Sulaymon ibn Ali al-Hoshimiy (arabcha: سليمان بن علي الهاشمي‎) (taxminan 700—759) – abbosiylarning ilk shahzodasi. 750—755-yillarda Basra hokimi boʻlib ishlagan.

Sulaymon ibn Ali al-Hoshimiy
سليمان بن علي الهاشمي
Abbosiylarning Basra hokimi
Mansab davri
750 – 755
Oʻtmishdoshi Yazid ibn Umar (Umaviylar hokimi)
Vorisi Sufyan ibn Muoviya
Amir al-haj
Shaxsiy maʼlumotlari
Vafoti 759-yil oktyabr (59 yosh)
Basra
Bolalari
Otasi Ali ibn Abdulloh ibn al-Abbos

Faoliyati

tahrir

Ali ibn Abdulloh ibn Abbosning oʻgʻli boʻlmish Sulaymon[1] 750—751-yillarda as-Saffoh tomonidan Iroqning janubidagi Basra va unga tobe hududlari, jumladan Dajla tumanlari, Bahrayn, Ummon va Mihrajanqadhaq kabi bir qator viloyatlarning hokimi etib tayinlangan[2]. 753-yilda xalifa ham uni oʻsha yilgi haj ziyoratiga boshchilik qilish uchun saylangan[3].

Sulaymon Basra hokimi boʻlgan davrida viloyatni rivojlantirish maqsadida keng koʻlamli jamoat ishlari loyihalarini amalga oshirdi. Bu loyihalar yangi kanallar qurish va mahalliy suv taʼminotini yaxshilashni oʻz ichiga olardi[4]. Shuningdek, u Xozim ibn Xuzayma at-Tamimiyning 750–751-yillarda Ummondagi xorijiy isyonchilarga qarshi yurishida unga qoʻshinini tashish uchun kemalar yetkazib berishda yordam bergan[5]. 754-yilda Sulaymon ukasi Abdullohga al-Mansurga qarshi qoʻzgʻoloni muvaffaqiyatsizlikka uchragandan soʻng Basrada boshpana berishga ruxsat etgan. Sulaymon va Iso ibn Ali oxir-oqibat ukalarini al-Mansurga uning hayotini saqlab qolish sharti bilan topshirishdi. Biroq, bu kelishuv tez orada buzildi va xalifa Abdullohni yashirincha qatl ettirdi[6].

Sulaymon taxminan 755 yilgacha hokim boʻlib qoldi, shundan soʻng al-Mansur uni Sufyon ibn Muoviya foydasiga lavozimidan chetlatdi[7]. 759-yil oktabr oyida 59 yoshida Basrada vafot etdi. Uning oʻrniga bir qancha oʻgʻillari, jumladan, Muhammad va Jaʼfar qoldilar[8].

Adabiyotlar

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. Lassner 1980.
  2. Yarshater 1985–2007, v. 27: p. 196; Bosworth 1997, s. 822.
  3. Yarshater 1985–2007, v. 27: p. 208; Gordon et al. 2018, s. 1092; Al-Mas'udi 1861–1917, v. 9: p. 63.
  4. Al-Baladhuri 1924.
  5. Yarshater 1985–2007.
  6. Bosworth 1997, s. 822; Yarshater 1985–2007, v. 28: pp. 17-18, 49, 56-57; Gordon et al. 2018, ss. 1099, 1101–02; Al-Mas'udi 1861–1917, v. 6: p. 177.
  7. Date of dismissal is based on Arjomand 1994, ss. 26 n. 95, 28–29. See also Yarshater 1985–2007, v. 27: pp. 198, 204, 208; v. 28: pp. 6, 47, 53, 56-57 (who places his dismissal in either 756 or 757); Gordon et al. 2018, ss. 1101–02, 1119.
  8. Bosworth 1997, s. 822; Yarshater 1985–2007, v. 28: p. 80. For his descendants, see Ibn Hazm 1982, s. 34.