Peterborough United 56 (1)
2009—2010Norwich City (ijara) 6 (0)
2010—2018 Norwich City 284 (16)
2018Rangers (ijara) 15 (1)
2018—2019 Walsall 8 (0)
2019 Milton Keynes Dons 24 (2)
Milliy terma jamoa
2011—2017 Shotlandiya 29 (0)
Boshqargan klublari
2019—2021 Milton Keynes Dons
2021— Swansea City
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Sobiq himoyachi Martin futbolchilik faoliyatini Brighton & Hove Albion yoshlar akademiyasida boshlagan. U 2008-yilda Peterborough Unitedga koʻchib oʻtishdan oldin 2004-yilda Wycombe Wanderersda safida maydonga tushdi. Martin Norwich Cityga 2010-yilda kelib qoʻshilgan va klub safida 309 ta oʻyinda maydonga tushgan. Keyin u Rangers, Walsall va Milton Keynes Dons safida qisqa vaqt oʻynagan. Futbolchilik faoliyati davomida Martin besh marta yuqoriroq ligalarga koʻtarilgan (jumladan, ikkita Premier ligada koʻtarilgan) va Professional Futbolchilar Assotsiatsiyasi tomonidan 2014—2015-yilgi chempionatda yilning eng yaxshi jamoasi aʻzosi deb topilgan[3].

Martin Angliyaning Brighton shahrida tugʻilgan boʻlsa-da, Shotlandiya terma jamoasi safida 29 ta xalqaro oʻyinda maydonga tushgan. U 2019-yilda Milton Keynes Dons klubida boshqaruvchilikka oʻtdi va 2021-yilda Swansea City bosh murabbiyi boʻldi.

Klubdagi faoliyati

tahrir

Dastlabki faoliyati

tahrir

East Sussexning Brighton shahrida tugʻilgan Martin Varndean maktabida tahsil olgan[4]. U Brighton & Hove Albion yoshlar akademiyasini bitirdi va 2004-yil boshida oʻzaro kelishuvga koʻra Isthmian ligasi 1-Divizionining janubiy qismi vakili Lewesga qoʻshildi[5]. Keyin u bir nechta klublar, jumladan Charlton Athletic bilan futbolchilik qobiliyatini sinovdan oʻtkazdi[5].

Martin 2004-yilda Wycombe Wanderers safiga qoʻshilgan[6]. U 2004-yilning 7-avgustida Cambridge Unitedga qarshi oʻyinda debyut qildi, keyin 2004—2005-yilgi mavsumida yana 10 ta oʻyinda maydonga tushdi[7]. 2006—2007-yilgi mavsum oldidan Martin klub bilan yangi ikki yillik shartnoma imzoladi[8]. Keyingi mavsumda u Ikkinchi liga yarim finalida Stockport Countyga qarshi oʻyinda maydonga tushdi, Wycombe bu safar umumiy hisobda 2:1 hisobida magʻlub boʻldi[9].

2008-yil 29-mayda Martin Birinchi ligaga koʻtarilgan Peterborough Unitedga oʻtdi va u bilan uch yillik shartnoma imzoladi[10]. Martin Craig Morgandan keyin klubning eng yosh sardoriga aylandi[11][12]. Peterboroughdagi birinchi mavsumida Martin Chempionatga chiqish oʻyinlari davomida klub sardori boʻldi[12][13].

Norwich City

tahrir
 
Martin 2012-yilda Norwich City futbolchisi sifatida

2009-yilning noyabr oyida Mark Cooper Darren Ferguson oʻrniga menejerlikka tayinlanganidan soʻng, Martin ijara asosida Norwich Cityga oʻtdi[14]. 2010-yil 4-yanvarda u ijara oʻyinchisidan doimiy oʻyinchiga aylantirildi va 2+12 yillik shartnoma bilan Norwichga qoʻshildi[15]. Martin Norwich uchun birinchi golini 2010-yilning 14-sentyabrida Doncaster Roversga 3:1 hisobida magʻlub boʻlganida, boshi bilan zarba bergan holda urdi[16]. U 2011-yil 1-yanvarda Chempionat ligasi peshqadami Queens Park Rangers ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozongan[17], Cardiff Cityga qarshi oʻyinda soʻnggi daqiqada durang hisobga olib keladigan golni urgan va muxlislar uni Cafu sharafiga „Chempionat Cafusi“[18] yoki „Norfolk Cafu“ deb atashgan. 2011-yil 7-mayda Martin Norwichdagi barcha oʻyinlarda toʻliq oʻynagan holda mavsumda „Norwich Cityda yilning eng yaxshi futbolchisi“ sovrini gʻolibi Grant Holtdan keyin 2-oʻrin sohibi boʻldi[19].

