Sergey Dotsenko (futbolchi, 1947)
Sergey Aleksandrovich Dotsenko (1947-yil 7-sentyabr, Qaragʻanda, Qozogʻiston SSR, SSSR — 2006-yil 6-fevral, Toshkent, Oʻzbekiston) — sovet va oʻzbek futbolchisi va murabbiyi, yoshlar oʻrtasida Yevropa chempioni (1966), SSSR chempioni (1971), SSSR sport ustasi (1966).
| Shaxsiy maʼlumot | |||
|---|---|---|---|
| Toʻliq ismi | Sergey Aleksandrovich Dotsenko | ||
| Tavallud sanasi | 7-sentyabr 1947-yil | ||
| Tavallud joyi |
 Qaragʻandi Qozogʻiston SSR | ||
| Vafot sanasi |
6-fevral 2006-yil (58 yoshda) | ||
| Vafot joyi |
 Toshkent Oʻzbekiston | ||
| Boʻyi | 170 cm (5 ft 7 in) | ||
| Ampluasi | Himoyachi | ||
| Klub maʼlumoti | |||
Joriy klub | Faoliyati yakunlangan | ||
| Professional faoliyati* | |||
| Yillar | Jamoa | Isht. | (Gol.) |
| 1965 |
 Politotdel | 1 | (0) |
| 1966—1970 |
Paxtakor | 108 | (5) |
| 1971—1973 |
Dinamo Kiyev | 73 | (1) |
| 1974 |
FC Chornomorets Odesa | 3 | (0) |
| 1976 |
Paxtakor | 13 | (0) |
| Milliy terma jamoa | |||
| 1971 |
SSSR (Olimpiya) | 2 | (0) |
| Boshqargan klublari | |||
| 1977—1982 |
Xorazm | ||
| 1983 |
Paxtakor murabbiy | ||
| 1984 |
Avtomobilist (Namangan) | ||
| 1985 |
Xorazm | ||
| 1986 |
Yoshlik (Jizzax) | ||
| 1987—1988 |
Paxtakor jamoa bosh | ||
| 1989 |
Paxtakor Rais | ||
| 1990 |
Soʻgʻdiyona | ||
| 1990—1991 |
Paxtakor murabbiy | ||
| 1992 |
 Vorskla | ||
| 1993 |
FC Temp Shepetivka | ||
| 1993 |
Metalist Xarkov | ||
| 1994—1995 |
SBTS (Sumi) | ||
| 1995 |
SBTS | ||
| 1996 |
Dinamo Samarqand | ||
| 2000—2003 |
DAS (Chigʻatoy) | ||
| 2003—2004 |
Traktor Toshkent vitse prez | ||
| 2005 |
Shoʻrtan | ||
| *Professional klublardagi gollari (ichki chempionat) | |||
Futboldagi tarjimai holi
tahrirFutbolchi sifatida faoliyati
tahrirSergey Dotsenko oʻzbek futbolining tarbiyalanuvchisi. Birinchi murabbiyi — Vadim Kuzmich Sapojnikov. „Dinamo“ (Toshkent) yoshlar jamoasida oʻynagan. 1962-1964-yillarda „Paxtakor“ ning tayyorgarlik guruhida, 1964-1965-yillarda esa Toshkent klubining zahira jamoasida oʻynagan. Oʻzining birinchi oʻyinini „A“ toifasining ikkinchi guruhida oʻynagan „Politotdel“ jamoasi uchun ustalar jamoasida oʻtkazdi. 1966-yilda „Paxtakor“ga qaytdi, lekin asosiy tarkibda bor yoʻgʻi bir oʻyin oʻtkazdi. Oʻsha yili SSSR yoshlar terma jamoasi tarkibida Yugoslaviyada boʻlib oʻtgan Yevropa chempionatida gʻolib boʻldi. Bu mamlakat yoshlar terma jamoasining UEFA turnirlaridagi ilk gʻalabasi edi[1]. 1967-yilda „Paxtakor“ jamoasini taniqli murabbiy Boris Arkadiev qabul qildi va u jamoa tarkibiga yosh futbolchilarni dadil kirita boshladi. Uning kelishi bilan Dotsenko asosiy tarkibda muntazam oʻynay boshladi. Keyingi yili Sergey oʻz jamoasi tarkibida Yevgeniy Yeliseev boshchiligidagi SSSR kubogi finalchisiga aylandi, u yerda „Paxtakor“ Moskvaning torpedo jamoasiga yutqazgan edi.
1971-yilda Dotsenko Kiyevning Dinamo klubiga oʻtdi. Uni Kiyevga taklif qilgan bosh murabbiy Aleksandr Sevidov darhol jamoaga yangi kelgan futbolchiga himoyaning oʻng qanotidagi joyni ishonib topshirdi va u 8-aprel kuni „Neftchi“ — „Dinamo“ (Kiyev) uchrashuvida debyut qildi[2]. „Dinamo“ chempionatda mavsumni gʻalaba bilan yakunladi. Mavsumdagi 30 ta oʻyindan 29 tasini oʻtkazgan Sergey munosib ravishda oltin medalni qoʻlga kiritdi va oʻzbek futbolida SSSR chempioni boʻlgan yagona tarbiyalanuvchiga aylandi.
