Mil Mi-8 (ruscha: Ми-8, NATO hisobot nomi: Hip) ikki turbinli vertolyot boʻlib, dastlab 1960-yillarda Sovet Markaziy Aerogidrodinamik Instituti (SAGI) tomonidan ishlab chiqilgan va 1968-yilda Sovet havo kuchlari tarkibiga kiritilgan. Rossiyada samolyot modelini ishlab chiqarish 2024-yilda ham davom etmoqda[1]. Transport vertolyoti sifatidagi eng keng tarqalgan rolidan tashqari, Mi-8 havo-desant qoʻmondonlik posti, qurolli otishma kemasi va razvedka platformasi sifatida ham qoʻllanadi.

Mil Mi-8
Mi-8

Baltic Airlines aviakompaniyasining Mil Mi-8 tikuchari Sankt-Peterburgdagi Petropavlovsk qalʼasiga uchmoqda.
Transport vertolyoti (shuningdek, bir nechta qurolli versiyalari)
Ishlab chiqaruvchi Qozon vertolyotlari
Ulan-Ude aviatsiya zavodi
Milliy kelib chiqishi Sovet Ittifoqi/Rossiya
Birinchi parvoz 1961-yil 7-iyul
Xizmatga kirish 1967
Foydalanuvchilar
Ishlab chiqarish yillari 1961—h. v.
Ishlab chiqarishdan birliklar 17 000 va bugungi kunda ishlab chiqarish davom etmoqda; dunyodagi eng koʻp ishlab chiqarilgan vertolyot
Versiyalar Mil Mi-8M/Mi-17

Mi-8 dunyodagi eng koʻp ishlab chiqarilgan vertolyot boʻlib[2], 17 000 dan ortiq birliklari bilan 50 dan ortiq mamlakatlar foydalanadi. 2015-yil holatiga koʻra, tegishli Mil Mi-17 bilan birlashtirilganda, ikkita vertolyot dunyodagi uchinchi eng keng tarqalgan tezkor harbiy samolyotdir[3].

Operatorlar

tahrir
 
Operatorlar
  Amaldagi
  Sobiq

Sobiq operatorlar

tahrir

Texnik xususiyatlari (Mi-8MT)

tahrir
 
Mil Mi-8ning 3 koʻrinishli chizmasi

Janeʼs All The World’s Aircraft maʼlumotlari 1992–93[24]

Umumiy xususiyatlar

  • Ekipaj: 3 (uchuvchi, ikkinchi uchuvchi, bort muhandisi)
  • Imkoniyat: 24 yoʻlovchi yoki 12 zambil va 1 tibbiy xizmatchi uchun oʻrindiq
  • Uzunlik: 18,4 m (60 fut 4 dyuym)
  • Balandligi: 5,5 m (18 fut 1 dyuym)
  • Boʻsh vazn: 7100 kg (15653 lb)
  • Brüt vazni: 11 100 kg (24 471 lb)
  • Maksimal uchish ogʻirligi: 13 000 kg (28 660 lb)
  • Yoqilgʻi quvvati: 3700 L (980 AQSh gal; 810 imp gal)
  • Elektr stantsiyasi: 2 × Klimov TV3-117MT turbovalli dvigatellar, har biri 1,454 kVt (1,950 ot kuchi)
  • Asosiy rotor diametri: 21,29 m (69 fut 10 dyuym)
  • Asosiy rotor maydoni: 356 m 2 (3,830 sq ft) * Pichoq qismi: NACA 23012[25]

Ishlash

  • Maksimal tezlik: 250 km/soat (160 milya, 130 kn)
  • Kruiz tezligi: 240 km/soat (150 milya, 130 kn)
  • Masofa: 495 km (308 mil, 267 nmi)
  • Parom masofasi: 960 km (600 mil, 520 nmi)
  • Xizmat koʻrsatish shipi: 5 000 m (16 000 fut)

Qurollanish

  • 57 mm S-5 raketalari, bombalar yoki 9 M17 Phalanga ATGM va bir yoki ikkita yon tomonga oʻrnatilgan PK pulemyotlarini oʻz ichiga olgan oltita qattiq nuqtada 4,000 kg (8,818 funt) bir martalik oʻq donlar mavjud

Manbalar

tahrir
  1. Erkanli, Dr Sertan „MI-8 Helicopter: A Versatile Aircraft for Military and Civilian Use | Defensebridge“ (en). defensebridge.com (2023-yil 24-mart). Qaraldi: 2024-yil 6-sentyabr.
  2. Air Force Magazine (en). Air Force Association, July 2015 — 66-bet. Qaraldi: 2023-yil 25-avgust. 
  3. „Strength in numbers: The World's Top 10 military aircraft types“. Flightglobal.com. Reed Business Information Limited (2015-yil 9-yanvar). 2015-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-oktyabr.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 4,23 4,24 4,25 4,26 4,27 4,28 4,29 4,30 4,31 4,32 4,33 4,34 4,35 4,36 4,37 4,38 4,39 4,40 4,41 4,42 4,43 4,44 4,45 4,46 4,47 4,48 4,49 4,50 4,51 4,52 4,53 4,54 „World Air Forces 2013“. Flightglobal Insight (2013). 2012-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  5. Roth, Andrew. „Taliban have captured more than 100 military helicopters, Russia says“ (2021-yil 25-avgust).
  6. „Albanian Defense Ministry“. Aaf.mil.al. 2015-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 10-iyul.
  7. „A Critical Link“. Vertical Mag. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  8. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kpalt
  9. „World's Air Forces 1987“. Flightglobal.com. 2014-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  10. „World Air Forces 2019“. Flightglobal Insight (2019). Qaraldi: 2019-yil 3-aprel.
  11. „World's Air Forces 1987“. Flightglobal.com. 2013-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  12. MilAvia Press. „Order of Battle – Transnistria“. Milaviapress.com. 2017-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 7-avgust.
  13. valerys. „Tiraspol Flughafen“. Panoramio.com (2007-yil 18-avgust). 2017-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 7-avgust.
  14. „Turk Jandarma Teskilati Mi-8/17“. Helis.com. 2013-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  15. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named thedrive1
  16. „Trade Registers“. SIPRI. Qaraldi: 2020-yil 27-yanvar.
  17. „Ceskoslovenske VoJenske Letectvo Mi-17“. Helis.com. 2013-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  18. „World's Air Forces 1987“. 2013-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  19. „Mil Mi-8 Hip | Guyana Defence Force“ (2016-yil 20-aprel). 2021-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 28-sentyabr.
  20. „GM Helicopters fleet“. Gmhelicopters.com. 2014-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  21. „World's Air Forces 2004“. Flightglobal.com. 2013-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  22. „World's Air Forces 1987“. 2013-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  23. „World's Air Forces 1987“. 2015-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-mart.
  24. Jane's all the world's aircraft 1992–93, 83rd, Coulson, Surrey, UK: Jane's Information Group, 1992. ISBN 978-0710609878. 
  25. Lednicer, David „The Incomplete Guide to Airfoil Usage“. m-selig.ae.illinois.edu. Qaraldi: 2019-yil 16-aprel.

Havolalar

tahrir