Norwich bilan Premier ligadagi yaxshi oʻyin koʻrsatgan birinchi mavsumidan soʻng, baʼzi oʻyinlarda markaziy himoyada yaxshi oʻynagan Martin 2012-yil iyun oyida yangi uch yillik shartnoma imzoladi[20]. 2012-yilning 29-dekabrida Martin uyida 4:3 hisobida magʻlub boʻlgan oʻyinda Manchester City darvozasiga ikkita gol urdi[21]. 2013-yilning 9-iyulida Martin klub bilan yangi uch yillik shartnomani kelishib oldi[22]. 2013-yil 10-avgustda u rasman klub sardori etib tayinlandi[23]. 2013-yilda bergan intervyusida Martin futbolchilik faoliyatini yakunlaganidan keyin menejerlik kasbini egallash istagini bildirdi va shunday dedi: „Men oxir-oqibat Norwichni boshqarishni istar edim“[24].

2014-yilning 22-noyabrida Martin tugʻilib oʻsgan shahri klubi Brighton & Hove Albionga qarshi oʻyinda Norwich safidagi 200-uchrashuvini oʻtkazdi[25]. U bu oʻyinda Norwichning ikkinchi golini 3:3 hisobida urdi[26]. Norwich 2014—2015-yilgi mavsumda pley-off orqali Premier ligadan yuqori ligaga koʻtarildi[27], ammo oliy divizionga qaytganidan soʻng bir mavsumdan keyin yana quyi ligaga tushib ketdi[28]. Martin 2017-yilning 21-aprelida Brighton & Hove Albionga qarshi oʻyinda Norwich safidagi 300-uchrashuvini oʻtkazdi[29]. U 2017-yil iyul oyida Norwich bilan yangi shartnoma imzoladi[30], ammo keyin 2017—2018-yilgi mavsumda bir nechta asosiy jamoa oʻyinlaridagina qatnashdi.

Rangers (ijara)

tahrir

2018-yil yanvar oyida Martin Shotlandiya Premier ligasining Rangers klubiga ijaraga oʻtdi[31]. U klubdagi debyutini 24-yanvar kuni Aberdeenga qarshi oʻyinda (2:0) oʻtkazdi[32]. Martin oʻsha oʻyinda Rangers safida ilk bor maydonga tushgan toʻrt futbolchidan biri edi[32]. U 2018-yil 24-fevralda Heartsga qarshi oʻyinda (2:0) Rangers safidagi ilk (va yagona) golini kiritdi[33].

Rangersga ijaraga oʻtganidan soʻng, Martin 2018-yil 31-avgustda Norwich Cityni oʻzaro kelishuvga koʻra shartnomasi bekor qilinganidan keyin tark etdi[34]. U Norwich safida 309 ta oʻyin oʻtkazdi va klubning shu paytgacha eng koʻp oʻyin oʻtkazgan futbolchilar roʻyxatida 22-oʻrinni egalladi[34].

Yakuniy yillar va pensiya

tahrir

Martin 2018-yil oktyabr oyida Birinchi liga klubi Walsall bilan futbolchi-murabbiy sifatida shartnoma imzolagan[35]. U 2019-yilning yanvarida oilaviy sabablarga koʻra oʻzaro kelishuvga binoan klubni oʻn ikki marta oʻyin oʻtkazgan holda tark etdi[36].

