Sharqiy Timor bayrogʻi (portugalcha: Bandeira de Timor-Leste) gerb va madhiya bilan birga rasmiy davlat ramzidir. Rasmiy ravishda 2002-yilda tasdiqlangan, ammo u Sharqiy Timor mustaqilligi hali tan olinmagan paytdan boshlab 1975-yildan beri norasmiy ravishda mavjud boʻlib kelgan.[1] Sharqiy Timor bayrogʻi oʻzining mustamlakachilik oʻtmishini eslab, uni yengishga intilayotgan xalqni ifodalaydi. Dizayn mamlakat tarixini aks ettiruvchi tasvirlarni, shuningdek, Sharqiy Timorning milliy xarakterini ifodalovchi bayroqni yaratish uchun kelajakka umid bildiruvchi tasvirlarni birlashtiradi. Sharqiy Timor bayrogʻi millatni har qanday sifatlarini ifodalagan bir nechta bayroqlardan biridir va u boshqa davlatning bir qismi sifatida emas, balki uni mustaqil davlat sifatida ifodalash uchun ishlatilgan yagona Sharqiy Timor bayrogʻidir.

Sharqiy Timor bayrogʻi
Mamlakat Sharqiy Timor
Mutanosibligi 1:2
Qabul qilindi 20-may, 2002-yil (22 yil avval) (2002-05-20)

2002-yil 20-may kuni yarim tunda BMT bayrogʻi tushirildi va uning oʻrniga mustaqil Sharqiy Timor bayrogʻi koʻtarildi.

Tavsif

tahrir

Davlat bayrogʻi toʻgʻri toʻrtburchak shaklida boʻlib, kattasi kichigi bilan qoplangan ikkita teng yonli uchburchakdan tashkil topgan. Bitta uchburchak qora rangda, balandligi bayroq uzunligining uchdan bir qismini tashkil qiladi, u balandligi bayroqning yarmiga teng sariq uchburchakda yotadi. Qora uchburchakning markazida yoʻnaltiruvchi nurni bildiruvchi oq besh qirrali yulduz joylashgan. Yulduzning uchlaridan biri bayroqning yuqori chap burchagiga burilgan. Bayroqning qolgan qismi qizil rangda. Kenglik va uzunlik nisbati 1: 2 ni tashkil qiladi. Sharqiy Timor Respublikasi Konstitutsiyasi, 1-qism, 15-boʻlim. (oʻzbek tiliga norasmiy tarjimasi).

Simvolizm

tahrir

Sharqiy Timor Respublikasi konstitutsiyasiga ko‘ra, sariq uchburchak mamlakat tarixidagi mustamlakachilik izlarini ifodalaydi. Qora uchburchak yengish kerak boʻlgan qiyinchiliklarni anglatadi. Qizil rang ozodlik uchun kurashni anglatadi. Yulduz — yoʻnaltiruvchi nur, yulduzning oq rangi — dunyoning ramzidir.[2]

Bayroq tarixi

tahrir

Sharqiy Timor Portugaliya imperiyasining bir qismi boʻlgunga qadar shaxsiy bayrogʻiga ega emas edi. Bayroqning eng qadimgi shakli 1702-yilda mamlakatni ifodalay boshlagan. 1965-yilda Sharqiy Timorni ramzi uchun Portugaliya bayrogʻining bir varianti taklif qilingan, biroq u hech qachon Portugaliya hukumati tomonidan tasdiqlanmagan. Millat oʻz mustaqilligini eʼlon qilgandan soʻng 1975-yilda ayni vaqtdagi bayrogʻini qabul qildi, biroq u Indoneziya ishgʻoli ostida boʻlishidan oldin qisqa vaqt davomida ishlatilgan holos. Sharqiy Timor 1976-yilda Indoneziya ichida ifodalash uchun yangi bayroqqa ega boʻldi va 1999-yilgacha ushbu bayroqdan foydalandi. Oʻsha paytda Birlashgan Millatlar Tashkiloti bayrogʻi xalq yana toʻliq mustaqillikka oʻtgunicha ishlatilgan va u joriy bayroq bilan almashtirilgan.[3]

Manbalar

tahrir
  1. https://www.fotw.info/flags/tl.html flag of Timor
  2. https://www.britannica.com/topic/flag-of-East-Timor Britannica flags
  3. https://www.gettysburgflag.com/flags-banners/timor-leste-flags Timor leste flag history