Saliha Sultan (Ahmed IIIning qizi)
Saliha Sulton (usmonli turkcha: صالحہ سلطان ; maʼnosi "xudojoʻy "; 1715-yil 21-mart – 1778-yil 11-oktyabr) – Usmonli malika, Sulton Ahmad III va uning turmush oʻrtogʻi Xotem Kadınning qizi. Uning goʻdakligida vafot etgan Selim ismli egizak akasi boʻlgan.
| Saliha Sultan | |
|---|---|
| Tugʻilishi |
Saliha binti Ahmed Han 1715-yil 21-mart Edirne saroyi, Usmonli imperiyasi |
| Vafoti |
1778-yil 11-oktyabr (63 yoshida) Istanbul, Usmonli imperiyasi |
| Dafn etilgan joy | |
| Dini | Sunniy islom |
Hayot
tahrirTugʻilishi
tahrirSaliha Sulton 1715-yil 21-martda Edirne saroyida tugʻilgan[1]. Uning otasi Sulton Ahmad III, onasi esa Xotem Kadın edi[2]. Uning 1718-yilning fevralida chaqaloqligida vafot etgan Shehzade Selim ismli egizagi boʻlgan[1].
Nikohlar
tahrir1728-yil 25-mayda, oʻn uch yoshida otasi Gʻozi Deli Husayn Poshoning oʻgʻli Sari Mustafo poshoga unashtirdi[3].Nikoh uch kundan keyin 28-may kuni boʻlib oʻtdi. Uning sepi 10 000 dukat edi. Shu kuni uni Eyüpdagi saroyga olib ketishdi[4].Ikkalasi birgalikda bir oʻgʻil va ikki qizli boʻldi[3]. U 1731-yilda eri vafot etganida beva qolgan.
1740-yil 30-iyunda[2] amakivachchasi Sulton Mahmud I hukmronligi davrida u Abdi Poshoning oʻgʻli Sarhosh Ali Poshoga turmushga chiqdi. U 1744-yilda vafot etganida beva qolgan. Ularning qizi bor edi. Ali Posho vafotidan keyin u Hatibzoda Yahyo Poshoga turmushga chiqdi. Uning bu turmushidan ham qizi boʻlgan[5]. 1755-yilda eri vafot etganida beva qoldi[6]
Oradan uch yil oʻtib, 1758-yil 6-aprelda[7] akasi Sulton Mustafo III hukmronligi davrida qirq uch yoshida Sadr vazir Koja Ragʻip Poshoga[8] turmushga chiqdi, Ragʻip Posho esa oltmish bir yoshda edi. U 1763-yilda vafot etdi. 1764-yil 9-mayda[7] u ilgari yanichar ogʻasi boʻlgan Vezir Turshu Mehmed poshoga turmushga chiqdi. U 1770-yilda vafot etganida yana beva qoldi.
Oʻlim
tahrirSaliha Sulton 1778-yil 11-oktyabrda oltmish uch yoshida Eyüpdagi Bahariya saroyida vafot etdi va Istanbuldagi Eyüp qabristoniga dafn qilindi[4]. Oʻlimidan soʻng uning mol-mulki xazina tomonidan oʻzlashtirildi. Uning uylari va mol-mulklari Esma Sultonga berildi[9].
Bolalar
tahrirSaliha Sultonning bir oʻgʻli va toʻrt qizi bor edi. Shulardan:
Saliha Sultonning birinchi turmushidan oʻgʻil va qizlari:
- Sultonzoda Ahmad Bey (1729 —1736); [4]
- Fatma Hanimsulton, 1748-yilda Hatibzoda Yahyo Poshoning ukasi Ibrohim Beyga turmushga chiqqan.
Saliha Sultonning yana uchta qizi ham bor edi, lekin ular qaysi nikohdan tugʻilgani maʼlum emas:
- Aysha Hanimsulton[4][3] (1754-yilda vafot etgan, Eyüp qabristoniga dafn etilgan)[10].
- Emine Hanimsulton[3] (1783-yil 12-mayda vafot etgan, Eyüp qabristoniga dafn etilgan)[10].
- Hatice Hanimsulton[4] Fatma Sultonning oʻgʻli Mehmed Beyga turmushga chiqqan[10].
Ajdod
tahrir| 16. Ahmad I | ||||||||||||||||
| 8. Ibrohim I | ||||||||||||||||
| 17. Kösem Sulton | ||||||||||||||||
| 4. Mehmed IV | ||||||||||||||||
| 9. Hatice Turhan Sultan | ||||||||||||||||
| 2. Ahmad III | ||||||||||||||||
| 5. Gülnuş Sultan | ||||||||||||||||
| 1. Saliha Sultan | ||||||||||||||||
| 3. Hace Hanım Kadın | ||||||||||||||||
Manbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1 Silahdar Findiklili Mehmed Agha. Nusretnâme: Tahlil ve Metin (1106-1133/1695-1721), 2001 — 831-bet.
- ↑ 2,0 2,1 Dumas, Juliette. Les perles de nacre du sultanat: Les princesses ottomanes (mi-XVe – mi-XVIIIe siècle), 2013 — 642, 767-bet.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Uluçay 2011.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Sakaoğlu 2008.
- ↑ Şemʼdânî-zâde Fındıklılı, Süleyman Efendi. Şemʼdânî-zâde Fındıklılı Süleyman Efendi târihi Mürʼiʼt-tevârih-Volume I Aktepe: . Edebiyat Fakültesi Matbaası, 1976 — 140-bet.
- ↑ Trabzon Tarihi Sempozyumu. Trabzon Belediyesi, January 1, 1999 — 186-bet. ISBN 978-9-757-77027-5.
- ↑ 7,0 7,1 Güngör 2014.
- ↑ Davis 1986.
- ↑ „Saliha Sultan“. Eyüpsultan Belediyesi. Qaraldi: 2019-yil 15-oktyabr.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 „Saliha Sultan“. Eyüpsultan Belediyesi. Qaraldi: 2019-yil 15-oktyabr.
Adabiyotlar
tahrir- Davis, Fanny. The Ottoman Lady: A Social History from 1718 to 1918. Greenwood Publishing Group, 1986. ISBN 978-0-313-24811-5.
- Güngör, Tahir. Vak'a-nüvîs Hâkim Efendi Tarihi (Metin ve Tahlil), 2014.
- Sakaoğlu, Necdet. Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık, 2008. ISBN 978-9-753-29623-6.
- Uluçay, Mustafa Çağatay. Padişahların kadınları ve kızları. Ankara, Ötüken, 2011.