2019-yil 15-yanvarda Martin mavsum oxirigacha qisqa muddatli shartnoma asosida Milton Keynes Donsning Ikkinchi liga klubiga qoʻshildi[37] va mavsumning soʻnggi kunlarida klubning liga roʻyxatida yuqorilashida muhim rol oʻynadi[38]. Menejer Paul Tisdale 2019-yil 2-noyabrda lavozimidan ketganidan soʻng, Martin ertasi kuni birinchi menejerlik lavozimiga uning oʻrniga oʻrinbosar etib tayinlandi va keyinchalik bu rolga eʼtibor qaratish uchun futbolchi sifatida nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi[39].

Xalqaro faoliyati

tahrir

Angliyada tugʻilgan Martin shotlandiyalik otasi orqali Shotlandiya terma jamoasida oʻynash huquqini qoʻlga kiritadi[40]. 2011-yilning 17-mayida u Uels va Irlandiya Respublikasiga qarshi Millatlar kubogi oʻyinlari uchun Shotlandiya terma jamoasiga kiritildi[41], Uelsga qarshi kechgan oʻyinda oʻrinbosar sifatida debyut qildi. Martin 2013-yil iyun oyida Xorvatiyaga qarshi oʻyin oldidan Shotlandiya oʻyinlariga olib ketayotgan shotlandiyalik taksi haydovchilari uni tanimaganini taʼkidladi[42]. Martin Shotlandiya terma jamoasi safida ilk bor Xorvatiyaga qarshi oʻyinda maydonga tushdi[42], bu oʻyinda Shotlandiya 1:0 hisobida gʻalaba qozondi va oʻsha paytdagi Norwich Citydagi Martinning jamoadoshi Robert Snodgrass oʻyindagi yagona golni urdi[43].

Menejerlik faoliyati

tahrir

Milton Keynes Dons

tahrir

2019-yil 3-noyabrda, murabbiy Paul Tisdale ketganidan soʻng, Martin Birinchi liga klubi Milton Keynes Donsning yangi doimiy menejeri sifatida eʼlon qilindi; bu klubga u yil boshida futbolchi sifatida qoʻshilgan edi[44]. Martinning tayinlanishidan soʻng klub Birinchi ligada 19-oʻrinni egalladi va mavsumni COVID-19 pandemiyasi tufayli muddatidan oldin yakunladi[45].

Martin yordamchisi Luke Williams bilan birga klubda toʻpga egalik qilishga asoslangan oʻyin uslubini oʻrnatdi, bu esa koʻpchilikning olqishiga sazovor boʻldi[46]. 2021-yil 2-mart kuni Martinning shogirdlari 56-pasdan soʻng gol urishdi, bu oʻsha paytdagi Britaniya rekordi edi[47]. 2020—2021-yilgi mavsumning kulminatsion nuqtasida faqatgina Manchester City va Barcelonaning Yevropada toʻpga egalik qilish boʻyicha oʻrtacha koʻrsatkichi MK Donsnikidan yuqoriroq edi[48]. Martinning jamoasi, shuningdek, Birinchi ligada raqib maydonchasida eng koʻp gol urishga imkoniyati boʻlgan jamoa boʻldi, mavsum davomidagi yaxshi natijalarga qaramay, klub ligada 13-oʻrinni egalladi[49].

2021-yil 31-iyul kuni MK Dons Chempionat klubi Swansea City Martin bilan oʻzining yangi bosh murabbiyi boʻlishi haqida gaplashganini tasdiqladi[50].

Swansea City

tahrir

2021-yilning 1-avgustida Martin Swansea City bosh murabbiyi etib tayinlanib, uch yillik shartnoma imzoladi[51]. U bu oʻringa Chempionatning 2021—2022-yilgi mavsumining birinchi oʻyinidan olti kun oldin tayinlangan[51]. Martinga uning yordamchilari Luke Williams, Matthew Gill va Dean Thornton qoʻshildi[51].

