Charlz Moen Rays (1952-yil 25-avgustda tug'ilgan) amerikalik virusolog va Nobel mukofoti laureati bo'lib, uning asosiy tadqiqot yo'nalishi Gepatit C virusi hisoblanadi. U Nyu-York shahridagi Rokfeller universitetida virusologiya professori, Kornell universiteti va Vashington universiteti tibbiyot fakultetining yordamchi professori. Mukofot paytida u Rokfellerning fakulteti edi.

Charles M. Rice
Tavalludi 25-avgust 1952[1]
Fuqaroligi AQSh
Sohasi Virusologiya
Institutlar

Vashington universiteti tibbiyot fakulteti Rokfeller universiteti

Kornel universiteti
Tezis sarlavhasi Sindbis virusining strukturaviy oqsillari bo'yicha tadqiqotlar
Akademik rahbarlari James Strauss
Mukofotlari

Robert Koch mukofoti (2015) Lasker-DeBakey Klinik tibbiy tadqiqotlar mukofoti (2016)

Fiziologiya yoki tibbiyot bo'yicha Nobel mukofoti (2020)

Rays Amerika fan taraqqiyoti assotsiatsiyasi aʼzosi, Milliy fanlar akademiyasining aʼzosi va 2002-yildan 2003-yilgacha Amerika Virusologiya Jamiyatining prezidenti boʻlgan. U Ralf FW Bartenschlager va Maykl J. Sofiya bilan birgalikda 2016 Lasker-DeBakey Klinik Tibbiy Tadqiqot mukofotiga sazovor boʻlgan.[2][3] Maykl Xoughton va Xarvi J. Alter bilan birga esa " Gepatit C virusini kashf etgani uchun" fiziologiya va tibbiyot bo'yicha 2020-yilgi Nobel mukofotiga sazovor bo'ldi.[4][5]

Erta hayot va ta'lim

tahrir

Charlz Moen Rays 1952-yil 25-avgustda Kaliforniyaning Sakramento shahrida tug'ilgan.[6][7]

Rays Phi Beta Kappa ni 1974-yilda Devisdagi Kaliforniya universitetining zoologiya boʻyicha bakalavr darajasi bilan tamomlagan. 1981-yilda u Kaliforniya Texnologiya Institutida biokimyo fanlari nomzodi ilmiy darajasini oldi, u yerda Jeyms Shtraus laboratoriyasida RNK viruslarini o'rgandi. Doktorlikdan keyingi tadqiqotlarni o'tkazish uchun Caltechda to'rt yil qoldi.[8][9]

Karyera

tahrir

Doktorlikdan keyingi ishidan so'ng Rays tadqiqot guruhi bilan 1986-yilda Vashington universiteti tibbiyot maktabiga ko'chib o'tdi va u yerda 2001-yilgacha qoldi.

Rays 2001-yildan beri Rokfeller universitetida Moris R. va Korin P. Grinberg professori. Shuningdek, u Vashington universiteti tibbiyot fakulteti va Kornell universitetining yordamchi professori hisoblanadi. U oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi, Milliy sog'liqni saqlash institutlari va Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti qo'mitalarida ishlagan.

U 2003-yildan 2007-yilgacha Eksperimental tibbiyot jurnali, 2003-yildan 2008-yilgacha Virusologiya jurnali va 2005-yildan hozirgi kungacha PLoS patogenlari muharriri boʻlgan. U 400 dan ortiq ilmiy nashrlarning muallifi.[8]

 
Fiziologiya yoki tibbiyot bo'yicha 2020-yilgi Nobel mukofoti: HJ Alter, M Xoughton va CM Rays tomonidan olib borilgan seminal tajribalar HCV ni A bo'lmagan, B bo'lmagan gepatitning qo'zg'atuvchisi sifatida kashf etishga olib keldi.

