Ъ

Ъ, ъ — oʻzbek kirill alifbosining 28-harfi, ayirish belgisi deb ataladi. Hozirgi oʻzbek lotin alifbosida unga ʼ (tutuq) belgisi mos keladi.

Kirill alifbosi harfi Ъ
Kirill yozuvi
А	Б	В	Г	Ґ	Д	Ђ
Ѓ	Е	(Ѐ)	Ё	Є	Ж	З
Ѕ	И	(Ѝ)	І	Ї	Й	Ј
К	Л	Љ	М	Н	Њ	О
П	Р	С	Т	Ћ	Ќ	У
Ў	Ф	Х	Ц	Ч	Џ	Ш
Щ	Ъ	Ы	Ь	Э	Ю	Я
Tarixiy harflar
(Ҁ)	(Ѹ)	Ѡ	(Ѿ)	(Ѻ)	Ѣ	Ꙗ
Ѥ	ІѢ	Ѧ	Ѫ	Ѩ	Ѭ	Ѯ
Ѱ	Ѳ	Ѵ	(Ѷ)	Ын
Noslavyan tillari harflari
Ӑ	Ӓ	Ә	Ӛ	Ӕ	Ԝ	Ғ
Ӻ	Ӷ	Ҕ	Ԁ	Ԃ	Ӗ	Ҽ
Ҿ	Ӂ	Җ	Ӝ	Ԅ	Ҙ	Ӟ
Ԑ	Ӡ	Ԇ	Ӥ	Ӣ	Ӏ	Ҋ
Қ	Ҟ	Ҡ	Ӄ	Ҝ	Ԟ	Ԛ
Ӆ	Ԓ	Ԡ	Ԉ	Ԕ	Ӎ	Ҥ
Ԣ	Ԋ	Ң	Ӊ	Ӈ	Ӧ	Ө
Ӫ	Ҩ	Ҧ	Ԥ	Ҏ	Ԗ	Ҫ
Ԍ	Ҭ	Ԏ	Ӳ	Ӱ	Ӯ	Ү
Ұ	Ҳ	Ӽ	Ӿ	Һ	Ҵ	Ӵ
Ҷ	Ӌ	Ҹ	Ӹ	Ҍ	Ӭ	Ԙ
Eslatma. Qavs ichidagi belgilar (mustaqil) harf maqomiga ega emas.

Ъ, ъ — oʻzbek kirill alifbosining yigirma yettinchi harfi—maxsus belgi. Hozirgi oʻzbek yozuvida alohida tovushni ifodalamaydi, shuning uchun ham „harf“ deb emas, „belgi“ („ayirish belgisi“) deb ataladi. 1940 yilda kirill grafikasi asosidagi alifboga oʻtish vaqtida, rus tilidagi oʻzlashgan soʻzlarni aslidagiday yozish zarurligi haqidagi ilmiy asoslanmagan imloviy qoidani amalga oshirish maqsadida alifboga kiritilgan, ayni paytda oʻzbek lotin alifbosidagi apostrof vazifasini ham bajara boshlagan. Faqat rus, arab va fors tillaridan oʻzlashgan soʻzlar tarkibidagina uchraydi.

Arab tilidan oʻzlashgan soʻzlarda arab tilining oʻzigagina xos boʻlgan portlovchi boʻgʻiz undoshi (£. — ayn) oʻrnida qoʻllanadi. Bu belgi soʻz oʻrtasida (razʼezd, podʼezd; aʼlo, maʼno) va baʼzi arabcha soʻzlar oxirida (murabbaʼ, tatabbuʼ) keladi; soʻz boshida qoʻllanmaydi. Undosh tovushni ifodalovchi harfdan keyin kelganda, shu tovushni keyingi boʻgʻindan ajratib turishga xizmat qilganligi uchun „ayirish belgisi“ deb yuritiladi. Oʻzbek xalqi foydalangan yozuvlardan faqat kirill yozuvidagina ayni shaklda uchraydi.

Kodlar jadvali

Kodlanishi	Registr	Oʻnlik kod	Oʻn oltilik kod	Sakkizlik kod	Ikkilik kod
Yunikod	Bosh harf	1066	042A	002052	00000100 00101010
	Kichik harf	1098	044A	002112	00000100 01001010
ISO 8859-5	Bosh harf	202	CA	312	11001010
	Kichik harf	234	EA	352	11101010
KOI 8	Bosh harf	255	FF	377	11111111
	Kichik harf	223	DF	337	11011111
Windows 1251	Bosh harf	218	DA	332	11011010
	Kichik harf	250	FA	372	11111010

HTMLda Ъ bosh harfini Ъ yoki Ъ kabi, ʼ kichik harfini esa — ъ yoki ъ kabi yozish mumkin.

Yana qarang

• ʼ (belgi)

Adabiyotlar

• Karskiy Ye. F. Славянская кирилловская палеография. — 2-nashr., faksimil. — L., M.(faks.), 1928, 1979 (faks.). — С. 167, 203. — 494 с. — 2 700 nusx.