Subhadra Joshi
Subhadra Joshi (1919-yil 23-mart — 2003-yil 30-oktabr; Sialkot, Panjob) — taniqli hind ozodligi faoli, siyosatchi va Hindiston Milliy Kongressining parlamenti aʼzosi. U 1942-yilda Hindistondan chiqish harakatida qatnashgan va keyinchalik Dehli-Pradesh Kongress qoʻmitasi (DPCC) prezidenti boʻlib qoldi.[1] U Sialkotdagi (hozirgi Pokistonda) taniqli oilaga mansub edi.[2] Uning otasi VN Datta Jaypur shtatida politsiya xodimi va amakivachchasi Krishnan Gopal Datta Panjobda faol kongressmen edi.
Erta hayot va taʼlim
tahrirU Jaypurdagi Maxaraja qizlar maktabida, Laxordagi Lady Maclegan oʻrta maktabida va Jalandhardagi Kanya Mahavidyalayada oʻqigan. U Lahordagi Forman Christian kollejida siyosatshunoslik boʻyicha magistrlik darajasini oldi.[3] U kollejda oʻqib yurgan kezlarida siyosiy faoliyat bilan shugʻullana boshladi.
Karyera
tahrirOzodlik kurashidagi roli
tahrirGandining gʻoyalari bilan boyigan Lahorda oʻqiyotganda Vardhadagi Ashramiga tashrif buyurdi. Talabalik davrida u 1942-yilda Hindistonni tark etish harakatida qatnashgan va Aruna Asaf Ali bilan birga ishlagan.[4] Bu vaqt ichida u Dehliga koʻchib oʻtdi va u yerda yashirincha ishladi va „Hamara Sangram“ jurnalini tahrir qildi. U hibsga olindi va Lahor markaziy ayollar qamoqxonasida qamoq muddatini oʻtagandan soʻng, u sanoat ishchilari orasida ishlay boshladi.
Boʻlinishdan keyin sodir boʻlgan kommunal tartibsizliklar paytida u „Shanti Dal“ tinchlik koʻngillilar tashkilotini tuzishga yordam berdi, u oʻsha qiyin paytlarda kuchli aksil-jamoa kuchiga aylandi. Joshi partiya chaqiruvchisi etib tayinlandi.[5] Shuningdek, u Pokistondan evakuatsiya qilinganlarni reabilitatsiya qilishni ham tashkil qildi. Anis Kidvay oʻzining „Ozodlik soyasida“ kitobida u Subhadra Joshi bilan Dehli atrofidagi turli qishloqlarga musulmonlarni majburan evakuatsiya qilishni toʻxtatish va tinchlikni saqlashga harakat qilishlari haqida koʻp holatlarni eslatib oʻtadi.[5] U, shuningdek, Rafi Ahmad Kidvayga juda yaqin edi va 1987-yil dekabr oyida bergan intervyusida uning siyosatdagi rolini esladi.[6] 1998-yilda Sagari Chhabraga bergan intervyusida Joshi boʻlinish paytida jamoaviy uygʻunlikni saqlashga harakat qilgan ishi haqida gapirdi.[7]
Mustaqil Hindistondagi roli
tahrirSubhadra Joshi oʻz hayotini Hindistondagi jamoat totuvligi ishiga bagʻishlagan qizgʻin sekulyarist edi. 1961-yilda Hindiston mustaqillikdan keyingi birinchi yirik tartibsizliklar boshlanganda u Sagarda bir necha oy yashadi. Keyingi yili u umumiy aksil-jamoaviy siyosiy platforma sifatida „Sampradayikta Virodhi qoʻmitasi“ ni tuzdi va 1968-yilda ishni qoʻllab-quvvatlash uchun „Dunyoviy demokratiya“ jurnalini ochdi. 1971-yilda mamlakatda dunyoviylik va jamoat doʻstligi ishini davom ettirish uchun Qaumi Ekta Trust tashkil etildi.[8]
Parlament aʼzosi sifatida
tahrirU 1952-yildan 1977-yilgacha toʻrt muddatga parlament deputati boʻlgan — 1952-yilda Karnal (Xaryana), 1957-yilda Ambala (Xaryana), 1962-yilda Balrampur (Uttar-Pradesh) va 1971-yilda Chandni Chowk Lok Sabha saylov okrugidan.[9] 1962-yilda Balrampurda Atal Behari Vajpayini magʻlubiyatga uchratganidan soʻng, u 1967-yilgi Lok Sabha saylovida xuddi shu oʻrindan unga yutqazdi. U 1971-yilda Dehlidagi Chandani Chowkdan Lok Sabha saylovlarida gʻalaba qozondi, ammo 1977-yilda xuddi shu oʻrindan Sikandar Baxtga yutqazdi. U Karnaldan (oʻsha paytda Panjobda) saylanganida Panjob shtatidan birinchi ayol deputat boʻldi.[10] 1987-yilda bergan intervyusida u Karnaldan saylovda qatnashishi kerakligiga qanday qaror qilinganini esladi.