Caltechda u Sindbis virusi genomini o'rganish va flaviviruslarni o'zlarining viruslar oilasi sifatida yaratish bilan shug'ullangan. U bu ish uchun ishlatgan sariq isitma virusi shtammi oxir-oqibat sariq isitmaga qarshi vaktsina ishlab chiqish uchun ishlatilgan. Sent-Luisdagi Vashington universitetida Sindbis virusini o'rganayotganda Rays 1989-yilda The New Biologist jurnalida chop etilgan maqolasida laboratoriyada yuqumli flavivirus RNKni qanday ishlab chiqarganini tasvirlab berdi. Ushbu maqola gepatit C virusini o'rganayotgan Stiven Feynstonning e'tiborini tortdi va Raysga gepatit C ga qarshi vaktsina yaratish uchun ushbu texnikadan foydalanishni taklif qildi. 1997-yilda Rays shimpanzelar ustida olib borilgan tadqiqotlarda foydalanish uchun gepatit C virusining birinchi yuqumli klonini o'stirdi. Bu virus ham endemik edi. 2005-yilda Rays, shuningdek, inson bemorida aniqlangan virusning o'tkir shaklining shtammini laboratoriya sharoitida ko'paytirishga majbur bo'lishi mumkinligini ko'rsatgan jamoaning bir qismi edi. Raysning gepatit C tadqiqotiga qo'shgan hissasi unga ko'plab mukofotlarga sazovor bo'ldi.[7]

Mukofotlar

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. (unspecified title)
  2. „The Rockefeller University » Scientists & Research“. rockefeller.edu. Qaraldi: 16-noyabr 2016-yil.
  3. „2016 Lasker~DeBakey Clinical Medical Research Award: Hepatitis C replicon system and drug development“. The Lasker Foundation (2016). Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
  4. 4,0 4,1 „Press release: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2020“. Nobel Foundation. Qaraldi: 5-oktyabr 2020-yil.
  5. Wu, Katherine J.; Victor, Daniel. „Nobel Prize in Medicine Awarded to Scientists Who Discovered Hepatitis C Virus“ (en-US). The New York Times (6-oktyabr 2020-yil). Qaraldi: 7-oktyabr 2020-yil.
  6. Freund. „Nobelpreis für Medizin geht an Hepatitis-C-Entdecker“. Deutsche Welle (5-oktyabr 2020-yil). Qaraldi: 5-oktyabr 2020-yil.
  7. 7,0 7,1 Nair, P. (18-aprel 2011-yil). „Profile of Charles M. Rice“. Proceedings of the National Academy of Sciences. 108-jild, № 21. 8541–8543-bet. Bibcode:2011PNAS..108.8541N. doi:10.1073/pnas.1105050108. PMC 3102406. PMID 21502493.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  8. 8,0 8,1 Rice. „Curriculum Vitae: Charles M. Rice“. Fonds Baillet Latour (31-yanvar 2016-yil). 14-fevral 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-oktyabr 2020-yil.
  9. 9,0 9,1 „Charles M. Rice wins Lasker Award for groundbreaking work on the hepatitis C virus“. The Rockefeller University (13-sentabr 2016-yil). Qaraldi: 20-aprel 2018-yil.
  10. „Charles M. Rice, Ph.D.“. Pew Trusts. Qaraldi: 6-oktyabr 2020-yil.
  11. „Elected Fellows“. AAAS.org. Qaraldi: 6-oktyabr 2020-yil.
  12. „Charles Rice“. National Academy of Sciences.
  13. „Nobel Prize Awarded to Power Trio of ASM Contributors“. ASM.org (5-oktyabr 2020-yil). Qaraldi: 6-oktyabr 2020-yil.
  14. „CHARLES RICE“. KNAW. 2020-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-oktyabr 2020-yil.
  15. „Robert-Koch-Preis“. Robert Koch Stiftung. Qaraldi: 6-oktyabr 2020-yil.[sayt ishlamaydi]
  16. „THE BAILLET LATOUR HEALTH PRIZE - 2018 HISTORICAL BACKGROUND“. FRNS. Qaraldi: 11-dekabr 2017-yil.

Havolalar

tahrir