Sternotomiya
Sternotomiya (qadimgi yunon tilidan – sternum, koʻkrak va tomia – kesma, kesish) – toʻsh suyagini kesishdan iborat jarrohlik amaliyoti boʻlib hisoblanadi. Organizmning oldingi mediastinning organlarida(yurak, oʻpka) jarrohlik amaliyotini oʻtkazish uchun va patologik shakllanishlar mavjud boʻlganda, sternumni kesish orqali, koʻkrak qafasining oldingi qismida jarrohlik amaliyotlari oʻtkaziladi va turli patologik shakllanishlar aniqlanadi. Sternotomiya ham koʻkrak qafasi jarrohligida torakal yondashuvlar soniga kiritilgan, koʻkrak devori orqali koʻkrak qafasi organlariga kirishni taʼminlaydi(koʻkrakdan tashqari va kombinatsiyalangan yondashuvlardan farqli oʻlaroq)[1].
Sternotomiya turlari
tahrir- Qisman yuqori median sternotomiya;
- Toʻliq uzunasıga median sternotomiya;
- Transvers sternotomiya;
Qisman yuqori median sternotomiya
tahrir- Amaliyotdan koʻzlangan maqsad: aortaning shoxlari boʻyicha operatsiyalar, substernal guatrni olib tashlash.
- Afzalliklari: sternumning toʻliq diseksiyasisiz anterosuperior mediastinumning anatomik shakllanishiga yaxshi kirish.
- Kamchiliklari: operatsiyadan keyingi sternomediastinitning rivojlanish xavfi.
Toʻliq uzunasıga median sternotomiya
tahrir- Amaliyotdan koʻzlangan maqsad: yurak va uning barcha qismlari (shu jumladan koronar arteriyalar), koʻtarilgan qism va aorta yoyi boʻyicha operatsiyalar.
- Afzalliklari: oldingi mediastinning organlariga keng kirishni taʼminlaydi .
- Kamchiliklari: operatsiyadan keyingi sternomediastinitning rivojlanish xavfi.
Transvers sternotomiya
tahrir- Amaliyotdan koʻzlangan maqsad: ikki tomonlama oʻpka transplantatsiyasi uchun, ikki tomonlama metastazlarni olib tashlash uchun, yurak jarrohligida.
- Afzalliklari: yurakning barcha qismlariga va katta tomirlarga kirish imkoniyati.
- Kamchiliklari: gemotoraks choʻqqisining toʻsiqli koʻrinishi, operatsiyadan keyingi kuchli ogʻriq, operatsiyadan keyingi davrda sternum sintezining mumkin boʻlgan buzilishi.
Sternotomiya oʻtkazishdan avvalgi tekshiruvlar
tahrir- qon testlari, shu jumladan koagulogramma;
- siydik sinovlari;
- elektrokardiogramma;
- koʻkrak qafasi rentgenogrammasi.[2]
Sternotomiya uchun koʻrsatmalar
tahrir- yurakning tugʻma yoki orttirilgan patologiyalari;
- sil kasalligi;
- oʻpkada metastazlari;
- timus, qalqonsimon bez va boshqalarning oʻsmalari.[3]
Sternotomiya oʻtkazishga qarshi koʻrsatmalar
tahrir- surunkali kasalliklarning mavjudligi;
- ogʻir yurak-oʻpka yetishmovchiligi;[4]