39°39′12.239999999992″N 66°58′27.278399999996″E / 39.65339999999999776°N 66.97424399999999878°E / 39.65339999999999776; 66.97424399999999878Registon koʻchasi (oʻzbekcha: Registon ko'chasi) — Samarqand shahrining markaziy koʻchalaridan biri.

Registon
Umumiy maʻlumotlar
Mamlakat O'zbekiston
Shahar Samarqand
Tarixiy tuman Eski shahar
Uzunligi 1,2 km

Manzili

tahrir

Registon koʻchasi Samarqand shahrining markazida joylashgan boʻlib, bir tomondan Universitet bulvarida joylashgan boʻlsa, boshqa tomondan Penjikent yoʻli koʻchasida joylashgan, quyidagi koʻchalar bilan kesishadi: Togʻbiston, Bustonsaroy, M. Umarov, Suzangaron hamda Toshkent.

Tarixi

tahrir
 
Registon koʻchasi hududi 19-asr oxirida

Bugungi Registon koʻchasi hududi bundan 1000-yillardan oldin shakllangan. 1950-yillarda koʻcha toʻgʻrilandi. U Gur-amir maqbarasi (hozirgi Temuriylar qabri) yonidan oʻtadi. Unda savdogar va xaridorlarning doʻkonlari, hunarmandlar ustaxonalari, aholi uylari (mahallalar), madrasalar va boshqalar joylashgan. Koʻcha oʻrta asrlar, Rossiya imperiyasi va Sovet davridagi tarixiy voqealarga boy. Shahar hududida saqlanib qolgan ana shunday binolar tufayli 2001-yilda Samarqand YUNESKOning Butunjahon merosi roʻyxatiga kiritilgan[1]. Oʻzbek tilidan tarjima qilinganda „registon“ soʻzi — qumli joy degan maʼnoni anglatadi. Qadim zamonlarda bu markaziy shahar maydoni haqiqatan ham qum bilan qoplangan. Dastlab, hudud madrasa bilan oʻralgan emas edi, birozdan keyin muhtasham binolar paydo boʻldi. Oʻsha paytlarda shahar hokimiyati xon farmonlarini eʼlon qilish uchun odamlarni maydonga toʻplashgan, bayramlar, ommaviy qatl va urushga ketayotgan qoʻshinlarning yigʻinlari ham shu yerda boʻlib oʻtgan [2].

Binolar va inshootlar

tahrir

Tarixiy binolari va yodgorliklari

tahrir

Muzeylari

tahrir

Boshqa binolar, dam olish maskanlari va muassasalar

tahrir
  • „Afrosiyob“ mehmonxonasi (ilgari uning hududida Amir Temur qal’asi joylashgan boʻlgan)
  • „Labigor“ restorani
  • „Registon“ restorani
  • Mu’zhiza restorani
  • Kafe
  • Supermarket „Korzinka. uz“
  • 2-son umumiy oʻrta taʼlim maktabi
  • Uy hayvonlari Doʻkoni
  • Dorixona
  • Doʻkonlar, kichik restoranlar va ovqatlanish joylari
  • „Yoshlik“ bogʻ maydoni
  • „Shoirlar bogʻi“ maydoni
  • Koʻplab favvoralar (shu jumladan, „Raqsga tushadigan favvora“)
  • Koʻp funksiyali binolar va ofislar
  • turar-joy binolari

Transport

tahrir

Er usti jamoat transporti butun Registon koʻchasi boʻylab harakatlanadi. Harakat ikki tomonlama boʻlib, Registon koʻchasi boʻylab taksi, avtobus va jamoat transportlari harakatlanadi. 2000-yillarning boshlariga qadar trolleybuslar koʻcha boʻylab harakatlanardi.

Aholisi

tahrir

Registon koʻchasida 3000 ga yaqin aholi istiqomat qiladigan koʻp qavatli uylar va mahallalar joylashgan. Milliy tarkibi: tojiklar, oʻzbeklar, ruslar, tatarlar, koreyslar va boshqalar.

Adabiyot

tahrir
  • Registon (markaziy maydon) — Buyuk Sovet Ensiklopediyasidan maqola.

Galereya

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. https://www.advantour.com/rus/uzbekistan/samarkand/registan.htm
  2. https://www.advantour.com/rus/uzbekistan/samarkand/registan.htm