Martinning bosh murabbiyligidagi birinchi oʻyini safarda Blacburn Roversga qarshi boʻlib oʻtdi va jamoasi 2:1 hisobida magʻlub boʻldi, keyin esa EFL kubogida Readingga qarshi safarda 3:0 hisobida gʻalaba qozondi[52][53]. Martinning birinchi uy oʻyini Swansea.com stadionida Sheffield United bilan boʻlib oʻtgan va 0:0 hisobidagi durang natija bilan yakunlangan[54]. 20-avgust kuni Martinning klub murabbiyligidagi birinchi liga oʻyinida, Swansea City Bristol City ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozondi[55]. Oktyabr oyida Martin Janubiy Uels derbisida Swansea bilan raqibi Cardiff City ustidan 3:0 hisobida gʻalaba qozondi[56]. Mavsum oxirida Swansea teskari bahsda Cardiffni 4:0 hisobida magʻlub etdi; Swansea derbining 110 yillik tarixida liga dublini yakunlagan birinchi jamoa boʻldi[57]. Martin bu haqida shunday dedi: „Oʻyindan keyin men bunchalik hayajonlangan emasman… orqa zal xodimlari va oʻyinchilarning muxlislar bilan zavqlanishini tomosha qilish men uchun murabbiy sifatida oʻtkazgan eng yaxshi lahzalarim boʻldi“[58].

Martinning klubdagi birinchi mavsumida Swansea City ligada 15-oʻrinni egalladi[59].

Boshqaruv uslubi

tahrir
„Men to'p bilan ishlash qobiliyati sabab boshqalardan ustun turadigan va to'pni yaxshi ko'radigan jamoalarda o'ynadim. Men to'p bilan ishlash qobiliyatiga ega bo'lmagan va undan nafratlanadigan jamoalarda ham ko'p o'ynaganman. Mening uslubim shu va men Barcelona, Manchester City hamda Ispaniya kabi jamoalar o'yinlarini tomosha qilishni yoqtiradigan jamoalar bilan shakllangan bo'lsam kerak. Men buni o'zimdagi daraja orqali men menejerlik qilgan futbolchilar bilan takrorlashga harakat qildim. Agar shunday qilmaganimda, balki murabbiylik yoki boshqaruvchilik qilmagan bo'lar edim.“
-Martin o'zining o'yin uslubi haqida, 2021-yil[60].

Martin 22 yoshida murabbiylik nishonlari uchun oʻqishni boshlagan va 2019-yilda Shotlandiya Futbol Assotsatsiyasida UEFA Pro litsenziyasi uchun tahsil olgan[61][62]. Uning boshqaruv uslubiga Chris Hughton, Daniel Farke va Pep Guardiola kabi murabbiylar taʼsir koʻrsatgan. Guardiolaning Barcelona va Manchester City jamoalaridan ilhomlangan Martin oʻz jamoalarida toʻpga egalik qilish uslubini qoʻllashni afzal koʻradi[47]. Taktik jihatdan u 3-4-2-1 yoki 3-5-2 tuzilmalarini afzal koʻradi, bunda asosiy eʼtibor toʻp uzatish va raqibga bosim oʻtkazishdan iborat[63]. Agar uning jamoalari yomon natija qayd etsa, Martin oʻyin uslubini oʻzgartirishdan koʻra, oʻyin rejasini yaxshilashni afzal koʻradi[64].

Martinning MK Dons jamoasi rekord darajadagi 56 uzatmali gol urganidan soʻng, Martin shunday dedi: „Odamlar hali ham bunga munosabat bildirishadi va buni zerikarli deb aytishadi, lekin hamma har xil fikrda… toʻp qancha koʻp uzatilsa, biz oʻyin va raqib jamoalarning kurash olib borishini shunchalik koʻp nazorat qila olamiz. Bu toʻp ustidan hukmronlik qilishga urinish uchun 90 daqiqalik oʻyin rejasidir.“

Shaxsiy hayoti

tahrir

Martin tugʻilgan shahri Brightonda dastlab futbol akademiyasi sifatida tashkil etilgan Russell Martin Foundation deb nomlangan xayriya jamgʻarmasini tashkil etdi[65]. Xayriya mahalliy jamiyatda futbol, taʼlim va sogʻliqni saqlash kurslariga kirishni taʼminlash orqali „futbol kuchidan odamlar hayotini oʻzgartirishga yordam berish“ dan foydalanishni maqsad qilgan[65]. Martin 2014-yildan beri vegetarian boʻlib, dastlab sogʻligʻi sababli yarali kolit bilan bogʻliq muammolarni hal qilishga intildi[66]. U, shuningdek, Buyuk Britaniyadagi eng yirik vegetarianlar restorani Erpingham Housening bir qismi egasidir[67]. 2018-yilda bergan intervyusida Martin Angliya va Uelsning Yashillar partiyasiga qoʻshilganini aytdi[67]. U buddizm tarafdori hamdir[68].

