Andijon uyezdi — Turkiston general-gubernatorligi, Fargʻona viloyatining maʼmuriy-hududiy birligi. Maʼmuriy markazi — Andijon shahri.

Geografiyasi

tahrir

Uyezd Fargʻona viloyatining shimoliy-sharqiy qismida joylashgan boʻlib, Semirechensk va Sirdaryo viloyatlari bilan chegaradosh boʻlgan. Maydoni 13 333,2 kv. verst. Yer yuzasi togʻli boʻlib, baland Fargʻona tizma tizmalaridan tashkil topgan. Sunʼiy sugʻorish sharoitidagi vodiylar dehqonchilik uchun qulay boʻlgan, togʻ tizmalarining yon bagʻirlarida keng yaylovlari boʻlgan.

Tarixi

tahrir

uyezd 1876-yilda Qoʻqon xonligining Rossiya imperiyasiga qoʻshib olinib, Fargʻona viloyati tashkil etilgandan soʻng tashkil topgan. uyezdning ilk rahbari Smirnov boʻlgan (boshqa manbalarda Semyonov). Arxiv manbalarning birida Andijon uyezdi boshligʻi podpolkovnik Koshiyevskiy boʻlgani, 1866-yil 8-avgustdan praporshik lavozimida harbiy qismda xizmat qilgani, 1876-yil 6-martdan Andijon uyezd boshligʻining katta yordamchisi boʻlib xizmat qilgani, oʻzbek tilini yaxshi bilgani, mahalliy tilda erkin yozishni bilgani qayd etilgan. 1876-yildan 1917-yil oktyabr toʻntarishiga qadar butun Andijon uyezdi aholisi, hududi uyezd boshligʻi tomonidan cheklanmagan huquq vakolatlar orqali boshqarilgan. uyezd boshligʻi bevosita Fargʻona oblast harbiy gubernatoriga boʻysungan[1].

Maʼmuriy boʻlinishi

tahrir

Uyezd yer oʻlchovchisi V.Kolodovkinning 1890-yili tuzgan („Karta Andijanskogo uyezda Ferganskoy oblasti“) xaritasida Andijon uyezdi tarkibiga 22 volost boʻlgan.

Volostlar
Volostlar Asl nomi Hozirgi hududi
Baliqchi   Oʻzbekiston, Andijon viloyati
Norin   Oʻzbekiston, Namangan viloyati
Xaqulobod   Oʻzbekiston, Namangan viloyati
Izboskan   Oʻzbekiston, Andijon viloyati
Oltinkoʻl   Oʻzbekiston, Andijon viloyati
Xakan   Oʻzbekiston
Yorboshi   Oʻzbekiston
Magir
Novkent   Qirgʻiziston
Qoʻqonqishloq   Oʻzbekiston
Bozorqoʻrgʻon   Qirgʻiziston
Oyim   Oʻzbekiston, Andijon viloyati
Qoʻrgʻontepa   Oʻzbekiston, Andijon viloyati
Qorasuv   Qirgʻiziston Oʻsh viloyati,

  Oʻzbekiston Andijon viloyati

Koʻgart   Qirgʻiziston
Jalaquduq   Oʻzbekiston, Andijon viloyati
Maylisoy   Qirgʻiziston
Mosi   Qirgʻiziston
Kenkolqoragir
Qorakoʻlsarisuy
Jalolobod   Qirgʻiziston
Chankent   Qirgʻiziston

Aholisi

tahrir

1900-yilda uyezdda 351 187 kishi istiqomat qilgan. Aholisi sartlar, qipchoqlar, qirgʻizlar va oz sonli ruslardan iborat boʻlgan[2].

Manbalar

tahrir
  1. Shamsutdinov, R; Ishoqov, A. Andijon Tarihidan lavhalar. Andijon: «Sharq» nashriyoti, 2013. 
  2. Энциклопедический словарь „Андижанский уезд“. Qaraldi: 11-noyabr 2022-yil.[sayt ishlamaydi]