Madinatul Ulum Bagboriy Najibiya Aliya Madrasasi (arabcha: المدرسة العالية النجيبية مدينة العلوم بباغباري) yoki Madinatul Ulum Bagbariy (Dorul Ulum Bagbariy[2] nomi bilan ham tanilgan) – Hindistonning Assam shahrida joylashgan madrasa. Bu Janubiy Assam – Katta Silhet mintaqasidagi eng qadimgi islom taʼlim muassasasi.

Madinatul Ulum Bagbariy
Asos solingan sanasi 1-fevral, 1873-yil (151 yil avval) (1873-02-01)
Prezidenti Mavlono Abdulmannan[1]
Manzili
Karimganj tumani
,
Assam
,
Hindiston

Tarixi

tahrir

Unga 1873-yilda taniqli islom olimi Najib Ali Choudhuriy tomonidan asos solingan. Anʼanaga koʻra, Makkada yashagan Choudhuriy tushida Islom paygʻambari Muhammad tomonidan ziyorat qilingan va unga vataniga qaytib, diniy taʼlimni yoyishni buyurilgan. Madrasa Choudhuriyning oʻz uyida, Karimganj yaqinidagi Bagbari qishlogʻida tashkil etilgan va rasman uning ismi bilan nomlangan. U qariyb bir asr davomida shu joyda qolib, 1969-yilda oʻsha paytdagi muhtamim (bosh), Mavlono Ashabuddin davrida hozirgi joyiga koʻchirilgan[3].

Mashhur Dorul Ulum Deobanddan (bir necha yil oldin tashkil etilgan) namunasi boʻlgan Madinatul Ulum Bagbariy mintaqadagi birinchi haqiqiy madrasa boʻlib, ilgari mavjud boʻlgan norasmiy taʼlim muassasalaridan farqli ravishda standartlashtirilgan taʼlim turini taklif qilgan[2]. Dastlab u „Shar-i-Jomiy“ kursigacha boʻlgan kurslarni taqdim etgan, ilmiy darajasidagi „Davr-i-Hadis“ kursi ham 1992-yildan keyin joriy qilingan[4].

Obroʻ-eʼtibori

tahrir

Oʻz tarixi davomida Madinatul Ulum Bagbariy Buyuk Silhet mintaqasida arab tili olimlarini yetishtirishda juda muhim rol oʻynagan va shu kungacha oʻz obroʻsini saqlab qolmoqda[3]. Madrasa hozirda Bengal sultoni Alavuddin Husayn Shohning zobiti Sher Malik tomonidan Surjyadas qishlogʻida masjid qurilishini bildiruvchi sifatida 1509-yildagi arab epigrafiga ega[5].

Xodimlari

tahrir

Najib Ali Choudhurining avlodi Abdulbari Choudhuriy 1948-yilda Dorul Ulum Deobanddagi oʻqishdan qaytganidan soʻng Madinatul Ulum Bagbariyning direktori etib tayinlangan. Xuddi shu yili uning nevarasi Abdulmunim Choudhuriy birinchi Shayxul Hadis (Hadis professori) etib tayinlangan. Choudhuriyning boshqa avlodlari orasida madrasada oʻqituvchi boʻlgan Jamil Ahmad Choudhuriy, shuningdek, ijroiya qoʻmitasi aʼzolari boʻlgan Said Ahmad Choudhuriy va Abdul Ahad Choudhuriylar ham bor[6].

Manbalar

tahrir
  1. „মদিনাতুল উলুম বাগবাড়ি মাদ্রাসার ১৪৬ তম বার্ষিক অনুষ্ঠান আগামী ১ফেব্রুয়ারি“ (Bangla). Taranga Barta (2019-yil 29-yanvar). 2020-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-fevral.
  2. 2,0 2,1 Khan, Bazlur Rahman. „Madrasa Education System in South Assam“. The Milli Gazette (2012-yil 25-may). Qaraldi: 2020-yil 4-fevral.
  3. 3,0 3,1 Rahman, Md. Matiur. Teaching of Arabic language in Barak Valley: a historical study (14th to 20th century). Silchar: Assam University, 2009 — 59–60, 101-bet. 
  4. Rahman & Bhuiya (2009)
  5. Mitra, Pratip Kumar (2011). "An Inscription of Sultan Ala al-din Husain Shah from Cachar, Assam". Journal of the Asiatic Society (The Asiatic Society) 53. 
  6. Qasemi, Ataur Rahman (2021), Choudhury, Tajul (muh.), একটি উজ্জল ইতিহাস (Bengali), Madinatul Uloom Bagbari