Stephen Smale

Stephen Smale (talaffuzi: Stiven Smeyl) (1930-yil 15-iyulda tugʻilgan) — amerikalik matematik. Smale topologiya, dinamik tizimlar va matematik iqtisodiyot sohasidagi izlanishlari bilan mashhur. 1966-yil Fields medali bilan, 2007-yil Wolf mukofoti bilan taqdirlangan.

Stephen Smale
Tavalludi	15-iyul 1930-yil (1930-07-15) Flint, Michigan
Fuqaroligi	AQSh
Sohasi	Matematika
Institutlar	Chikagodagi Toyota texnologik instituti Hong Kong shahar universiteti Chicago universiteti Columbia universiteti California universiteti, Berkeley
Taʼlimi	Michigan universiteti
Akademik rahbarlari	Raoul Bott
Mashhur shogirdlari	Rufus Bowen César Camacho Robert L. Devaney John Guckenheimer Morris Hirsch Nancy Kopell Jacob Palis Themistocles M. Rassias Jim Renegar Siavash Shahshahani Mike Shub
Mashhur ishlari	Umumlashtirilgan Poincaré gipotezasi Dastaklarga parchalanish Gomoclinic orbita Smale taqasi Smale teoremasi Morse–Smale tizimi Aksiomva A Palais–Smale kompaktlik holati Blum–Shub–Smale mashinasi Smale–Williams attraktori Morse–Palais lemmasi Regulyar gomotopiya Sard teoremasi Sferani burash Structural barqarorlik Whitehead eshishi Diffeomorfizm
Mukofotlari	Sloan stipendiyasi (1960) Fields medali (1966) Oswald Veblen geometriya mukofoti (1966) Chauvenet mukofoti (1988) Milliy fan medali (1996) Wolf mukofoti (2007)

Smale 1948-yil Michigan universitetiga kirgan, ammo darslarni oʻzlashtirish unga mushkul boʻlgan. Shunday boʻlsa-da, u aspiranturaga kirgan va 1957-yil Raoul Bott yetakchiligida PhD darajasini olgan. Olim oʻttiz yildan koʻproq vaqt davomida California universiteti, Berkeleyning matematika fakultetida ishlagan (1960–1961- hamda 1964–1995-yillarda).

1958-yil Smale sferani toʻnkarish isbotlab, matematika dunyosini lol qoldirgan. 1961-yil Poincaré gipotezasini 5 va undan katta oʻlchamlar uchun isbotlab bergan. 1962-yilda esa h-cobordism teoriyasini isbotlab bergan, aynan shu uchun Fields medali bilan taqdirlangan.