Osiyo Le Mans seriyasi Automobile Club de l’Ouest (ACO) tomonidan tashkl etilgan va Osiyoda joylashgan avtomobil sporti tashkilotlarining aʼzoligida har yili oʻtkaziladigan poyga musobaqasi hisoblanadi. Ushbu musobaqa 2007-yilda oʻzining ikkinchi mavsumini oʻtkazib tugatilgan Yaponiya Le Man Challengening davomi sifatida tashkil etilgan. ACO xalqaro darajadagi musobaqalarga Osiyo davlatlaridan jamoalar va poygachilarni jalb qilishni maqsad qilgan.

Osiyo Le Mans seriyasi
Hudud Osiyo
Prototip klass LMP2, LMP2 Am, LMP3
GT Klass GT, GT Am
Shinalar yetkazib beruvchilar Michelin
Avtopoygachilar gʼolibi LMP2:
Birlashgan Qirollik Matt Bell
Birlashgan Qirollik Ben Hanley
Qoʻshma Shtatlar Rodrigo Sales
LMP2 Am:
Shveysariya David Droux
Shveysariya Sébastien Page
Fransiya Eric Trouillet
LMP3:
Fransiya Christophe Cresp
Fransiya Antoine Doquin
Fransiya Steven Palette
GT:
Birlashgan Qirollik Ben Barnicoat
Qoʻshma Shtatlar Brendan Iribe
Birlashgan Qirollik Ollie Millroy
GT Am:
Kanada Mikaël Grenier
Birlashgan Qirollik Ian Loggie
Germaniya Valentin Pierburg
Jamoalar oʻrtasida gʻolib LMP2: Birlashgan Qirollik Nielsen Racing
LMP2 Am: Fransiya Graff
LMP3: Ispaniya CD Sport
GT: Birlashgan Qirollik Inception Racing bilan Optimum Motorsport
GT Am: Germaniya SPS automotive performance
Rasmiy vebsayt asianlemansseries.com
Hozirgi mavsum

2008-yil 1-2-noyabr kunlari Xitoyning Shanxay shahrida navbatdagi poyga boʻlib oʻtishi kerak edi, ammo keyinchalik bekor qilindi. Mavsumning ilk poygasi, 2009-yil 1000 km.lik Okayama poygasi 2009-yil 30-oktabr va 1-noyabr kunlari Yaponiyaning Okayama shahrida kuniga bittadan 500 km masofadan iborat poygalar boʻlib oʻtdi. Bu ilk mavsumdagi yagona poyga edi. 7-8-noyabr kunlari Xitoyning Shanxay xalqaro trassasida oʻtkazilishi rejalashtirilgan ikkinchi Osiyo Le Mans seriyasidagi poyga iqtisodiy sabablarga koʻra ACO tomonidan bekor qilindi[1]. Toʻrt toifaning har birida gʻolib boʻlgan jamoalar (LMP1, LMP2, GT1 va GT2) avtomatik ravishda keyingi bosqichga (2010-yilgi Le Manda 24 soat) taklifnoma olishdi. 2013-yilgi mavsum ochlishi 2012-yilgi Le Manda natijalari eʼlon qilinishi bilan boshlandi.

Tarixi

tahrir

1992-yilda Butun Yaponiya sport prototipi chempionati (JSPC) tugaganidan soʻng, Osiyoda sport prototiplarini oʻz ichiga olgan katta poyga seriyasi yoʻq edi, garchi butun Yaponiya Grand Touring Car Chempionatida (JGTC) maxsus chempionat boʻlgan boʻlsa ham. Ushbu musobaqa bugungi Super GT seriyasi hisoblanadi.

Yangi chempionat rejalari dastlab Don Panoz tomonidan ishlab chiqilgan va 2000-yilda ACO tomonidan qoʻllab-quvvatlangan. Uning Amerika Le Mans seriyasi va 2001-yilga moʻljallangan Yevropa Le Mans seriyasidan namuna boʻlgan Osiyo-Tinch okeani Le Mans seriyasi rejalari tasdiqlangan. Unga koʻra ikki yoʻnalish belgilab olingan tadbiri oʻtkazildi. 1999-yilda Yaponiyadagi Fuji Speedwayda Le Mans Fuji 1000km Le Mans avtomobillarini 2000-yilgi 24 soatlik Le Manga avtomatik kirish uchun JGTC mashinalari bilan birlashtirdi. Ushbu gʻoyadan soʻng Amerikaning Le Mans seriyasi 2000-yilda Avstraliya shaharlaridan biri Adelaida trassasida „Ming yillik“ poygasida paydo boʻldi. Ushbu ikki voqea rejalashtirilgan APLMS seriyasining asosi boʻlib xizmat qildi. ELMS yaratilayotganda Don Panoz 2001-yil oxirida Malayziyadagi Sepang xalqaro trassasida APLMS koʻrgazmasini oʻtkazish niyatini eʼlon qildi.

Biroq, Yevropaning Le Mans seriyasi debyut mavsumida ishtirokchilar yetishmasligi kuzatildi va oxir-oqibat bekor qilindi. Don Panoz APLMSga kamroq qiziqish bildirishiga qaror qildi. Shunday qilib, APLMS koʻrgazma poygasi va Osiyo seriyasi uchun barcha rejalar bekor qilindi.

ACO 2006-yilda Sports Car Endurance Race Operation (SERO) tomonidan nazorat qilinadigan Yaponiya Le Mans Challenge dasturini ishlab chiqish bilan Le Mans Endurance Series modeli asosida oʻzlarining chempionatlarini rivojlantirishga harakat qilishdi. Unda ham raqobatchilar yoʻq edi va ikkinchi mavsumdan keyin bekor qilindi.

2009-yilda qayta tashkil etilgan Osiyo Le Mans seriyasi Yaponiyaning Okayama shahrida ikkita 500 km poyga bilan ochilish marosimini oʻtkazdi. 2010-yilda Xitoyning Chjuxay shahrida 1000 km masofaga poyga qitʼalararo Le Man kubogi doirasida boʻlib oʻtdi va u Osiyo Le Man seriyasining bir qismi edi.

2012-yilgi 24 soatlik Le Manda ACO 2013-yil uchun Osiyo Le Mans seriyasining qayta tiklanishini eʼlon qildi[2]. Format Yevropa Le Mans seriyasiga juda oʻxshash tarzda ishlaydi, ACO birinchi qayta ishga tushirilgan mavsum uchun taxminan 16-18 ta poygachi ishtirok etishini belgiladi. Biroq, mavsumning birinchi poygasiga bor-yoʻgʻi 8 ta poygachi chiqdi, bu esa ACO tomonidan ruxsat etilgan poygadagi eng kichik tarmoqqa aylandi. Bu rekord bir yil oʻtib, Injeʼda 2014-yilgi mavsumning birinchi poygasini faqat oltita mashina boshlaganida yangilandi.

Bundan tashqari, ACO Yaponiyaning Super GT seriyasidagi GT300 qoidalariga muvofiq harakatlanuvchi avtomobillar Osiyo Le Mans seriyasining GTC klassiga kirish huquqiga ega boʻlishini, ikkala seriya tashkilotchilari GT300 jamoalariga musobaqada qatnashishlariga imkon beruvchi kalendarlarni yaratish uchun birgalikda ishlashlarini eʼlon qildi[3].

2014-yilgi mavsum tugaganidan soʻng, ACO S2M guruhidan seriya tashkilotchisi sifatida qabul qilindi. Sotib olishni qoʻllab-quvvatlagan asosiy muammo mavsumda avtomobillar sonining pastligi boʻlib, bu Tailandda rejalashtirilgan raundning bekor qilinishiga olib keldi va seriyaning faqat ikkinchi yilgi oʻsishini chekladi. 2015-yil uchun rejalar sentyabr oyida boshlanadigan uchta poyga taqvimini oʻz ichiga oladi, keyin esa 2016-yilda bahorda birinchi poyga bilan besh raundgacha kengaytiriladi. Bir tur FIA Jahon chempionati bilan bir dam olish kunlarida boʻlib oʻtdi, u Le Mans Yevropa seriyasi va WeatherTech SportsCar chempionati bilan bir vaqtdagi poyga bahslari edi.

2016-yil oktyabr oyida Osiyo Le Mans seriyasi GT Asia Series bilan hamkorlikni eʼlon qildi. U yangi Michelin Asia GT Challengeni oʻz ichiga oladi, bu GT3 jamoalari uchun birlashtirilgan boʻlib, unda gʻolib 24 soatlik Le Manga taklifnoma oladi.

2020-yil yanvar oyida Osiyo qitʼasidan tashqaridagi birinchi poyga Le Mans seriyasi Avstraliyaning Tailem Bend Motorsport Parkida 4 soatlik The Bend nomi bilan mashhur trassada oʻtkazildi.

2021-yil 13-20-fevral mavsumida ushbu seriya Birlashgan Arab Amirliklarida Yaqin Sharq boʻylab oʻzining birinchi poygasini Dubay avtodromida ikki 4 soatlik Dubay poygasi va Yas Marinada ikkita 4 soatlik Abu Dabi poygasi bilan boshlandi. Oʻshandan beri chempionat toʻliq ushbu mamlakatda oʻtkazilib kelinmoqda.

Format

tahrir

Qayta boshlangan Osiyo Le Mans seriyasi Yevropa Le Mans seriyasiga juda oʻxshash qoidalarga ega, jami toʻrtta sinf: LMP2, LMPC, GTC va GTC Am.

2009-yilda ishlab chiqarilgan nisbatan LMP1 va LMGT1 toifalari tushirildi. GTC klassi Super GT seriyali GT300 jamoalariga qoʻshimcha ravishda GT3 toifali avtomobillar uchun ochiladi. Barcha sinflar „Pro-Am“ toifasiga amal qiladi, har bir mashina kamida bitta havaskor haydovchini talab qiladi va har bir mashinada kamida bitta Osiyolik haydovchi boʻlishi kerak. LMP2 va GTC mavsumi chempionlari keyingi yilgi 24 soatlik Le Manga taklifnoma olishadi. Michelin shinalar seriyasining yagona yetkazib beruvchisi hisoblanadi.

2013-yilgi mavsumda SGT klassi faqat Super GTning GT300 sinfidagi barcha jamoalar uchun ochildi. U Super GT bilan bir xil avtomobil reglamentidan foydalangan va GT300 chempionatida ishtirok etgan. Bu klass faqat 2013-yilgi 3 soatlik Fuji poygasida qatnashgan.

2013-yil 20-aprelda katta poygalar uchun klass tarkibiga oʻzgartirishlar kiritildi. GTC FIA GT3 toifali avtomobillar uchun ochiqligicha qoldi, GTC Am esa Lamborghini Super Trofeo, Porsche Carrera Cup Asia, Ferrari Challenge Asia-Pacific, Audi R8 LMS Cup Asia va Lotus Cup Asia musobaqalarida qatnashgan poygachilar va jamoalar uchun sovrin sifatida taqdim etildi. Keyingi mavsumda sinf GT Am deb oʻzgartirildi.

2014-yilgi mavsumda CN guruhi 2013-yildan boshlab saralashsiz LMPC klassi oʻrniga seriyaga qabul qilindi. LM GTE, GTC va Super GT300 kabi grand tourer klasslari bitta GT sinfiga birlashtirildi.

2015-yilda mavsum formati ikki kalendar yilni qamrab olgan qishki formatga oʻzgartirildi. LMP3 klassi qoʻshildi. GT klassi GT va GT Am ga boʻlingan.

2016-17-yilgi mavsumda GT Cup klassi GT Am oʻrnini egalladi.

2017-18-yilgi mavsumda CN bekor qilindi va GT Am qaytib keldi.

2018-19-yilgi mavsumda ACOning 2017-yilgi qoidalariga binoan homologatsiya qilingan yangi LMP2 avtomobillari LMP2 klassiga, oldingi LMP2 avtomobillari esa yangi LMP2 Am klassiga mos edi.

GT Cup klassi 2019-20-yilgi mavsumda olib tashlanadi.