Faoliyat statistikasi

tahrir
Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha ishtirok va gollar
Klub Mavsum Liga FA kubogi Liga kubogi Boshqa Jami
Divizion Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar
Wycombe Wanderers 2004—2005[69] Ikkinchi liga 7 0 1 0 0 0 3 0 11 0
2005—2006[70] Ikkinchi liga 23 3 1 0 0 0 5 0 29 3
2006—2007[71] Ikkinchi liga 42 2 2 0 7 0 2 0 53 2
2007—2008[72] Ikkinchi liga 44 0 1 0 1 0 3 0 49 0
Jami 116 5 5 0 8 0 13 0 142 5
Peterborough United 2008—2009[73] Birinchi liga 46 1 4 0 1 0 1 0 52 1
2009—2010[74] Chempionat 10 0 4 0 14 0
Jami 56 1 4 0 5 0 1 0 66 1
Norwich City 2009—2010[74] Birinchi liga 26 0 0 0 1 0 27 0
2010—2011[75] Chempionat 46 5 1 0 2 0 49 5
2011—2012[76] Premier liga 33 2 3 0 1 0 37 2
2012—2013[77] Premier liga 31 3 2 0 1 0 34 3
2013—2014[78] Premier liga 31 0 2 0 2 0 35 0
2014—2015[79] Chempionat 45 2 0 0 1 0 3 0 49 2
2015—2016[80] Premier liga 30 3 1 0 0 0 31 3
2016—2017[81] Chempionat 37 1 2 0 1 1 40 2
2017—2018[82] Chempionat 5 0 0 0 2 0 0 0 7 0
2018—2019[83] Chempionat 0 0 0 0 0 0
Jami 284 16 11 0 9 1 4 0 308 17
Rangers (ijara) 2017—2018[82] Shotlandiya Premieri 15 1 2 0 0 0 0 0 17 1
Walsall 2018—2019[83] Birinchi liga 8 0 3 0 0 0 1 0 12 0
Milton Keynes Dons 2018—2019[83] Ikkinchi liga 18 1 18 1
2019—2020[84] Birinchi liga 11 1 0 0 3 0 1 0 15 1
Jami 29 2 0 0 3 0 2 0 34 2
Faoliyati jami 508 25 25 0 25 1 21 0 579 26

Xalqaro

tahrir
2018-yil 16-yanvar holatiga ko'ra[85]:
Terma jamoa va yil boʻyicha ishtirok va gollar
Milliy terma jamoa Yil Ishtirok Gollar
Shotlandiya 2011 1 0
2012 3 0
2013 6 0
2014 6 0
2015 6 0
2016 6 0
2017 1 0
Jami 29 0

Boshqaruv koʻrsatkichlari

tahrir
2022-yil 8-oktyabr holatiga ko'ra:
Jamoa va xizmat muddati boʻyicha boshqaruv koʻrsatkichlari
Jamoa Millat qachondan qachongacha Koʻrsatkichlar Manba(lar)
O'yinlar soni G'alaba Durang Mag'lubiyat Urilgan gollar Qarshi gollar Gollar farqi G'alaba %
Milton Keynes Dons   3-noyabr 2019 31-iyul 2021 80 30 19 31 107 105 +2 040 [86][87]
Swansea City   1-avgust 2021 hozir 64 24 17 23 86 92 −6 040 [87]
Jami 144 54 36 54 193 197 −4 040

Yutuqlari

tahrir

Peterborough United

  • Futbol Birinchi ligasi 2-oʻrin: 2008—2009[88]

Norwich City

  • Birinchi liga: 2009—2010[89]
  • Futbol ligasi Chempionati: 2010—2011[90]
  • Futbol ligasi Chempionati pley-off oʻyinlari: 2015[91]

Milton Keynes Dons

  • EFL Ikkinchi ligasi 3-oʻrin: 2018—2019[92]

Individual

  • Yilning PFA jamoasi: 2014—2015 Chempionat

Manbalar

tahrir
  1. „Players given a free transfer: Milton Keynes Dons“. English Football League. Qaraldi: 2021-yil 1-mart.
  2. 2,0 2,1 The PFA Footballers' Who's Who 2010–11. Mainstream Publishing, 2010 — 280-bet. ISBN 978-1-84596-601-0. 
  3. „PFA Championship Team of the Year: Deeney only Watford player“. BBC Sport (2015-yil 26-aprel). Qaraldi: 2018-yil 7-may.
  4. „Physical Education | Varndean School“. 2011-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 3-may.
  5. 5,0 5,1 „In Focus: Russell Martin“. MK Dons (2019-yil 3-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  6. „Done deal: Rangers complete loan signing of Russell Martin“. The Scotsman (2018-yil 16-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 20-iyul.
  7. „Wycombe Wanderers v Cambridge United, 07 August 2004“. 11 v 11. Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  8. Martin pens new Wycombe contract
  9. „Stockport 1-0 Wycombe (agg 2-1)“. BBC Sport (2008-yil 17-may). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  10. Posh snap up Wycombe right-back
  11. Martin Named Posh Skipper
  12. 12,0 12,1 „The Russell Martin Foundation“. The Russell Martin Foundation. Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  13. „Martin wants promotion number five to complete the set“. Milton Keynes (2019-yil 11-aprel). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  14. „Martin secures Norwich loan move“. BBC Sport (2009-yil 25-noyabr). Qaraldi: 2011-yil 2-yanvar.
  15. „Martin Move To Canaries Sealed“. Peterborough United F.C. (2010-yil 4-yanvar). 2011-yil 24-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 2-yanvar.
  16. „Doncaster 3 - 1 Norwich“. BBC Sport (2010-yil 15-sentyabr). Qaraldi: 2011-yil 2-yanvar.
  17. „Norwich 1 - 0 QPR“. BBC Sport (2011-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2011-yil 2-yanvar.
  18. „Norwich 1-1 Cardiff: Daily Mirror match report“. Mirror Football (2011-yil 17-may). Qaraldi: 2011-yil 17-may.
  19. „Norwich City fans' award caps season for Grant Holt“. BBC Sport (2011-yil 9-may). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  20. Russell Martin signs new Contract
  21. „Norwich 3 - Manchester City“. BBC Sport (2012-yil 29-dekabr). Qaraldi: 2013-yil 11-fevral.
  22. „Russell Martin commits future to Norwich with new three-year deal“. Sky Sports (2013-yil 9-iyul). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  23. „CLUB AND TEAM CAPTAINS ANNOUNCED“. Norwich City (2013-yil 10-avgust). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  24. Armstrong, Mark, 'Could Russell Martin be the special one?'
  25. „With Video: The Brighton rock standing between Albion and a rare away win“. The Argus (2014-yil 21-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  26. „Norwich 3-3 Brighton“. BBC Sport (2014-yil 22-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  27. „NORWICH PROMOTED TO PREMIER LEAGUE“. EuroSport (2015-yil 25-may). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  28. „Norwich 4-2 Watford“. BBC Sport (2016-yil 11-may). Qaraldi: 2021-yil 30-iyul.
  29. „RUSSELL MARTIN ON JOINING THE 300 CLUB“ (en). Norwich City F.C.. Qaraldi: 2017-yil 28-iyun.
  30. „City captain signs new deal with the Canaries“ (en). Norwich City F.C.. Qaraldi: 2017-yil 3-iyul.
  31. „Russell Martin: Rangers sign Norwich City defender on loan until summer“. BBC Sport. BBC (2018-yil 16-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 16-yanvar.
  32. 32,0 32,1 „Rangers 2-0 Aberdeen: Alfredo Morelos worth a 'barrowload of cash' - Murty“. BBC Sport. BBC (2018-yil 24-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 26-yanvar.
