Baden-Baden
Baden-Baden Germaniyaning Baden-Württemberg yerida joylashgan aholi punktidir. Maydoni – 140,21 km2. 54445 nafar aholi istiqomat qiladi (2010).
Baden-Baden | |
---|---|
aholi punkti | |
48°45′43″N 8°14′27″E / 48.76194°N 8.24083°E | |
Mamlakat | Germaniya |
Yer | Baden-Württemberg |
Hukumat | |
• Oberburgomistr | Wolfgang Gerstner |
Avvalgi nomlari | Baden |
Maydon | 14,021 km2 (5,414 kv mi) |
Markazi balandligi | 161 m |
Aholisi (2010) |
54 445 |
Vaqt mintaqasi | UTC+1, yozda UTC+2 |
Telefon kodi | 07221 und im Rebland 07223 |
Pochta indeks(lar)i | 76530-76534 |
Avtomobil kodi | BAD |
Rasmiy kodi | 08 2 11 000 |
|
Shahar Osbach vodiysida dengiz sathidan 189 metr balandlikda joylashgan va Baden Qora oʻrmonining gʻarbiy yon bagʻrida Os daryosi boʻyida joylashgan. Aholisi taxminan 54 000 kishi. Mashhur dam olish maskani. 1931-yilgacha shahar Baden deb nomlangan, ammo nemis shtatlarida bunday nomdagi bir nechta shaharlar boʻlganligi sababli, odamlar koʻpincha kiritib: „Badendagi Baden“ (Baden viloyati) deishgan va hozirgi qoʻshaloq nom shunday paydo boʻlgan. Baden-Baden oʻzining issiq buloqlari bilan mashhur boʻlib, ular qadimgi rimliklar tomonidan ishlatilgan. Shaharda Rim vannalarining xarobalari saqlanib qolgan.
Tarixi
tahrirMahalliy termal buloqlar bilan mashhur boʻlgan qadimgi rimliklar aholi punktini oʻzlarining imperatori Avreliy Aleksandr Severus sharafiga – Civitas Aurèlia aquensis (Aurelia Aquensis) deb nomlaganlar va vannalar qurganlar, ulardan shahar Baden ((soʻzma-soʻz 'vannalar') keyin unga tegishli boʻlgan yerlar) nomini olgan. 12-asrda Baden Zähringen xonadonining margraflari egalik qilgan. Keyinchalik Baden yerlari Baden-Baden va Baden-Durlax margraviatlariga boʻlingan. Baden shahri margrafning ilk qarorgohi boʻlib qolgan.
Baden-Baden kurortining birinchi tabiiy-ilmiy va geografik tavsifi 1489-yilda shveysariyalik gumanist tarixchi, Freiburg universiteti professori Geinrich Gundelfingen tomonidan berilgan boʻlsa-da, u faqat 17-asr oxirida, yoʻl tarmogʻining kengayishi va savdo yoʻllarining rivojlanishi bilan keng maʼlum boʻlgan. Mashhurligi ayniqsa 18-asrning oxiridan boshlab koʻplab fransuz muhojirlarining shaharga tashrifi tufayli oshgan. 1804-yildan beri Napoleon sharofati bilan yuksalib, kengayib borayotgan Baden Buyuk Gersogligi hukumati kurort shahrining Yevropadagi shuhratini mustahkamlash uchun hech qanday kuchini ayamagan. Birinchi jahon urushidan oldin balneologik kurort eng qimmat va oʻsha payt modalardan biri boʻlib, rus zodagonlari va savdogarlarining sevimli joylaridan biri boʻlgan.
Shaharni Germaniya va Shveysariyadagi xuddi shu nomdagi bir qancha boshqa shaharlardan ajratib koʻrsatish uchun Baden in Baden juda tez-tez soʻzlashuvda ishlatilgan. Shu sababli, 1931-yilda shahar hokimiyati shaharni Baden-Baden nomiga oʻzgartirishga qaror qilgan.
Geografiyasi
tahrirHududi
tahrirBaden-Badenning hududi 140,19[1] km2dir. Dengiz sathidan oʻrtacha 181 m balandlikda joylashgan.