1971-yil sentyabr oyida Sergey saralash oʻyinlariga tayyorgarlik koʻrayotgan SSSR Olimpiya terma jamoasiga qoʻngʻiroq qildi. Uning tarkibida u SSSR sport qoʻmitasi tomonidan Kiyevda oʻtkazilgan norasmiy xalqaro turnirda ishtirok etdi. 6-oktyabr kuni u Germaniya va SSSR terma jamoalari oʻrtasidagi rasmiy oʻrtoqlik oʻyinida 1:1 hisobida milliy terma jamoa safida debyut qildi, shundan soʻng 13-oktabr kuni Lvovda boʻlib oʻtgan Avstriya terma jamoasiga qarshi Olimpiada saralash oʻyinida ishtirok etdi.
1972-yilda „Dinamo“ jamoasi chempionatning kumush medal sovrindori boʻldi, shuningdek, milliy chempionat gʻolibi sifatida Yevropa chempionlar kubogida oʻynay boshladi, Dotsenko 1972-yil 13-sentyabrda „Swarovski-Vakker“ — „Dinamo“ (Kiyev) uchrashuvida 0:1 hisobi bilan debyutini oʻtkazdi. Umuman olganda, Sergey yevrokuboklarda 9 ta oʻyin oʻtkazdi (5 ta oʻyin Yevropa chempionlar kubogida, 4 ta oʻyin UEFA kubogida).
„Dinamo“ 1973-yilgi mavsumni yana turnir jadvalida ikkinchi oʻrinda yakunladi va kubok turnirida finalga chiqdi, bu turnirning 5 ta oʻyinida qatnashgan Dotsenko finalda ishtirok etmadi. Finalda „Ararat“ga qarshi kechgan oʻyinda kiyevliklar 1:2 hisobida imkoniyatni boy berishdi. Finalning ertasiga Ukraina sport qoʻmitasi kengashi Aleksandr Sevidovni[3] ishdan boʻshatdi. Jamoani yangi murabbiy — Valeriy Lobanovskiy boshqardi, u asosiy jamoada Sergeyga joy topa olmadi. 1974-yil mart oyida himoyachi jamoani tark etdi va iyul oyidan boshlab u Odessaning „Chernomorets“ futbolchisiga aylandi, ammo jarohatlar tufayli u yangi klubida oʻynay olmadi. Toshkentga qaytib, 1976-yilgi mavsumda „Paxtakor“ safida 13 ta oʻyinda maydonga tushdi va shundan soʻng futbolchilik faoliyatini yakunlashga qaror qildi.
Murabbiylik faoliyati
tahrirOlti yil davomida ikkinchi liganing „Xorazm“ jamoasiga ustozlik qildi. 1983-yilda Toshkentning „Paxtakor“ klubi murabbiylar shtabida ishlagan, shundan soʻng 1984-yildan boshlab ikkinchi liganing bir qator jamoalarini boshqargan. 1987-1988-yillarda „Paxtakor“ga qaytib, jamoa rahbari, 1989-yilda klub raisi lavozimlarida ishlagan. 1990-yilda „Soʻgʻdiyona“ klubida bosh murabbiy boʻlgan, u iyulda ketib, avgust oyida „Paxtakor“ murabbiylar shtabiga qaytgan.
SSSR parchalanganidan keyin Ukrainaga koʻchib oʻtgan va 1992-yilda Poltavaning „Vorskla“sida ishlay boshladi. 1993-yilda Shepetovkaning „Temp“ jamoasini boshqargan, ammo may oyida Xarkovga koʻchib oʻtgan va u yerda iyundan avgustgacha „Metalist“ murabbiylar shtabini boshqargan. 1993-yildan 1995-yilgacha Ukraina futzal federatsiyasining ijrochi kotibi boʻlib ishlagan, 1994-yil sentyabr oyidan SBTS klubi (Sumi) bosh murabbiyi lavozimida oʻrindoshlik asosida ishlagan, 1995-yilda Sumining yangilangan klubi prezidenti boʻlgan.
1996-yilda Oʻzbekistonga qaytib, u yerda "Dinamo" (Samarqand) jamoasiga murabbiylik qilgan. 2000-2003-yillarda oʻzi yaratgan DAS (Chagatay) klubini boshqargan[4]. 2003-2004-yillarda "Traktor" FK (Toshkent) vitse-prezidenti boʻlgan. Murabbiy faoliyatidagi soʻnggi jamoasi Gʻuzorning „Shoʻrtan“ jamoasi boʻlgan.
Yutuqlari
tahrir- SSSR chempioni: (1971)
- SSSR chempionatining kumush medali sovrindori: (1972), (1973)
- SSSR kubogi finalchisi: (1968)
- Yoshlar oʻrtasidagi Yevropa chempioni: (1966)
- SSSRda „Top 33“ roʻyxatida: 2-oʻrinda (1972)
- Ukraina SSRda „Top 33“ roʻyxatida: 1-oʻrinda (1971), 2-oʻrinda (1972), 3-oʻrinda (1973).
Manbalar
tahrir- ↑ „Орлята учились летать“. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-iyun.
- ↑ „Протоколы матчей «Динамо» (Киев) 1971“. 29-iyul 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-iyun 2022-yil.
- ↑ „Протоколы матчей «Динамо» (Киев) 1973“. 29-iyul 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-iyun 2022-yil.
- ↑ Скончался бывший игрок киевского «Динамо»