  33. „Rangers 2-0 Hearts“. BBC Sport (2018-yil 24-fevral). Qaraldi: 2018-yil 26-fevral.
  34. 34,0 34,1 „Russell Martin departs Norwich City“. Norwich City FC (2018-yil 31-avgust).
  35. „Russell Martin: Former Norwich City defender joins Walsall as player-coach“. BBC Sport (2018-yil 19-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 20-oktyabr.
  36. „Russell Martin: Scotland international leaves Walsall for family reasons“. BBC Sport (2019-yil 12-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 16-yanvar.
  37. „Russell Martin: MK Dons bring in defender after Walsall exit“. BBC Sport (2019-yil 15-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 16-yanvar.
  38. „Milton Keynes Dons 1-0 Mansfield Town“. BBC (2019-yil 4-may). Qaraldi: 2019-yil 6-noyabr.
  39. „Russell Martin: MK Dons manager quits playing to focus on new role“. BBC (2019-yil 6-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 6-noyabr.
  40. „Scots call for Russell Martin and James Forrest“. BBC Sport (2011-yil 17-may). Qaraldi: 2011-yil 17-may.
  41. „James Forrest gets first Scotland call-up“. STV (2011-yil 17-may). 2011-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-oktyabr.
  42. 42,0 42,1 Bailey, Michael. „Russell Martin wants to be a recognised man north of the border“. EDP 24. Archant Community Media Ltd (2013-yil 5-iyun). 2013-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 9-iyun.
  43. Bailey, Michael. „Norwich City stars excel in Scotland and the Republic of Ireland victories“. EDP 24. Archant Community Media Ltd (2013-yil 8-iyun). 2013-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 9-iyun.
  44. „Russell Martin appointed MK Dons First-Team Manager“. Milton Keynes Dons (2019-yil 3-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 3-noyabr.
  45. „League One & League Two clubs vote to end seasons early“. BBC Sport (2020-yil 9-iyun). Qaraldi: 2021-yil 26-iyul.
  46. „Zak: Style of play a joy to be involved in“. MK Dons (2021-yil 11-fevral). Qaraldi: 2021-yil 26-iyul.
  47. 47,0 47,1 „Behind the scenes with MK Dons, the team with the third highest possession in Europe“. The Athletic (2021-yil 1-aprel). Qaraldi: 2021-yil 26-iyul.
  48. „Welcome to MK Dons: A 56-pass goal and playing like Man City“. The Telegraph (2021-yil 26-mart). Qaraldi: 2021-yil 26-iyul.
  49. „Finishing 13th still a huge improvement for Dons“. MiltonKeynes.co.uk (2021-yil 9-may). Qaraldi: 2021-yil 26-iyul.
  50. „Club statement“. MK Dons (2021-yil 31-iyul). Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
  51. 51,0 51,1 51,2 „RUSSELL MARTIN CONFIRMED AS NEW SWANSEA CITY HEAD COACH“. Swansea City (2021-yil 1-avgust). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  52. „Blackburn Rovers 2–1 Swansea City“. BBC Sport (2021-yil 7-avgust). Qaraldi: 2021-yil 14-avgust.
  53. „Reading 0–3 Swansea City“. BBC Sport (2021-yil 10-avgust). Qaraldi: 2021-yil 14-avgust.
  54. „Swansea City 0–0 Sheffield United“. BBC Sport (2021-yil 14-avgust). Qaraldi: 2021-yil 14-avgust.
  55. „Bristol City 0–1 Swansea City“. BBC Sport (2021-yil 20-avgust). Qaraldi: 2021-yil 20-avgust.
  56. „Swansea City 3–0 Cardiff City“. BBC Sport (2021-yil 17-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 2-aprel.
  57. „Cardiff City 0–4 Swansea City“. BBC Sport (2022-yil 2-aprel). Qaraldi: 2022-yil 2-aprel.
  58. „Russell Martin blown away by Swansea City celebrations as special pre-match video emerges“. Wales Online (2022-yil 2-aprel). Qaraldi: 2022-yil 2-aprel.
  59. „The shift in Swansea City fans' attitudes in just two weeks has been astonishing and onus now is on the manager“. Wales Online (2022-yil 13-avgust). Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
  60. Mitchelmore, Ian „The day Swansea City blew away Russell Martin as he tells fans what to expect in new era“. Wales Online (2021-yil 7-avgust). Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  61. „Russell Martin: New Swansea City boss on playing style, record goals and beaches“. BBC Sport (2021-yil 6-avgust). Qaraldi: 2021-yil 6-avgust.