Demografiyasi
tahrir1961-yildan 2023-yilgacha boʻlgan aholi soni statistikasi | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Madaniyati va diqqatga sazovor joylari
tahrirTeatrlar va kontsert zallari
tahrirBaden-Baden teatri – Goethe maydonida qurilgan (nemischa: Goetheplatz ) Parij operasi modelida oʻsha paytdagi kazino ijarachisi Edward Benaj tashabbusi bilan Charles Kouto tomonidan ishlab chiqilgan[2].
Ayniqsa, teatrning ochilishi uchun 1862-yil avgustda „Beatris va Benedict“ operasi bastakor Hector Berlioz tomonidan yozilgan boʻlib, uning premerasiga oʻzi dirijyorlik qilgan[3][4].
Festspielhaus (nemischa: Festspielhaus ) Germaniyada davlat subsidiyalarini talab qilmaydigan yagona teatrdir[5][6]. 1998-yil 18-aprelda shahar chekkasiga koʻchirilgan eski temir yoʻl stansiyasi negizida ochilgan. Stansiyani kontsert zaliga aylantirish loyihasi muallifi avstriyalik arxitektor Wilhelm Holzbauer[7].
Muzeylar
tahrir- Faberge muzeyi (nemischa: Das Fabergé Museum ) dunyodagi birinchi muzey boʻlib, butunlay zargar Karl Faberge asarlariga bagʻishlangan.
- Baden-Baden shahar muzeyi (Baden-Baden Stadtmuseum);
- Kunsthalle Baden-Baden (nemischa: Staatliche Kunsthalle Baden-Baden );
- Frider Burda muzeyi (nemischa: Museum Frieder Burda ) – meʼmor Richard Meier tomonidan qurilgan;
- 19-asr sanʼat va texnologiya muzeyi;
- Gehrke-Rehmund muzeyi (nemischa: Kunstmuseum Gehrke-Remund ) Frida Kahlo asarlari nusxalarining doimiy koʻrgazmasi bilan mashhur[8].
Arxitektura yodgorliklari
tahrir- Hochenbaden qal’asi shaharning asosiy sayyohlik maskanlaridan biridir.
- Neuburg 15—17-asrlarda Baden margrafining qarorgohi boʻlgan.
- Baden-Badendagi kazino Germaniyadagi eng qadimgi kazinolardan biridir.
Galereya
tahrirManbalar
tahrir- ↑ (unspecified title) — Federal Statistical Office.
- ↑ „История Театра Баден-Бадена на официальном сайте театра“ (en). 2013-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „История Театра Баден-Бадена на официальном сайте театра“ (en). 2013-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Gektor Berlioz (Hector Berlioz (1803—1869)) (Wayback Machine saytida 2013-07-11 sanasida arxivlangan) (olm.)
- ↑ „Pochemu Baden-Badenu ne nujni subsidii – Opernaya truppa v Baden-Badene unikalna: operniy teatr i konsertniy zal Baden-Badena obxoditsya bez subsidiy.“ („OpernbetriebWarum Baden-Baden ohne Zuschüsse auskommt – Der Opernbetrieb in Baden-Baden ist ein Unikum: Als einziges Opern- und Konzerthaus des Kontinents kommt Baden-Baden ohne Subventionen aus.“) (Wayback Machine saytida 2014-03-02 sanasida arxivlangan) (olm.)
- ↑ „Chudotvorniy Festshpilxaus – Baden-Badenskiy Festshpilxaus yavlyaetsya edinstvennim nemeskim teatrom, kotoriy ne beryot deneg u gosudarstva. Baden-Baden eto ssena, kotoraya predpochitaet innovatsionnie idei gosudarstvennim subsidiyam.“ („Das wundersame Festspielhaus. – Das Baden-Badener Festspielhaus ist das einzige deutsche Theater, das kein Geld vom Staat nimmt. Baden-Baden ist aber auch eine Bühne, die innovative Ideen den staatlichen Subventionen vorzieht.“) (olm.)
- ↑ „Официальный сайт Фестшпильхауса“ (de). 2013-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ [1] Sayt muzeya Gerke-Remund (Kunstmuseum Gehrke-Remund)(olm.)
Adabiyotlar
tahrir- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil