Sunyat Abdulovich (Abdullayevich) Raxmatullin (12-noyabr 1934-yil, Xoʻjayli, Qoraqalpoq Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi, Oʻzbekiston SSR, SSSR – 8-noyabr, Obninsk, Kaluga viloyati, Rossiya Federatsiyasi [1]) – sovet davrida faoliyat olib borgan suv changʻisi sport turi boʻyicha murabbiy, muhandis.

Sunyat Raxmatullin
Tavalludi 1934-yil 12-noyabr
Vafoti 2008-yil 8-noyabr
Obninsk, Kaluga viloyati, Rossiya Federatsiyasi
Fuqaroligi Sovet IttifoqiRossiya bayrogʻi Rossiya
Kasbi suv chang'isi bo'yicha murabbiy, muhandis
Turmush oʻrtogʻi Tamara Vasilevna Dolgina
Bolalari Oleg Sunyatovich Rahmatullin
Tatyana Sunyatovna Rahmatullina
Otasi Abdulla Rahmatullin
Onasi Klara Raxmatullina

Biografiyasi

tahrir

Sunyat Raxmatullin 1934-yil 12-noyabrda Qoraqalpogʻiston Muxtor Sovet Sotsialistik Respublikasining Xoʻjayli shahrida tatar oilasida tugʻilgan[2]. Raxmatullin oilada uch nafar farzandning oʻrtanchasi va yolgʻiz oʻgʻil boʻlgan. Otasi Sun Yat-sen sharafiga unga shunday ism qoʻygan. Urushdan oldin hibsdan qochgan otasi sirtdan repressiyaga uchragach, xotini va uch nafar yosh bolasi Vatan xoinining oila aʼzosi sifatida hibsga olinmasligi uchun Oʻrta Osiyo boʻylab doimiy ravishda bir joydan ikkinchi joyga koʻchib yurgan. Urush boshlanganda, otasi harbiy xizmatga yaʼni jazo batalyoniga yuborilgan va Stalingrad yaqinida bedarak yoʻqolgan (vafot etgan). 1950-yilda Sunyatning onasi otasining oqlanishiga erishgan. Bu esa Sunyat va opa-singillariga Moskva universitetlarida oliy taʼlim olish imkonini bergan. Sunyat Rahmatullin Nukus shahridagi maktabni kumush medal bilan tugatgan. Soʻng Moskva muhandislik-fizika institutiga (MIFI) oʻqishga kirgan va oʻqishni 1958-yilda tugatgan[2].

MIFI talabasi sifatida Obninskga amaliyot oʻtash uchun yuborilgan. 1958-yilda institutni tugatgach, Obninskdagi Fizika-energetika institutiga ishga yuborilgan. 1959-yilda maxsus reaktor inshootida smena muhandisi boʻlib ishlagan. Keyinchalik termofizika boʻlimiga, maxsus maqsadlar uchun atom elektr stantsiyalari va transport atom elektr stansiyalariga nisbatan suvni sovutadigan reaktorlarning yoqilgʻi birikmalarini texnik ishonchliligini oʻrganish boʻyicha ilmiy laboratoriyaga oʻtkazilgan. Doimiy ravishda muhandis yoki katta muhandis lavozimlarida ishlagan.

Protva daryosida Obninskdagi Fizika va energiya institutining suv changʻisi boʻlimini tashkil qilgan va uning doimiy rahbari, jamoat murabbiyi boʻlib ishlagan. Seksiya oʻquvchilari SSSR boʻylab oʻtkazilgan musobaqalarda qatnashishgan. Qayta qurish davrida ushbu boʻlim moliyaviy yetishmovchilik va mahalliy ekologlarning noroziligi tufayli oʻz faoliyatini toʻxtatgan.

1990-yilda nafaqaga chiqqanidan soʻng, tez orada suv changʻisi boʻlimida ishlashni toʻxtatgan. Bogʻdorchilik va nabirasini tarbiyalash bilan shugʻullangan.

2008-yil 31-oktabrda oʻz kvartirasida sodir boʻlgan yongʻinda nafas yoʻllari kuyishi oqibatida 8-noyabr kuni reanimatsiyada vafot etgan[3].

Taniqli shogirdlari

tahrir
  • Pavel Gavrilov (1954-yil) – sovet suv changʻichisi, suv changʻisi boʻyicha ikki karra SSSR chempioni (1976, 1979)[3].

Manbalar

tahrir
  1. „Рахматуллин, Суньят Абдулович“. livelib.ru. Qaraldi: 3-oktabr 2023-yil.
  2. 2,0 2,1 Федорова, Вера „Памяти Суньята Рахматуллина“. waterskiworld.ru. Qaraldi: 3-oktabr 2023-yil.
  3. 3,0 3,1 Федорова, Вера „Погиб Суньят Рахматуллин“. waterskiworld.ru. Qaraldi: 3-oktabr 2023-yil.

Havolalar

tahrir