Sarf
„Sarf“ (toʻliq nomi: Oʻzbek tili qoidalari toʻgʻrusida bir tajriba. Birinchi kitob: Sarf yoki morfologiya) – Fitrat tomonidan yozilib, 1924-yilda chop etilgan va oʻzbek tili qoidalariga bagʻishlangan darslik[1]. Darslik dastlab eski oʻzbek yozuvida, keyinchalik yangi joriy etilgan lotin yozuviga asoslangan „Yanalif“ alifbosida chop etilgan.
Muallif(lar) | Fitrat |
---|---|
Mamlakat | Oʻzbek SSR |
Til |
Chigʻatoy tili Oʻzbek tili |
Janr(lar)i | Tilshunoslik |
Nashr etilgan sanasi | 1924 |
Tarixi
tahrir„Sarf“ asari 1924—1930-yillarda jami olti marta qayta nashr etilgan. Ikkinchi Til va imlo qurultoyi 1921-yil Toshkentda, uchinchi qurultoy esa 1926-yili Bokuda boʻlib oʻtgan edi. Bu asar orqali Fitrat oʻzbek tilidagi 9 ta unli tovushini sanab oʻtgan (Aa, Ää, Ee, Ii, Iı, Oo, Öö Uu, Üü) va shunday degan[2]:
„Oʻzbek tili ham umumiy turk tilining bir tarmogʻidir. Umumiy turk tilida boʻlgan 9 ta unli oʻzbek tilida ham mavjuddur“.
1923—1930-yillarda asar maktablarda oʻqitilgan[3].
Manbalar
tahrir- ↑ „“SARF” VA “NAHF” ‒ BIRINCHI O‘ZBEK TILI GRAMMATIKASI“. 2024-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 4-fevral.
- ↑ „Jadidchilarning “O’zbek lotin alifbosi”dan namuna olish kerak – Vatan Manzaralari“ (uz). VOA (2021-yil 30-mart). Qaraldi: 2024-yil 3-fevral.
- ↑ „Tanlangan asarlar“. 2024-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 4-fevral.