Said Niyozov

Said Niyozov (1922-yil 22-noyabrda tavallud topgan) — Qizil Armiya brigadiri, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi, Shuhrat ordenining toʻliq sohibi. 1942- yildan komsomol aʼzosi, 1944-yildan 1991-yilgacha KPSS aʼzosi (1952-yildan KPSS).

Biografiya

Said Niyozov 1922-yil 22-noyabrda Matmon qishlogʻida (hozirgi Qashqadaryo viloyati Kitob tumanida dehqon oilasida tugʻilgan. Millati tojik. 1939-yilda u toʻqqizinchi sinfgacha (boshqa maʼlumotlarga koʻra, oʻninchi sinfgacha) taʼlim oldi, shundan soʻng u tugʻilgan qishlogʻida boshlangʻich maktab oʻqituvchisi boʻldi.

1941-yil may oyida (boshqa maʼlumotlarga koʻra, 1942-yil may oyida) Qizil Armiya safiga chaqirildi, 1942-yil may oyidan Ulugʻ Vatan urushi janglarida qatnasha boshladi .

U Rjev jangida qatnashgan, 1942-yil 13-sentyabrda Znamenskoye qishlogʻi yaqinida (Kalinin viloyati, Rjevskiy tumani) yaralangan, ammo xato oqibatida uni oʻldi deb yozilib, uyiga oʻlim haqida xabar yuborilgan. Shundan keyin onasi vafot etadi. Oʻsha yilning kuzida Niyozov oldingi safga qaytdi. 1942-yil 23-dekabrda Said Niyozov ikkinchi jarohatni oldi. Bu jarohati ogʻir boʻlib chiqdi natijada 1943-yil avgustigacha Kolomnadagi (Moskva viloyati) evakuatsiya kasalxonasida davolandi. Tibbiy komissiya uni harbiy xizmatga yaroqsiz deb topdi, biroq Niyozovning shaxsan oʻzi uni qoʻshinga qaytarishini taʼkidladi.

U Moskva harbiy okrugida joylashgan 64-mexanizatsiyalashgan brigadada (7-mexanizatsiyalashgan korpus) pulemyotchi boʻlib xizmat qilgan. 1943-yil oktyabrdan Said Niyozov mexanizatsiyalashgan korpusda xizmat qildi va 2-Ukraina frontida jang qildi. 1943-yil oktyabrdan Nijedneprovsk strategik hujum operatsiyasida qatnashdi. O'z polkida u Belarusiyaning Bagration hujum operatsiyasining ajralmas qismi bo'lgan Lublin-Brest hujum operatsiyasida qatnashgan. 1944-yil 18-iyulda Pshevali qishlog'i yaqinida (Polshaning Chelm shahri yaqinida, hozirgi Lublin vodiysi) u oldinga siljib kelayotgan Sovet piyoda askarlarini ortdan himoya qilib turgan, atrofda portlagan minadan yaralangan. Yaralanganidan keyin u jang maydonini tark etishdan bosh tortgan va yaralarini bog'lab, qurolini yana qo'liga olgan. Ushbu jangda ekipaj dushmanning 1 ta minomyot va 3 ta pulemyot nuqtasini yo'q qilgan, buning natijasida Sovet miltiq bo'linmalari muvaffaqiyatli hujumlarini davom ettirganlar. 1944-yil 30-iyulda gvardiya serjanti Said Niyozov 3-darajali “Shon-sharaf” ordeni bilan taqdirlangan^[1].

1-avgust kuni ular dushmanning to'rtta piyoda hujumini qaytarishga muvafaq bo'lishgan, bunda Said 2 ta nemis minomyotini va 3 ta pulemyotni, shuningdek, 40 ga yaqin askarni yo'q qilgan. Bir necha bor nemis qo'shinlari sovet pozitsiyalariga yaqinlashishga harakat qilishgan, keyin Said Niyozov avtomatdan o'q uzgan, bu ularga yaqinlashishga imkon bermagan, bu vaqtda u 15 ga yaqin dushman askarini shaxsan yo'q qilgan. 1944-yil 18-avgustda Said Niyozov 2-darajali “Shon-sharaf” ordeni bilan taqdirlangan].

Serjant Niyozov qo'riqchi sifatida Kustrinskiy ko'prigini ushlab turish va kengaytirish uchun janglarda qatnashgan. 19-mart kuni Niyozovning miltig‘i tayanch bo‘lib, jangda qatnashgan. 22-mart kuni Kostyushin yaqinida (Lublin vodiysi) oldinga siljigan sovet miltiq bo'linmalari yordam bergan, ular dushman pulemyotini, kuzatuv postini va 10 ga yaqin askarni yo'q qilishgan, shuningdek, nemis minomyotining o'qlariga qalqon bo'lishgan va ularni yer tishlatishgan. Ushbu jangda artilleriya yordami tufayli piyoda askarlari Genshmar turar-joyini egallab olishgan, u yerda ko'prikli hudud paydo bo'lgan. 1945-yil 27-martda unga yana bir bor yanglishib 2-darajali “Shon-sharaf” ordeni topshirilgan. 1945-yil 31-mayda SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining farmoni bilan Said Niyozov 1-darajali “Shon-sharaf” ordeni bilan taqdirlanib, “Shon-sharaf” ordenining to‘liq sohibiga aylangan.

1944-yil 26-iyulda dushmanning qarshi hujumini qaytarish chogʻida Said Niyozov nemis tankini va 40 ga yaqin nemis askarini yoʻq qildi. Buning uchun 1944-yil 31-avgustda u "Harbiy xizmatlari uchun" medali bilan taqdirlangan.

Mukofotlar

Said Niyozov quyidagi mukofotlar bilan taqdirlangan ^[2]^[3]:

SSSR

1-darajali Vatan urushi ordeni (1985 yil 11 mart) ;
Qizil Yulduz ordeni (1945 yil 21 yanvar) ;
1-darajali "Shon-sharaf" ordeni (1945 yil 21 may — 1279-son) ;
2-darajali „Shon-sharaf“ ordeni (1944 yil 18 avgust — 46976) ;
3-darajali „Shon-sharaf“ ordeni (1944 yil 30 iyul — 90215-son) ;
"Harbiy xizmatlari uchun" medali (1944 yil 31 avgust) ;
shuningdek, bir qator boshqa medallar;

Oʻzbekiston

"Jasorat" medali .

Adabiyot

Кургузов И. П.. Кавалеры ордена Славы, Ташкент, 1966 — 54—62-bet.
Кургузов И. П.. Солдатская доблесть, Ташкент, 1970 — 174—183-bet.

Manbalar

↑ https://www.warheroes.ru/diploms.asp
↑ Сайт «Герои страны».
↑ Министерство обороны РФ.

Havolalar

„Said Niyozov“ (ru). Герои страны.
„Ниязов Саид“. Министерство обороны Российской Федерации. Qaraldi: 2018-yil 8-yanvar.

[1] ttps://www.warheroes.ru/diploms.asp

[FOOTNOTEСайт_«Герои_страны»-2] Сайт «Герои страны».

[FOOTNOTEМинистерство_обороны_РФ-3] Министерство обороны РФ.

[1]

[2]

[3]