  62. „Scottish FA welcomes latest UEFA Pro Licence intake“. Scottish Football Association (2019-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
  63. „Russell Martin: Finding his identity at MK Dons – tactical analysis“. Total Football Analysis (2021-yil aprel). Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
  64. „Russell Martin's MK Dons living on the edge as the Brighton of League One“. The Telegraph (2021-yil 15-mart). Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
  65. 65,0 65,1 „The Russell Martin Foundation - About Us“. The Russell Martin Foundation. Qaraldi: 2021-yil 28-iyul.
  66. „World IBD Day: Russell Martin on living with Ulcerative Colitis“. Norwich City (2020-yil 19-may). Qaraldi: 2021-yil 28-iyul.
  67. 67,0 67,1 James. „'I'm probably deemed a weirdo': Russell Martin, the footballer who joined the Green party“. The Guardian (2018-yil 23-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 24-noyabr.
  68. „#28: Russell Martin: People and purpose at MK Dons“. Podbean (2021-yil 21-iyun). Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  69. „Games played by Russell Martin in 2004/2005“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  70. „Games played by Russell Martin in 2005/2006“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  71. „Games played by Russell Martin in 2006/2007“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  72. „Games played by Russell Martin in 2007/2008“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  73. „Games played by Russell Martin in 2008/2009“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  74. 74,0 74,1 „Games played by Russell Martin in 2009/2010“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2021-yil 17-oktyabr.
  75. „Games played by Russell Martin in 2010/2011“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  76. „Games played by Russell Martin in 2011/2012“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  77. „Games played by Russell Martin in 2012/2013“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  78. „Games played by Russell Martin in 2013/2014“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  79. „Games played by Russell Martin in 2014/2015“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 23-avgust.
  80. „Games played by Russell Martin in 2015/2016“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2015-yil 26-dekabr.
  81. „Games played by Russell Martin in 2016/2017“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2017-yil 21-aprel.
  82. 82,0 82,1 „Games played by Russell Martin in 2017/2018“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2017-yil 22-oktyabr.
  83. 83,0 83,1 83,2 „Games played by Russell Martin in 2018/2019“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2017-yil 22-oktyabr.
  84. „Games played by Russell Martin in 2019/2020“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2021-yil 17-oktyabr.
  85. „Martin, Russell“. National Football Teams. Benjamin Strack-Zimmermann. Qaraldi: 2015-yil 26-dekabr.
  86. „Milton Keynes Dons FC: Matches“. Soccerway. Perform Group. Qaraldi: 2019-yil 3-noyabr.
  87. 87,0 87,1 „Managers: Russell Martin“. Soccerbase. Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
  88. Sky Sports Football Yearbook 2009–2010 Rollin: . London: Headline Publishing Group, 2009 — 45, 306–307-bet. ISBN 978-0-7553-1948-0. 
  89. Sky Sports Football Yearbook 2010–2011 Rollin: . London: Headline Publishing Group, 2010 — 37, 276–277-bet. ISBN 978-0-7553-6107-6. 
  90. Sky Sports Football Yearbook 2011–2012 Rollin: . London: Headline Publishing Group, 2011 — 38, 274–275-bet. ISBN 978-0-7553-6231-8. 
  91. Shepka, Phil. „Middlesbrough 0–2 Norwich City“. BBC Sport (2015-yil 25-may). Qaraldi: 2018-yil 24-dekabr.
  92. „League Two: 2018/19: Current table“. Soccerbase. Centurycomm. Qaraldi: 2019-yil 6-may.