Afina Mattei — Afinaning antiqa haykali; Miloddan avvalgi 100-yillardagi Rim nusxasi, miloddan avvalgi IV-asrga oid yunon bronza asli, ehtimol Evfranorning ishi[1].

Tarix va tavsif

tahrir

Haykal 1959-yilda Pireda (Afina) topilgan bronza asl nusxaning antiqa nusxasi. 1626-yildan beri haykal oʻz nomini olgan Mattei kolleksiyasida edi. 1808-yilda Kardinal Fesch tomonidan sotib olingan, 1814-yilda Bovo-Kraon uyi oilasining mulkiga oʻtdi. 1821-yilda Lui XVIII tomonidan sotib olingan[1].

 
Luvr zalida „Afina Mattei“

Afina chap oyogʻini bir oz egilgan holda oʻng oyogʻiga suyanib turadi. Chap qoʻl maʼbudaning tanasidan burilib, egilgan oʻng uning beliga yotadi. Mutaxassislarning taʼkidlashicha, chap qoʻlda nayza yoki qalqon boʻlishi mumkin. Bronza haykalning nusxachisi dubulgʻada tasvirlangan boyqushlarni qoʻchqor boshlari tasviriga almashtirdi. Haykal chap bilak va qoʻl, oʻng qoʻl barmoqlari, boʻyinning oʻng tomoni va pastki iyagi, shuningdek, maʼbuda yuzi elementlari va uning dubulgʻasi zamonaviy restavratsiya qilingan[1].

Afina sandalda (chap oyogʻida koʻrinadi) tagida turibdi. Uning ustida yerga qulab tushayotgan peplos. Koʻkrakda oʻng yelkada oʻrnatilgan egida bor. Egida markazida Gorgoneion (yomon koʻzga qarshi talisman) joylashgan. Sochlar soch turmagiga yigʻilib, Chalkid dubulgʻasi bilan qoplangan.

Haykalning balandligi, poydevor bilan birga 230 sm. Hozirda, u Luvrda (inventar raqami Ma 530[2]), zallardan birining markazida marmar poydevorda joy olgan[3].

Adabiyotlar

tahrir
  • Waywell GB „Athena Mattei“, Afinadagi Britaniya maktabining yillik jurnalida, 66, 1971, p. 373-382[4].

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 „«Афина Маттеи»“. 2014-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-mart.
  2. Louvre Ma 530 (Sculpture)
  3. „Athena, called the «Peaceable» or the «Mattei Athena»“. 2020-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-mart.
  4. „Athena Mattei“. 2018-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-mart.

Havolalar

tahrir