[11] 1962-yilgi saylovda u Balrampurdan deputat boʻlgan Atal Bixari Vajpayini magʻlub etdi.[7][12] U maxsus nikoh toʻgʻrisidagi qonun, banklarni milliylashtirish, xususiy hamyonlarni bekor qilish va Aligarx universitetiga oʻzgartirishlar kiritish toʻgʻrisidagi qonunni qabul qilishga muhim hissa qoʻshdi. U 1957-yildagi Jinoyat-protsessual kodeksi qonun loyihasiga yangi band (1957-yil 19-dekabrdagi 90-sonli qonun loyihasi[13]) „eri ikki xotinlik jinoyatini sodir etganida, sud jarayoniga pul sarflashda ayolga etkazilgan qiyinchiliklarni bartaraf etish uchun“ kompensatsiya toʻlashni kiritdi.[14] U 1960-yilda qabul qilingan va mustaqillikdan keyin qabul qilingan 15 xususiy aʼzo qonun loyihalaridan biridir.[14] Biroq, uning eng katta yutugʻi uning Jinoyat protsessual kodeksiga oʻzgartirish kiritish boʻyicha muvaffaqiyatli harakati boʻldi, bu esa jamoalar nizosiga yoki adovatga olib keladigan har qanday uyushgan tashviqotni tanib olinadigan jinoyatga aylantirdi.[2] U Indira Gandining eri Feroz Gandi bilan ishqiy munosabatda boʻlganligi aytiladi.[15]
U Rajiv Gandi jamgʻarmasi tomonidan berilgan Rajiv Gandi Sadhbhavana mukofoti bilan taqdirlangan.[1]
Oʻlim va meros
tahrirSubhadra Joshi 2003-yil 30-oktabrda Ram Manohar Lohia kasalxonasida (Dehli) uzoq davom etgan kasallikdan soʻng 84 yoshida vafot etdi.[1] Uning farzandlari yoʻq edi.[1] 2011-yil 23-martda tugʻilgan kuni munosabati bilan pochta boʻlimi tomonidan uning sharafiga esdalik markasi chiqarildi.[16]
Manbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Subhadra Joshi dead“. The Hindu (31-oktabr 2003-yil). 24-dekabr 2003-yilda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ 2,0 2,1 Press Information Bureau English Releases. Pib.nic.in. Retrieved on 11 November 2018.
- ↑ Subhadra Joshi (nee Datta) — A Brief Biographical Account. Commemoration Volume. p. 30. seculardemocracy.in
- ↑ Commemorative Postage Stamp on Freedom Fighter Subhadra Joshi released by Pratibha Patil. Jagranjosh.com (28 March 2011). Retrieved on 2018-11-11.
- ↑ 5,0 5,1 Qidvāʼī, Anis. In freedom's shade. [Bangalore]: New India Foundation, 2011. ISBN 9780143416098. OCLC 713787016.
- ↑ Media Office, Jamia Millia Islamia (2017-03-23), Subhadra Joshi (on Rafi Ahmad Kidwai) in conversation with Desraj Goyal (Jamia media), qaraldi: 2019-03-30
- ↑ 7,0 7,1 Web. „India: 1998 interview with Subhadra Joshi by Sagari Chhabra“ (en). South Asia Citizens Web (2019-yil 30-mart). 2022-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
- ↑ Subhadra Joshi (nee Datta) — A Brief Biographical Account. Commemoration Volume. p. 32. seculardemocracy.in
- ↑ „Chandni Chowk Parliamentary Constituency Map, Election Results and Winning MP“. www.mapsofindia.com. Qaraldi: 2019-yil 30-mart.
- ↑ „NOT 'fair' Punjab“. The Tribune (19-mart 2019-yil). Qaraldi: 30-mart 2019-yil.[sayt ishlamaydi]
- ↑ Media Office, Jamia Millia Islamia (2017-03-23), Subhadra Joshi (on Rafi Ahmad Kidwai) in conversation with Desraj Goyal (Jamia media), qaraldi: 2019-03-30
- ↑ „An Ode to The Pioneering Woman Who Handed Vajpayee a Rare Poll Defeat!“ (en-US). The Better India (2018-yil 20-avgust). Qaraldi: 2019-yil 30-mart.
- ↑ K., Chopra, J.. Women in the Indian parliament : (a critical study of their role). New Delhi: Mittal Publications, 1993. ISBN 8170995132. OCLC 636124745.
- ↑ 14,0 14,1 Ganz. „The other 14 private members' bills passed since Independence“ (en-gb). www.legallyindia.com. Qaraldi: 2019-yil 30-mart.
- ↑ Sanjay Suri. „Mrs. G's String of Beaus“.
- ↑ MB’s Stamps of India: Subhadra Joshi. Mbstamps.blogspot.in (23 March 2011). Retrieved on 2018-11-11.