ACOning II avlod 2020 reglamenti Ligier, ADESS, Ginetta va Duqueine Engineering kabi ishlab chiqaruvchilarning LMP3 avtomobillari endi 2021-yil mavsumidan boshlab seriyalarda qatnashish huquqiga ega edi. Taqvim davom etayotgan COVID-19 pandemiyasi tufayli 2015-16 yilgi mavsumda ikki kalendar yilni qamrab olmasdan, yillik formatga qaytdi.

Chempionlar

tahrir

Avtopoygachilar

tahrir
Mavsum Toifa
2009 LMP1 LMP2 GT1 GT2
  Christophe Tinseau
  Shinji Nakano
  Jacques Nicolet
  Matthieu Lahaye
  Richard Hein
  Atsushi Yogo
  Hiroyuki Iiri
  Dominik Farnbacher
  Allan Simonsen
2013 LMP2 GTE GTC
  David Cheng   Naoki Yokomizo
  Akira Iida
  Shogo Mitsuyama
  Andrea Bertolini
  Michele Rugolo
  Steve Wyatt
2014 LMP2 CN GT
  David Cheng
  Ho-Pin Tung
  Kevin Tse   Jun San Chen
  Tatsuya Tanigawa
2015-16 LMP2 LMP3 CN GT GT Am
  Nicolas Leutwiler   David Cheng
  Ho-Pin Tung
  Denis Lian
  Giorgio Maggi
  Weng Sun Mok
  Rob Bell
  Keita Sawa
  Paul Ip
2016-17 LMP2 LMP3 CN GT GT kubogi
  Andrea Roda   Nigel Moore
  Phil Hanson
  Kenji Abe
  Akihiro Asai
  Qin Tianqi
  Tira Sosothikul
  Medhapan Sundaradeja
  Michele Rugolo   Takuma Aoki
  Shinyo Sano
2017-18 LMP2 LMP3 GT GT Am GT kubogi
  Harrison Newey
  Stéphane Richelmi
  Thomas Laurent
  Guy Cosmo
  Patrick Byrne
  Jesse Krohn
Andoza:Country data TAI Jun-San Chen
  Max Wiser
  Weian Chen
  Will Bamber
  Graeme Dowsett
2018-19 LMP2 LMP2 Am LMP3 GT GT Am GT kubogi
  Paul di Resta
  Phil Hanson
  Kang Ling
  Darren Burke
  Miro Konopka
  Jakub Smiechowski
  Martin Hippe
  James Calado
  Kei Cozzolino
  Takeshi Kimura
  Max Wiser   Philippe Descombes
  Benny Simonsen
2019-20 LMP2 LMP2 Am LMP3 GT GT Am
  James French
  Roman Rusinov
  Léonard Hoogenboom
  Cody Ware   Colin Noble
  Tony Wells
  Marcos Gomes   Li Lin
  Zhiwei Lu
2021 LMP2 LMP2 Am LMP3 GT GT Am
  René Binder
  Ferdinand von Habsburg
  Ye Yifei
  Andreas Laskaratos
  Dwight Merriman
  Kyle Tilley
  Wayne Boyd
  Manuel Maldonado
  Rory Penttinen
  Ralf Bohn
  Alfred Renauer
  Robert Renauer
  Christian Hook
  Patrick Kujala
  Manuel Lauck
2022 LMP2 LMP2 Am LMP3 GT GT Am
  Matt Bell
  Ben Hanley
  Rodrigo Sales
  David Droux
  Sébastien Page
  Eric Trouillet
  Christophe Cresp
  Antoine Doquin
  Steven Palette
  Ben Barnicoat
  Brendan Iribe
  Ollie Millroy
  Mikaël Grenier
  Ian Loggie
  Valentin Pierburg

Manbalar

tahrir
  1. Planetlemans.com Series Update. „Asian Le Mans Series: The latest news“. Planetlemans.com (4-avgust 2009-yil). Qaraldi: 4-avgust 2009-yil.
  2. John Dagys Update. „LE MANS: Asian Le Mans Series Relaunched“. Speedtv.com (14-iyun 2012-yil). 18-iyun 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2012-yil.
  3. „Super GTs will be eligible for the inaugural Asian Le Mans Series in 2013“. Autosport.com. Haymarket Publications (20-avgust 2012-yil). Qaraldi: 21-avgust 2012-yil.

Havolalar

tahrir